ფიზიოთერაპია თანამედროვე რეაბილიტაციის მნიშვნელოვანი ნაწილია. მან მნიშვნელოვანი განვითარება ჰპოვა გასული წლების განმავლობაში. დარგის ძირითადი მიზანია ფიზიკური ფუნქციისა და მობილურობის აღდგენა/შენარჩუნება ტკივილის შემცირება და ცხოვრების საერთო ხარისხის გაუმჯობესება.
ფიზიოთერაპიის მეთოდები
თანამედროვე ფიზიოთერაპია მოიცავს ინტერვენციების ფართო სპექტრს, მასში კომბინირებულია როგორც ტრადიციული,ასევე მკურნალობის უახლესი მეთოდები. რამდენიმე ძირითადი მეთოდია:
- სამკურნალო ვარჯიშები - ფიზიოთერაპიის ძირითადი კომპონენტია და მიზნად ისახავს ძალის,მოქნილობის,წონასწორობისა და გამძლეობის გაუმჯობესებას და ა.შ
- ელექტროთერაპია -გამოიყენება ტკივილების შესამსუბუქებლად.
- ჰიდროთერაპია - გულისხმობს წყალში შესრულებულ ვარჯიშებს. წყლის ბუნებრივი წინააღმდეგობის ძალა, ხელს უწყობს კუნთების გაძლიერებას დამატებითი წონის გამოყენების გარეშე.
- მანუალური თერაპია- სახსრებისა და რბილი ქსოვილების მობილიზაციის მეთოდია.
- სიცივისა და სითბოს თერაპია - გამოიყენება ტკივილის სამართავად,ანთების შესამცირებლად და შეხორცების ხელშეწყობისათვის.
ფიზიოთერაპიის ძირითადი როლი რეაბილიტაციის პროცესში
- ტკივილის მართვა
თერაპევტები ტკივილის სამართავად იყენებენ ისეთ ტექნიკებს, როგორიცაა : დარტყმითტალღოვანი თერაპია, ელექტროთერაპია, ულტრაბგერითი თერაპია, სამკურნალო ვარჯიშები და სხვა.
- მობილურობისა და ფუნქციის აღდგენა
სხვადასხვა ვარჯიშებისა და ინტერვენციების მეშვეობით,ფიზიოთერაპია ეხმარება პაციენტებს ფუნქციურ გაუმჯობესებაში.
- დაზიანებების პრევენცია
რეაბილიტაციის პროცესში პაციენტები სწავლობენ მოსალოდნელი დაზიანებებისგან თავდაცვას.
- ძალისა და კოორდინაციის გაუმჯობესება
ძალისმიერი ვარჯიშები ხელს უწყობს კუნთების ძალის აღდგენას და კოორდინაციის გაუმჯობესებას. ეს განსაკუთრებით სასარგებლოა სპორტსმენებისთვის და ნევროლოგიური დაზიანებების მქონე პირთათვის.
- გულ-სისხლძარღვთა სისტემის გაუმჯობესება
ფიზიოთერაპია , გულ-სისხლძარღვთა სისტემის დაზიანების მქონე პაციენტებს სთავაზობს აერობული ვარჯიშებს. ვარჯიშის ეს ტიპი აძლიერებს გულ-სისხლძარღვთა სისტემას და აუმჯობესებს გამძლეობას.
- პოსტოპერაციული რეაბილიტაცია
რეაბილიტაცია აუცილებელია ისეთი ქირურგიული პროცედურების შემდეგ,როგორიცაა სახსრის ჩანაცვლებითი ოპერაცია,ოპერაციები მყესებზე, რბილ ქსოვილებზე და ხერხემალზე. ფიზიოთერაპია ხელს უწყობს ოპერაციის შემდგომი ტკივილის,შეშუპებისა და შებოჭილობის შემცირებას.
- ნევროლოგიური რეაბილიტაცია
ნევროლოგიური პრობლემების მქონე პაციენტებისთვის (როგორიცაა ინსულტი, გაფანტული სკლეროზი,პარკინსონის დაავადება) ფიზიოთერაპია ფოკუსირებულია მოძრაობის,ბალანსის,კოორდინაციისა და ფუნქციური დამოუკიდებლობის აღდგენაზე.
- ზოგადი კეთილდღეობის ხელშეწყობა
ფიზიოთერაპია,აქტიური ცხოვრების წესის წახალისებით,კვებისა და ზოგადი ჯანმრთელობის შესახებ სწორი ინფორმაციის მიწოდებით,ხელს უწყობს საერთო კეთილდღეობის შენარჩუნებას. ეს ჰოლოსტიკური მიდგომა ეხმარება პაციენტებს სრულ გამოჯანმრთელებაში.
მდგომარეოებები,რომლის დროსაც საჭიროა ფიზიოთერაპია
- ორთოპედიული დაზიანებები : მოტეხილობა, კუნთის დაჭიმულობა, ართრიტი, ქირურგიული ჩარევის შემდგომი რეაბილიტაცია და სხვა.
- ნევროლოგიური დარღვევები : ინსულტი, გაფანტული სკლეროზი, პარკინსონის დაავადება, ზურგის ტვინის ტრავმული დაზიანება და სხვა.
- სპორტული დაზიანებები : მწვავე თუ ქრონიკული სპორტული დაზიანებები.
- ქრონიკული ტკივილი : წელისა და კისრის ქრონიკული ტკივილი, ფიბრომიალგია და სხვა.
- პედიატრიული მდგომარეობები : განვითარების დარღვევები, ცერებრალური დამბლა, პედიატრიული ორთოპედიული დაზიანებები და ა.შ.
- კარდიოპულმონალური დარღვევები : რესპირატორული და კარდიოლოგიური პრობლემები.
- გერიატრიული ზრუნვა : ხანდაზმულებს სჭირდებათ რეაბილიტაცია ბალანსთან, მობილურობასთან და ასაკთან დაკავშირებული სხვადასხვა პრობლემების მოსაგვარებლად.
- პრევენცია: ფიზიოთერაპია არ გამოიყენება მხოლოდ დაზიანებების სამართავად, მისი მეშვეობით შესაძლებელია დაზიანებათა პრევენცია და საერთო კეთილდღეობის შენარჩუნება.
- ქალთა ჯანმრთელობა : მენჯის ფსკერის დისფუნქცია, ორსულობასთან დაკავშირებული ზურგის ტკივილი, მშობიარობის შემდგომი რეაბილიტაცია და ა.შ.