საქართველოს ეკონომიკისა და მდგრადი განვითარების სამინისტრომ ბათუმში მიწის ნაკვეთისა და მასზე არსებული შენობა-ნაგებობის ექსპროპრიაციის უფლება მერიას მიანიჭა. მინისტრის გადაწყვეტილება საკანონმდებლო მაცნეზე უკვე გამოქვეყნდა.
ბრძანების მიხედვით, ბათუმის მუნიციპალიტეტის მერია უფლებამოსილია საკუთრების უფლება ჩამოართვას სს „პოლიგრაფისტს“, რომელიც ფლობს გორგილაძის ქუჩა №91-ში მდებარე 585 კვ.მ არასასოფლო-სამეურნეო მიწის ნაკვეთსა და მასზე განთავსებულ 135.37 კვ.მ შენობა-ნაგებობას. ექსპროპრიაცია შეეხება მიწის 300 კვ.მ-სა და მთლიან შენობას.
პროექტის მიზანი:
ეკონომიკის სამინისტროს განმარტებით, ექსპროპრიაციის გადაწყვეტილება უკავშირდება ფარნავაზ მეფის ქუჩის ფიროსმანის ქუჩამდე გაგრძელების (შეერთების) პროექტს, რომელიც ბათუმის სატრანსპორტო ინფრასტრუქტურის გაუმჯობესებას ისახავს მიზნად. პროექტის შედეგად:
- ქალაქის ამ უბანში სატრანსპორტო მოძრაობა ორმხრივი გახდება;
- შემცირდება საცობები გრიბოედოვისა და ჯავახიშვილის ქუჩების კვეთებზე;
- ოპტიმიზირდება სამგზავრო ტრანსპორტის მარშრუტები;
- საგანმანათლებლო დაწესებულებებთან (ორი საჯარო და ერთი კერძო სკოლა) მისვლა გამარტივდება;
- საგანგებო სამსახურების გადაადგილება (სასწრაფო, სახანძრო, პოლიცია) უფრო შეუფერხებელი გახდება.
ქალაქის მერიამ პროექტი ჯერ კიდევ 2023 წელს დაამტკიცა და მას ურბანული განვითარების სტრატეგიის მნიშვნელოვან ნაწილად მიიჩნევს, თუმცა მიწის მესაკუთრესთან შეთანხმება ვერ შედგა.
ბრძანებაში აღნიშნულია, რომ პროექტის განხორციელების არეალში მოქცეული სამი სხვა მიწის ნაკვეთის შემთხვევაში მერიამ მესაკუთრეებთან უკვე მიაღწია შეთანხმებას და კომპენსაცია გადაიხადა. განსხვავებული სიტუაცია შეიქმნა სს „პოლიგრაფისტთან“, რომელიც ნებაყოფლობით გამოსყიდვაზე არ დათანხმდა.
სამართლებრივი საფუძველი:
საქართველოს კონსტიტუციის მე-19 მუხლის მიხედვით, საკუთრების უფლება შესაძლოა შეზღუდული გახდეს „აუცილებელი საზოგადოებრივი საჭიროებისათვის“. კანონი ითვალისწინებს, რომ ასეთ შემთხვევაში საკუთრების ჩამორთმევა დასაშვებია მხოლოდ სასამართლოს გადაწყვეტილებით ან ორგანული კანონით დადგენილი წესით, თანაც — „წინასწარი, სრული და სამართლიანი ანაზღაურების პირობით“.
ეკონომიკის სამინისტრო ხაზს უსვამს, რომ ქონების საბაზრო ღირებულებასთან დაკავშირებით უთანხმოების გადაწყვეტა მხოლოდ სასამართლოს კომპეტენციაა. შესაბამისად, თუ მხარეები ვერ შეთანხმდებიან კომპენსაციის ოდენობაზე, საკითხი თბილისის საქალაქო სასამართლოში განიხილება.