დღევანდელ საქართველოში ბინის ყიდვისას ყველაზე გავრცელებული გზა იპოთეკური სესხი ან დეველოპერის შიდა განვადებაა. ორივე ვარიანტს აქვს თავისი უპირატესობა და შეზღუდვები, ამიტომ საბოლოო არჩევანი დამოკიდებულია მყიდველის ფინანსურ შესაძლებლობებზე, გეგმებზე და რისკის აღების სურვილზე.

რა არის იპოთეკა?

იპოთეკა არის გრძელვადიანი სესხი, რომელსაც ბანკი გასცემს ბინის ან სხვა უძრავი ქონების შეძენისთვის. მყიდველი წინასწარ იხდის გარკვეულ პირველ შენატანს (საშუალოდ 15-30%), ხოლო დარჩენილ თანხას იხდის ყოველთვიური გადასახადების სახით, როგორც წესი, 10-დან 20 წლამდე ვადით.

მთავარი უპირატესობები:

  • დაბალი საპროცენტო განაკვეთი: 2025 წლის მდგომარეობით, იპოთეკური სესხის საშუალო წლიური ეფექტური განაკვეთი 9-12%-ს შორის მერყეობს, რაც სხვა ალტერნატივებთან შედარებით ხშირად უფრო ხელსაყრელია;
  • კრედიტის ისტორიის გაძლიერება: დროული გადახდები პოზიტიურად აისახება მყიდველის ფინანსურ რეპუტაციაზე;
  • დაზღვევის მექანიზმები: ბანკთან დაკავშირებულ პროცედურებში ხშირად გათვალისწინებულია ქონების და სიცოცხლის დაზღვევა.

შეზღუდვები;

  • მაღალი ბიუროკრატია: საჭიროა სტაბილური შემოსავალი, საბანკო ამონაწერი, დასაქმების დადასტურება და სხვა დოკუმენტაცია;
  • საკრედიტო სიის გავლენა: უარყოფითი საკრედიტო ისტორია შეიძლება გახდეს იპოთეკაზე უარის თქმის მიზეზი;
  • ხანგრძლივი ფინანსური ზეწოლა.

დეველოპერის შიდა განვადება — მარტივია, მაგრამ ძვირი

რა არის შიდა განვადება?

ეს არის უძრავი ქონების შეძენის სქემა, როდესაც ბინის ღირებულება გაიყოფა ეტაპობრივად გადასახდელ ნაწილებად — უმეტესად მშენებლობის პერიოდში ან დასრულებამდე რამდენიმე წლით.

მთავარი უპირატესობები:

  • მარტივად ხელმისაწვდომია: არ მოითხოვება საბანკო სესხს, ბიუროკრატია მინიმალურია;
  • დეველოპერთან მოლაპარაკების შესაძლებლობა: შესაძლებელია უფრო მოქნილი გადახდის გრაფიკი ან ფასზე შეთანხმება;
  • საწყისი შენატანი ზოგჯერ დაბალია: ბევრი დეველოპერი სთავაზობს 10%-იან პირველ შენატანს.

შეზღუდვები:

  • უფრო ხანმოკლე გადახდის ვადები: განვადება იშვიათად აღემატება 3–5 წელს;
  • ქონება უმეტესად არ არის დასრულებული: ბინის მფლობელი ხდებით მხოლოდ მაშინ, როცა სრულად დაფარავთ ღირებულებას.

თუ არ გაქვთ საბანკო რესურსი ან გსურთ ბინის შესყიდვა მშენებლობის ეტაპზე მარტივი პროცედურებით, დეველოპერის შიდა განვადება გამოსავალია — თუმცა მნიშვნელოვანია ყურადღებით შეაფასოთ მისი ფინანსური შედეგები და კომპანიის სანდოობა.

საბოლოოდ, საუკეთესო ვარიანტი ინდივიდუალური მდგომარეობიდან გამომდინარე განისაზღვრება. სანამ გადაწყვეტილებას მიიღებთ, სასურველია, შეადაროთ სხვადასხვა შეთავაზება, გაიაროთ კონსულტაცია იურისტთან ან ფინანსურ მრჩეველთან და მხოლოდ ამის შემდეგ გადადგათ ნაბიჯი თქვენი მომავალი სახლისკენ.

წყარო: tia.ge