აშშ-ს საბაჟო სააგენტომ პრეზიდენტ დონალდ ტრამპის მიერ 180-ზე მეტ ქვეყანაზე დაწესებული საბაზისო 10%-იანი იმპორტის გადასახადის აკრეფა დაიწყო. ტრამპის 2 აპრილის აღმასრულებელი ბრძანება ძალაში დღეს, 5 აპრილს შევიდა. 9 აპრილს დაიწყება თანაბარი საპასუხო ტარიფების ამოქმედებაც, რომელიც აშშ-ს 57 უმსხვილეს სავაჭრო პარტნიორს შეეხება.
თავდაპირველი 10%-იანი "საბაზისო" ტარიფი აშშ-ს საზღვაო პორტებში, აეროპორტებსა და საბაჟო საწყობებში შემოსულ იმპორტზე ადგილობრივი დროით ღამის 12:01 საათზე ამოქმედდა. როგორც Reuters წერს, ტრამპის 2 აპრილის აღმასრულებელი ბრძანება სრულად ეწინააღმდეგება მეორე მსოფლიო ომის შემდგომ გლობალურად შეთანხმებულ ტარიფების სისტემას.
იმ პირველ ქვეყნებს შორის, რომლებსაც 10%-იანი ტარიფები შეეხოთ, არიან ავსტრალია, გაერთიანებული სამეფო, კოლომბია, არგენტინა, ეგვიპტე და საუდის არაბეთი.
ტარიფების ახალმა სისტემამ აშშ-ს და გლობალურ საფონდო ბირჟებზე მკვეთრი ვარდნა გამოიწვია. S&P 500 ფლაგმანური ინდექსის კომპანიებმა საფონდო ბირჟაზე 5 ტრილიონზე მეტი დაკარგეს. დაეცა ნავთობისა და საქონლის ფასები და ინვესტორებში რეცესიის შიშები გაიზარდა.
ზემოაღნიშნულ დროს, 9 აპრილს, ტრამპის თანაბარი საპასუხო ტარიფები, რომლებიც 11-დან 50%-მდე მერყეობს, კიდევ ათობით ქვეყნისთვის შევა ძალაში. ევროკავშირის იმპორტზე 20%-იანი ტარიფი დაწესდება, ხოლო ჩინურ საქონელზე - დამატებით 34%-იანი ტარიფი, რაც ჯამში აშშ-ს მიერ ჩინურ იმპორტზე დაწესებულ ტარიფს 54%-მდე გაზრდის.
ვიეტნამს, რომელმაც დონალდ ტრამპის პირველი საპრეზიდენტო ვადის დროს აშშ-ჩინეთის სავაჭრო ომის შედეგად იხეირა, 46%-იანი ტარიფი დაუწესდება.
ტრამპის აღმასრულებელი ბრძანება არ გავრცელდება კანადასა და მექსიკაზე, ვინაიდან მათზე 25%-იანი ტარიფი მოქმედებს, რომელიც ტრამპმა ორ ქვეყანას აშშ-ში შექმნილი ფენტანილის კრიზისის გამო დაუწესა. აშშ-ს პრეზიდენტის თქმით, მეხიკო და ოტავა საკმარის ძალისხმევას არ დებენ, რომ აშშ-ს საზღვარზე ფენტანილის უკანონო შესვლა აღკვეთონ.
ახალი ტარიფები არ გავრცელდება ისეთ საქონელზე, რომელზეც აშშ-ს, ეროვნული უსაფრთხოების მიზეზების გამო, 25%-იანი ტარიფები უკვე დაწესებული აქვს, მათ შორის, ფოლადზე, ალუმინზე, ავტომობილებზე, სატვირთო მანქანებსა და ავტომობილის ნაწილებზე.
ტრამპის ადმინისტრაციამ, Reuters-ის ცნობით, ასევე გამოაქვეყნა სია იმპორტული პროდუქტების 1000-ზე მეტი კატეგორიით, რომლებსაც ახალი ტარიფები არ შეეხებათ. 2024 წლის მონაცემებით $645 მილიარდის ღირებულების იმპორტი, რომელზეც ტარიფები არ გავრცელდება, მოიცავს ნედლ ნავთობს, ნავთობპროდუქტებსა და სხვა ენერგეტიკული ტიპის იმპორტს, ფარმაცევტულ პროდუქტებს, ურანს, ტიტანს, კონკრეტული ტიპის ხის მასალას, ნახევრადგამტარებსა და სპილენძს.
ენერგოპროდუქტების გარდა, ტრამპის ადმინისტრაცია ეროვნული უსაფრთხოების მიზეზით დაწესებული ტარიფების გავრცელებას ზემოხსენებულ სექტორებზეც განიხილავს.
წყარო: tabula.ge
