ყოველდღე თითოეული ადამიანი უამრავ ნივთს აგდებს ურნაში: ყავის ერთჯერადი ჭიქა დილით, საკვების ან სასუსნავის შეფუთვა, წყლის ბოთლი, ლანჩის კონტეინერები და ა.შ. გიფიქრიათ ოდესმე, რამდენ ნაგავს გამოიმუშავებს ერთი ადამიანი ერთი დღის განმავლობაში? რიცხვები, რომლებსაც ჩვენ გეტყვით, ცოტა გაგაოცებთ.
მსოფლიო ბანკის მონაცემებით, საშუალოდ, ადამიანი დღეში დაახლოებით 0.7-დან 1.5 კილოგრამამდე მყარ ნარჩენს წარმოქმნის. მაღალი შემოსავლის მქონე ქვეყნებში, როგორიცაა აშშ, ეს მაჩვენებელი კიდევ უფრო მაღალია და ერთ ადამიანზე დღეში 2 კილოგრამს ან მეტს აღწევს. ეს ნიშნავს, რომ მხოლოდ ერთ კვირაში ერთ ადამიანს შეუძლია 10 კილოგრამზე მეტი ნაგვის წარმოქმნა, რაც ერთი ჩემოდნის წონაა.
რა ყრია ყოველდღიურად ნაგვის პარკში
რა თქმა უნდა, ეს არის სხვადასხვა ნარჩენის ნაზავი, რომელსაც მუდმივად ვიყენებთ.
- საკვების ნარჩენები (ნარჩენები, გაფუჭებული პროდუქტები) შეადგენს 30–40%-ს;
- პლასტმასა (შეფუთვა, ბოთლები, პარკები) შეადგენს დაახლოებით 12–15%-ს);
- ქაღალდი და მუყაო იკავებს 15–20%-ს;
- დანარჩენია: მინა, ლითონები, ტექსტილი და ელექტრონული ნარჩენები.
ადვილი წარმოსადგენია, რამდენად სწრაფად გროვდება ნაგავი, როცა მას მთელ მსოფლიოში მცხოვრებ მილიარდობით ადამიანზე გავამრავლებთ.
ნარჩენების ზემოქმედება გარემოზე
ნაგავსაყრელების შევსების გარდა, ყოველდღიური ნარჩენები გარემოზე სხვა გზითაც მოქმედებს:
- საკვების ნარჩენები გამოყოფს მეთანს, სათბურის აირს, რომელიც გაცილებით ძლიერია, ვიდრე CO₂;
- პლასტმასის ნარჩენები ხშირად მდინარეებსა და ოკეანეებში ხვდება, რაც ზიანს აყენებს ველურ ბუნებას;
- ელექტრონული ნარჩენები შეიცავს ტოქსიკურ ნივთიერებებს, რომლებსაც შეუძლიათ ნიადაგსა და წყალში შეღწევა.
ამგვარად, ის უბრალო ჭიქა, რომელიც გადააგდეთ ან შეფუთვა, რომელიც დაჭმუჭნეთ, გაცილებით დიდ კვალს ტოვებს, ვიდრე ერთი შეხედვით ჩანს.
როგორ შეიძლება ყოველდღიური ნარჩენების შემცირება
ეს პროცესი მცირე ნაბიჯებით იწყება. რამდენიმე ნაცად მეთოდს გთავაზობთ:
- ერთჯერადი გამოყენების ნაცვლად თან იქონიეთ საკუთარი ჭიქა ან ბოთლი;
- გონივრულად დაგეგმეთ კვება, რათა შეამციროთ საკვების ნარჩენები;
- დაახარისხეთ სახლის ნარჩენები;
- ერთჯერადი პლასტმასის ნაცვლად აირჩიეთ მრავალჯერადი გამოყენების ნივთები.
ორგანული ნარჩენების კომპოსტირება
კომპოსტირების უპირატესობა ისაა, რომ ამცირებს ნაგავსაყრელების გამოყენებას და შეიძლება გადაიქცეს ნიადაგის ღირებულ გამამდიდრებლად. მასალების კომპოსტირებით, თქვენ შეგიძლიათ ნიადაგში საკვები ნივთიერებების დაბრუნება და ნაგავსაყრელებიდან მეთანის გამოყოფის შემცირება. კომპოსტირების პრაქტიკის მიღებამ შეიძლება მნიშვნელოვნად შეამციროს თქვენი გარემოზე ზემოქმედება.
ნულოვანი ნარჩენების მოძრაობა
ის ცხოვრების წესის გადახედვას გულისხმობს, რათა შეამციროთ წარმოქმნილი ნარჩენების რაოდენობა. ის ხაზს უსვამს იმას, რომ უარი უნდა თქვათ იმაზე, რაც არ გჭირდებათ და საჭიროების შემთხვევაშიც კი, მაქსიმალურად შეამცირებთ.
თქვენი ინდივიდუალური ქმედებები, როგორიცაა ერთჯერადი ნივთების ნაცვლად მრავალჯერადი გამოყენების პროდუქტების არჩევა, მნიშვნელოვნად უწყობს ხელს ნულოვანი ნარჩენების მოძრაობას. გამოიყენეთ ისეთი სტრატეგიები, როგორიცაა ნივთების შეკეთება გადაყრის ნაცვლად და მინიმალური ან საერთოდ შეფუთვის გარეშე პროდუქტების შეძენა.
ამრიგად, ნარჩენების წარმოებაში თქვენი როლის გასაგებად საჭიროა ყოველდღიური ცხოვრებისეული ჩვევებისა და მისი მდგრადობაზე ზემოქმედების უფრო ღრმად ჩაწვდომა. თქვენი ცხოვრების წესი პირდაპირ გავლენას ახდენს თქვენ მიერ წარმოქმნილი ნარჩენების რაოდენობაზე, ხოლო საზოგადოების ცნობიერება და განათლება გადამწყვეტ როლს თამაშობს ნარჩენების შემცირებისკენ მიმართული ქცევის ჩამოყალიბებაში.
