არაბული Eagle Hills-ის პროექტი რომ ჭოროხის დელტაში დაცულ ტერიტორიას შეეხება საქართველოს გარემოს დაცვის სამინისტროში „ბათუმელებს“ ფაქტობრივად დაუდასტურეს.
სამინისტროში აცხადებენ, რომ საჭიროების შემთხვევაში „განისაზღვრება ზურმუხტის ქსელის ტერიტორიის მცირე ნაწილისთვის [სადაც დაგეგმილია განაშენიანება] საკომპენსაციო ღონისძიებების განხორციელების საკითხი.“
კრწანისის პარკისა და გონიოს მიმდებარე ტერიტორიებზე Eagle -Hills-ის საინვესტიციო პროექტების ხელშეწყობის მიზნით, საქართველოს მთავრობის 2025 წლის მარტის განკარგულებით, გარემოს დაცვისა და სოფლის მეურნეობის სამინისტროს დაევალა „საჭიროებიდან გამომდინარე „ზურმუხტის ქსელის“ ფარგლებში დაცული საზღვრების კორექტირებისთვის შესაბამისი ღონისძიებები განახორციელოს“.
ჭოროხის დელტა და გონიოს ყოფილი სამხედრო პოლიგონი, სადაც მსხვილი საინვესტიციო პროექტის განხორციელებაა დაანონსებული
„ბათუმელებმა“ სამინისტროდან წერილობით გამოითხოვა ინფორმაცია, კონკრეტულად რა ღონისძიებები გატარდა ან/და ტარდება „ზურმუხტის ქსელის“ ფარგლებში დაცული საზღვრების კორექტირებისთვის.
„განაშენიანების პროექტებს ესაჭიროება სტრატეგიული გარემოსდაცვითი შეფასების [სგშ] პროცედურა. ქვეყნის ბიომრავალფეროვნების მდგრადი მართვის და დაცვის სახელმწიფო პოლიტიკის გათვალისწინებით, გარემოს დაცვისა და სოფლის მეურნეობის სამინისტრო, ეროვნული და საერთაშორისო კანონმდებლობის მოთხოვნების დაცვით, უზრუნველყოფს სგშ-ს პროცედურების ჩატარებას გონიოსა და კრწანისის ტერიტორიებზე განსახორციელებელ პროექტებთან დაკავშირებით.
სგშ-ს მიზანს კი გარემოსა და ადამიანის ჯანმრთელობაზე უარყოფითი ზემოქმედების მინიმუმამდე შემცირება წარმოადგენს“, – მოგვწერეს სამინისტროდან.
რაც შეეხება კონკრეტულად ჭოროხის დელტას, რომელიც „ზურმუხტის ქსელის“ დაცული ტერიტორიაა, სამინისტრო გვწერს, რომ პროექტის განხილვისას შეაფასებენ მოსალოდნელ ზემოქმედებას და ამასთან გაითვალისწინებენ იმ საერთაშორისო ხელშეკრულებებს, რომლებსაც მიერთებულია საქართველო.
„ჩატარდება შეფასება გონიოს ტერიტორიაზე დაგეგმილი პროექტის მოსალოდნელი ზემოქმედების შესახებ „ჭოროხის დელტას“ ზურმუხტის ტერიტორიაზე [GE0000054]. საჭიროების შემთხვევაში, განისაზღვრება ზურმუხტის ქსელის ტერიტორიის მცირე ნაწილისთვის [სადაც დაგეგმილია განაშენიანება] საკომპენსაციო ღონისძიებების განხორციელების საკითხი.
სამინისტრო პროექტების განხილვისას იხელმძღვანელებს ეროვნული კანონმდებლობის მოთხოვნებითა და იმ საერთაშორისო გარემოსდაცვითი ხელშეკრულებებით, რომელზეც მიერთებულია საქართველო. გონიოსა და კრწანისის ტერიტორიაზე უმსხვილეს საინვესტიციო პროექტებთან დაკავშირებული ყველა საჭირო შეფასება და გადაწყვეტილებების მიღება სწორედ ზემოაღნიშნული მოთხოვნების დაცვით განხორციელდება“, – გვწერს გარემოს დაცვისა და სოფლის მეურნეობის სამინისტრო.
რა მოიაზრება საკომპენსაციო ღონისძიებებში – სამინისტრო არ აკონკრეტებს.
სამინისტროს ასევე ვთხოვდით მოეწოდებინა „ინფორმაცია ჭოროხის დელტაში „ზურმუხტის ქსელის“ ფარგლებში დაცული საზღვრების შესახებ 2025 წლის 17 მარტის მდგომარეობით და იგივე საზღვრები კორექტირების შემდეგ – დღევანდელი მდგომარეობით [შესაბამისი ნახაზებით და ჭოროხის დელტაში „ზურმუხტის ქსელის“ ფარგლებში დაცული ტერიტორიის ფართობის მითითებით – საზღვრების კორექტირებამდე და კორექტირების შემდეგ].
თუ აღნიშნული საზღვრების კორექტირება არ მომხდარა, მოგვწერეთ დაახლოებით რამდენი კვ/მ-ით შემცირდება „ზურმუხტის ქსელის“ ფარგლებში დაცული ტერიტორია ჭოროხის დელტაში“, – მივწერეთ სამინისტროს.
სამინისტრომ ზემოთ აღნიშნული ინფორმაცია „ბათუმელებს“ არ მიაწოდა.
საქართველოს ზურმუხტის ქსელი / წყარო: გარემოს დაცვის სამინისტრო
Eagle Hills-ის პროექტი გონიოსა და კრწანისში
Eagle Hills-თან გაფორმებულ საინვესტიციო ხელშეკრულებას, რომლის მიხედვითაც თბილისსა და აჭარაში 6,6 მილიარდი დოლარის დეველოპერული პროექტები უნდა განხორციელდეს და ახალი საცხოვრებელი და ტურისტული ინფრასტრუქტურა შეიქმნას, კომერციული საიდუმლოს სტატუსი აქვს მინიჭებული.
„ქართული ოცნება“ ირწმუნება, რომ პროექტს ნაკლი არ აქვს, ხელშეკრულების გასაიდუმლოება კი სტანდარტული პრაქტიკაა.
პოლიტოლოგ ლელა ჯეჯელავას დაკვირვებით, საქმე ივანიშვილის მორიგ ტრიუკსა და აფერასთან გვაქვს. მას არ სჯერა, რომ არაბული ქალაქები მართლაც აშენდება საქართველოში.
საქართველო არაა ერთადერთი ქვეყანა ევროპაში, სადაც Eagle Hills საინვესტიციო პროექტებს გეგმავს, ახორციელებს ან მოლაპარაკებებს აწარმოებს. როგორც აღმოჩნდა, ინვესტიციის ირგვლივ კითხვებს სხვა ქვეყნებშიც სვამდნენ.
Eagle Hills-თან გაფორმებული კონტრაქტის ფარგლებში წარმოშობილი პოტენციური დავა ბრიტანული სამართლით განიხილება. ამის შესახებ ირაკლი კობახიძემ განაცხადა.
კომპანია „იგლ ჰილს საქართველო“ თბილისში 2025 წლის 28 აპრილს დარეგისტრირდა. ამ კომპანიის დირექტორია ორმაგი [ეგვიპტე, არაბთა გაერთიანებული საამიროები] მოქალაქე ჰიშამ მოჰამედ იბრაჰიმ სოლიმანი. კომპანიის 100 პროცენტი წილის მფლობელი/დამფუძნებელი კი იყო შპს „ჯაონა ინვესთმენთ“ [არაბთა გაერთიანებული საამიროები].
„იგლ ჰილს საქართველოს“ მეწილე, კომპანიის დაფუძნებიდან ხუთ თვეში, 2025 წლის სექტემბერში შეიცვალა და ამჯერად 100 პროცენტი წილის მესაკუთრეა შპს „იგლ ჰილს დეველოპმენტ ჰოლდინგს ლიმიტედი“ [არაბთა გაერთიანებული საამიროები].
„იგლ ჰილს საქართველომ“ საჯარო რეესტრს 2025 წლის 18 ნოემბერსაც მიმართა, თუმცა რეესტრმა წესდებისა და იურიდიული მისამართის ცვლილების რეგისტრაციაზე მოთხოვნა დაუხარვეზა. 20 ნოემბერს კომპანიამ ხარვეზი აღმოფხვრა და ცვლილებები დაარეგისტრირა.
„ოცნების“ მთავრობის განცხადებით, „იგლ ჰილს საქართველოს“ წილის 33 პროცენტის მესაკუთრე საქართველო გახდება, ამ კომპანიას კი გონიოს ყოფილი პოლიგონისა [260 ჰექტარი] და კრწანისის ტყეპარკის [590 ჰექტარი] ტერიტორიები გადაეცემა საინვესტიციოდ. რეესტრის ბოლო ამონაწერებით ეს ტერიტორიები ჯერ სახელმწიფოს საკუთრებაშია.
Eagle Hills-ის პროექტი გონიოში / კომპანიის რენდერი /ასეთი განაშენიანებაა დაგეგმილი ჭოროხის დელტაში
„ოცნება“ ყოფილი პოლიგონის განვითარებაზე
„ოცნების“ ხელისუფლება ბოლო რამდენიმე წელია საუბრობს გონიოში ყოფილი პოლიგონის ტერიტორიის განვითარებაზე, მოამზადეს კონცეფციებიც, თუმცა დღემდე ეს ტერიტორია განაღმულიც კი არ არის.
მიუხედავად ამისა, „ოცნებას“ 2016 წელს სხვა არაბი ინვესტორები ადგილზეც ჰყავდათ მიყვანილი.
2017 წელს გონიოს ყოფილ პოლიგონზე მთავრობამ საინვესტიციო კონცეფციაც მოამზადა, თუმცა ეს კონცეფცია განსხვავდება „იგლ ჰილს საქართველოს“ მიერ ამჯერად წარმოდგენილი რენდერისგან.
2019 წელს თავდაცვის სამინისტროში „ბათუმელებს“ უთხრეს, რომ „ტერიტორიის თითქმის ნახევარი უკვე განაღმულია, „კლიმატური პირობებიდან გამომდინარე რთულია სამუშაოები და, შესაბამისად, განაღმვის პროცესი გრძელდება“.
გონიოს ყოფილი სამხედრო პოლიგონი რუსეთის ჯარმა 2005 წელს ისე დატოვა, რომ ტერიტორია არ გაუნაღმია. 2010 წლის თებერვალში გონიოს პოლიგონზე ჯართად შეგროვებულ ტანკსაწინააღმდეგო ნაღმს ბილვანიძეების ოჯახის სამი წევრი ემსხვერპლა. თავდაცვის სამინისტროში მაშინ განაცხადეს, რომ ყოფილი პოლიგონის განაღმვა, სავარაუდოდ, 2010 წლის ბოლომდე დასრულდებოდა.
2021 წელს ადგილობრივი თვითმმართველობის არჩევნების წინ „ქართულმა ოცნებამ“ გონიოს ყოფილი პოლიგონის განვითარებაზე მორიგი გეგმა დააანონსა, თუმცა, არჩევნების შემდეგ ამ ადგილის „განვითარება“ არავის გახსენებია.
ახალი არაბული ინვესტიციის დაანონსების შემდეგ კი გონიოს ყოფილი პოლიგონის განაღმვის სამუშაოების გაგრძელება კვლავ დღის წესრიგში დადგა და საქმეში თავდაცვის სამინისტროსთან ერთად ცენტრი „დელტაც“ ჩართეს.
ვრცლად: როგორ გეგმავს „დელტა“ გონიოს პოლიგონის განაღმვას
სპეცტექნიკა გონიოს ყოფილი პოლიგონის ტერიტორიაზე
ჭოროხის დელტა „ზურმუხტის ქსელში“
გარემოს დაცვისა და სოფლის მეურნეობის სამინისტროს ინფორმაციით, „ზურმუხტის ქსელი“ არის პან-ევროპული ეკოლოგიური ქსელი, რომელიც ემსახურება ველური ფაუნისა და ფლორის საერთაშორისოდ მნიშვნელოვანი სახეობებისა და მათი ჰაბიტატების [საცხოვრებელი გარემოს] გრძელვადიან გადარჩენას, საერთო საფუძველზე, რომელსაც ყველა ქვეყანა იზიარებს.
ზურმუხტის ქსელის ჩამოყალიბება „ევროპის ველური ბუნებისა და ბუნებრივი ჰაბიტატების დაცვის კონვენციის [ბერნის კონვენცია, 1979] აუცილებელი მოთხოვნაა და ერთ-ერთი მთავარი მექანიზმია.
საიტი უზრუნველყოფს ბერნის კონვენციით დაცული საფრთხის წინაშე მყოფი [მათ შორის მიგრირებადი] სახეობების დაცვასა და გრძელვადიან გადარჩენას…
საქართველო-ევროკავშირის ასოცირების ხელშეკრულების XXVI დანართის მიხედვით, „ბუნებრივი ჰაბიტატებისა და ველური ფაუნისა და ფლორის კონსერვაციის შესახებ“ [№92/43/EEC] დირექტივის მეექვსე მუხლის შესაბამისად, ლიცენზიის გაცემამდე საქმიანობის განმახორციელებელი ვალდებულია წარმოადგინოს ე.წ შესაბამისობის შეფასება, [ე.ი. ზურმუხტის ქსელზე ზეგავლენის შეფასება]. “
ჭოროხის დელტა [სტანდარტულ საზღვრებში – იასამნისფერი] / წითელი ხაზებით კი დაშტრიხულია Eagle Hills-ის საინვესტიციო [ყოფილი სამხედრო პოლიგონის] ტერიტორია. აღნიშნული რუკის მიხედვით საინვესტიციო ტერიტორია მთლიანად არის მოქცეული „ჭოროხის დელტის“ საზღვრებში / რუკა აღებულია „ჭოროხის დელტის (CHOROKHI DELTA GE0000054) ზურმუხტის ტერიტორიის მართვის გეგმიდან“. თავად ეს გეგმა კი, სამინისტროს ინფორმაციით, ჯერ კიდევ სამუშაო ვარიანტია
ბათუმში ასევე არის ათკილომეტრიანი „სამიგრაციო ძაბრი“, რომელიც მსოფლიოში მესამე ადგილზეა მექსიკის და ისრაელის შემდეგ გადამფრენ ფრინველთა რაოდენობის მიხედვით [აჭარის ცას ყოველწლიურად ევრაზიიდან აფრიკისკენ გადამფრენი, მილიონზე მეტი მტაცებელი ფრინველი გადაუფრენს]. ამ სამიგრაციო ძაბრის ნაწილია სწორედ ჭოროხის დელტაც, რომელიც თავის მხრივ შედის „ზურმუხტის ქსელში“.
ჭოროხის დელტა სახელმწიფოს მხრიდან ფაქტობრივად მართვის გარეშეა დატოვებული.
„ზურმუხტის ქსელის“ ტერიტორიის [ჭოროხი დელტას-GE0000054] მართვის გეგმის“ შედგენაში სახელმწიფო ბიუჯეტიდან 2021 წელს 36 000 ლარია გადახდილი. ეს „მართვის გეგმა“ კი, როგორც „ბათუმელებმა“ გაარკვია, უკვე მეოთხე წელია არ ამოქმედებულა.
