ევროპა ამ ზაფხულს კვლავ ძლიერი სიცხის ტალღების სერიამ მოიცვა. მხოლოდ გასულ კვირას საფრანგეთში, ხორვატიასა და უნგრეთში ტემპერატურის რეკორდები მოიხსნა, ზოგიერთ რეგიონში კი ტემპერატურამ 40°C-ს გადააჭარბა.
რადგან სიცხის ტალღები უფრო ხშირი ხდება, ელექტროენერგიაზე - ვენტილატორებსა და კონდიციონერებზე - მოთხოვნა იზრდება. ამავდროულად, მაღალი ტემპერატურა უარყოფითად მოქმედებს ზოგიერთი ტიპის ელექტროსადგურის მუშაობაზე - იმ ელექტროსადგურების, რომლებიც გაგრილებისთვის წყალს იყენებენ.
ექსპერტები აფრთხილებენ, რომ სიცხის ტალღები სერიოზულ ზეწოლას ახდენს კონტინენტის ენერგოსისტემაზე, რომელსაც სასწრაფოდ სჭირდება ადაპტაცია, მოქნილობის გაზრდა და განახლებად ენერგიის წყაროებზე გადასვლა, რათა თავიდან იქნეს აცილებული წიაღისეული საწვავის გამოყენება, რომლებიც კიდევ უფრო ათბობენ პლანეტას.
ენერგიის მოხმარება იზრდება, მათ შორის კონდიციონერების გამო
„ევროპის ენერგეტიკული სისტემები კვლავ რეკორდული ტემპერატურის გამოცდის წინაშე დგას“, - განაცხადა პაველ ციაკმა, ენერგეტიკის ანალიტიკურ ცენტრ „ემბერის“ ევროპული პოლიტიკის დირექტორმა.
ესპანეთში ელექტროენერგიის მოხმარება დაახლოებით 14%-ით გაიზარდა, ხოლო გერმანიასა და საფრანგეთში პიკის საათებში მოთხოვნის მკვეთრი ზრდა დაფიქსირდა.
პროგნოზების თანახმად, ევროკავშირში კონდიციონერების რაოდენობა, სავარაუდოდ, 1990 წელს 7 მილიონზე ნაკლებიდან 2030 წელს 100 მილიონზე მეტამდე გაიზრდება. თუმცა, ამ მკვეთრი ზრდის მიუხედავად, კონდიციონერები ევროპული ოჯახების მთლიანი ენერგომოხმარების მხოლოდ 0.6%-ს მოიხმარენ.
ევროკავშირში კონდიციონერებისთვის ენერგიის ყველაზე დიდი მომხმარებელი იტალიაა: ევროპაში „კონდიციონერული“ ელექტროენერგიის თითქმის მესამედის, მიუხედავად იმისა, რომ აპენინებზე ელექტროენერგიის ფასები ძველ სამყაროში ერთ-ერთი ყველაზე მაღალია.
მეორე ადგილზეა საბერძნეთი, შემდეგ მოდის საფრანგეთი, ესპანეთი და გერმანია.
ელექტროსადგურებიც განიცდიან სიცხეს
სიცხე არა მხოლოდ ზრდის ელექტროენერგიის მოთხოვნას, არამედ შეიძლება გამოიწვიოს ენერგიის ზოგიერთი სახეობის წარმოების შემცირებაც.
28 ივნისიდან 2 ივლისამდე სიცხის ტალღის დროს საფრანგეთის 18 ატომური ელექტროსადგურიდან 17-მა შეამცირა გამომუშავება და ზოგიერთი მათგანი მთლიანად დაიხურა.
რატომ წარმოადგენს ექსტრემალური სიცხე პრობლემას ატომური ელექტროსადგურებისთვის? რეაქტორების გასაგრილებლად წყალი ადგილობრივი მდინარეებიდან ან ზღვიდან იტუმბება. შემდეგ მას უკან უშვებენ - უკვე გაცხელებულს. ცხელ ამინდში „გამოყენებული“ წყალი ძალიან ცხელდება და მისი წყლის ობიექტებში უკან გამოშვება ბიომრავალფეროვნებას საფრთხეს უქმნის.
ევროპის ენერგეტიკული ინფრასტრუქტურაც პრობლემებს განიცდის. ივლისის დასაწყისში ელექტროენერგიის გათიშვამ რომში, ფლორენციაში, ბერგამოსა და მილანში მოიცვა, რადგან მოთხოვნის ზრდის გამო ქსელები სიმძლავრის ზღვარზე აღმოჩნდნენ. თუმცა, ენერგეტიკული კომპანია Enel-ის ცნობით, ბევრი ხაზი გადახურდა და გაფუჭდა, განსაკუთრებით მიწისქვეშა ხაზები.
შეუძლიათ თუ არა განახლებადი ენერგიის წყაროებს დახმარება?
2025 წლის ივნისში ევროკავშირმა დააფიქსირა მზის ენერგიის ყოველთვიური წარმოების ყველაზე მაღალი მაჩვენებელი: ნიდერლანდებში მთლიანი წარმოების 40%-ზე მეტი და საბერძნეთში 35%.
მზის ენერგია ქსელში დღის საათებში შედიოდა და პიკს შუადღისას აღწევდა, სწორედ მაშინ, როდესაც კონდიციონერები ყველაზე მეტად მუშაობდა. მეორე მხრივ, სიცხეს ხშირად თან ახლავს სიმშვიდე, ამიტომ ქარის ენერგიის გამომუშავების ტემპი მკვეთრად დაეცა. ფინეთსა და დიდ ბრიტანეთში მოცულობები ისტორიაში ერთ-ერთი ყველაზე დაბალი იყო. ისინი ცდილობდნენ დეფიციტის შევსებას ჰიდროენერგიით, მაგრამ მისი სიმძლავრე ძლივს ეყო.
ექსპერტები ხაზს უსვამენ, რომ „მწვანე“ ენერგია პანაცეა არ არის; მთელი სისტემა სერიოზულად უნდა გადაიხედოს, ყურადღება გამახვილდეს ნაკადების ყველაზე ფრთხილად განაწილებასა და საცავების შექმნაზე.
