სუპერკონტინენტები, ხმელეთის გიგანტური მასები, რომლებიც რამდენიმე სხვადასხვა კონტინენტისგან შედგებოდა, 200 მილიონი წლის შემდეგ შეიძლება დედამიწაზე შეიძლება კვლავ გამოჩნდეს, რასაც დრამატული გავლენა ექნება ჩვენი პლანეტის კლიმატზე.
როგორ დაიშალა დედამიწის ბოლო სუპერკონტინენტი და წარმოიქმნა დღევანდელი მსოფლიო
მსგავსი: როგორ დაიშალა დედამიწის ბოლო სუპერკონტინენტი და წარმოიქმნა დღევანდელი მსოფლიო
ცოტა ხნის წინ, სუპერკონტინენტთა გადაწყობის შედეგად, მეცნიერებმა დედამიწის შორეული მომავლის მოდელი შექმნეს; შედეგები ამერიკის გეოფიზიკური კავშირის (AGU) ყოველწლიურ შეხვედრაზე წარმოადგინეს.
შეისწავლეს ორი სცენარი: პირველ სცენარში, 200 მილიონი წლის შემდეგ, თითქმის ყველა კონტინენტი ჩრდილოეთ ნახევარსფეროში გადმოდის, სამხრეთში მხოლოდ ანტარქტიდა რჩება. მეორე სცენარში კი, დაახლოებით 250 მილიონი წლის შემდეგ, სუპერკონტინენტი ეკვატორის მიდამოებში ყალიბდება და ჩრდილოეთ და სამხრეთ ნახევარსფეროებში ვრცელდება.
ორივე შემთხვევაში, სუპერკონტინენტთა ტოპოგრაფიაზე დაყრდნობით, მეცნიერებმა გლობალურ კლიმატზე გავლენა დაიანგარიშეს.
ძალიან გაუკვირდათ იმის აღმოჩენა, რომ როდესაც კონტინენტებმა თავი ჩრდილოეთ ნახევარსფეროში მოიყარა და მათი რელიეფი მთიანი იყო, გლობალური ტემპერატურა მნიშვნელოვნად დაბალი იყო, ვიდრე სხვა მოდელების შემთხვევაში. მეცნიერთა განცხადებით, ამგვარმა შედეგმა შეიძლება გამოიწვიოს დედამიწის ისტორიაში ჯერ არნახული გამყინვარება, რომელიც სულ მცირე 100 მილიონი წლის განმავლობაში გაგრძელდება.
33 რამ, რაც დედამიწაზე მოხდება შემდეგი ტრილიონი წლის განმავლობაში
მსგავსი: 33 რამ, რაც დედამიწაზე მოხდება შემდეგი ტრილიონი წლის განმავლობაში
დედამიწის კონტინენტები ყოველთვის ისე არ გამოიყურებოდა, როგორც დღესაა. კვლევის ავტორის, NASA-ს ფიზიკური მეცნიერის, მაიკლ ვეის განცხადებით, გასული 3 მილიარდი წლის განმავლობაში, პლანეტამ მრავალციკლიანი პერიოდები განვლო, რომლებშიც კონტინენტები ჯერ ერთად იყრიდა თავს და სუპერკონტინენტებს წარმოქმნიდა, შემდეგ კი კვლავ იშლებოდა.
ყველაზე ბოლო სუპერკონტინენტი იყო პანგეა, რომელიც დაახლოებით 300-200 მილიონი წლის წინ არსებობდა და მოიცავდა დღევანდელ აფრიკას, ევროპას, ჩრდილოეთ და სამხრეთ ამერიკას.
პანგეამდე, დაახლოებით 900-700 მილიონი წლის წინ არსებობდა სუპერკონტინენტი როდინია, მანამდე კი იყო ნუნა, დაახლოებით 1,6 – 1,4 მილიარდი წლის წინ.
შორეული მომავლის სუპერკონტინენტთა მოდელირება მეცნიერთა კიდევ ერთმა ჯგუფმა მოახდინა. სუპერკონტინენტი, რომელსაც მათ „აურიკა“ უწოდეს, ეკვატორთან შეგროვებული კონტინენტების შეერთების შედეგად 250 მილიონ წელიწადში წარმოიქმნება, ჩრდილოეთ პოლუსთან კი გაჩნდება სუპერკონტინენტი „ამაზია“.
ახალ კვლევაში, ვეიმ და მისმა ჯგუფმა აურიკისა და ამასიის ხმელეთის მასები და სხვადასხვა ტოპოგრაფია აიღო — ძლიერ მთიანი; ბრტყელი და ზღვის დონესთან ახლოს; ძირითადად ბრტყელი, მაგრამ გარკვეული მთებით, შემდეგ კი ყველა ეს მახასიათებელი შეიყვანა მოდელში, სახელად ROCKE-3D.
