ვაგზლის ტერიტორიაზე მომხდარმა შემთხვევამ ,,სამშენებლო კოდექსში“ არსებული ხარვეზები თვალსაჩინო გახადა. საკანონმდებლო ნორმები 2018 წელს შემუშავდა. რეფორმის პროცესშივე ითქვა, რომ კოდექსი დამატებითი რეგულაციების შემოღებას და კანონმდებლობის მეტად დახვეწას საჭიროებდა, თუმცა იმ პერიოდში ავარიული შენობების მიმართულებით კანონი არ მიუღიათ. თუმცა კოდექსში გაკეთდა ჩანაწერი, რომელიც ამ საკითხის მომავალში დარეგულირების საჭიროებაზე მიუთითებს.
საკითხზე ,,კომერსანტი“ "სამშენებლო კოდექსის" თანაავტორს კობა ყალიჩავას ესაუბრა. მას ვკითხეთ, რა ძირითადი ხარვეზი აქვს არსებულ კოდექსს?
,,ძირითადი ხარვეზი მაინც არის ის, რომ არ გვაქვს სპეციალური კანონი ავარიული შენობების მიმართულებით. არ ვიცით რა პოლიტიკა აქვს სახელმწიფოს ამასთან დაკავშირებით. ეს საკითხი ებმის სოციალურ საბინაო ფონდს. სოციალური საბინაო ფონდი პლუს ავარიული შენობების საკითხი დასარეგულირებელია. მთავარი ხარვეზი არის ის, რომ არ გვაქვს საკითხის სრულყოფილი რეგულირება. სამშენებლო კოდექსის პირველივე მუხლში ჩავწერეთ ამის აუცილებლობა, და მარტო ავარიულ შენობებზე არ არის ეს ჩანაწერი, არის ასევე სოციალურ საბინაო ფონდზე და იმაზე, რომ სახელმწიფოს ამ მიმართულებით ერთიანი პოლიტიკა და მიდგომა უნდა ჰქონდეს. როდესაც ავარიულ შენობაში ცხოვრობს მოსახლე - ეს პოტენციურად სოციალური საბინაო ფონდის პრობლემაა. სად უნდა გაასახლო? რა ალტერნატივა უნდა შესთავაზო? სანამ აშენდება იგივე ადგილზე შენობა-ნაგებობა მანამდე დროებით ქირით შესახლება დიდ დანახარჯებთანაა დაკავშირებული. ეს კი აფერხებს პროექტების განხორციელებას. ავარიული შენობების მიმართ პოლიტიკა აწყობილი თუ არ გაქვს, ქმედით ნაბიჯებს ვერ გადადგამ. სწორედაც ეს კანონი არ გვაქვს. მთავარი პრობლემა არის დაურეგულირებლობა და არა რეგულაციაში ხარვეზი.’’- აცხადებს კობა ყალიჩავა.
,,სამშენებლო კოდექსის“ თანაავტორს ვკითხეთ, რა ცვლილებები უნდა განხორციელდეს კანონმდებლობაში და რა საკითხებს უნდა მოიცავდეს ის?
,,უნდა იყოს მიღებული სოციალური საბინაო ფონდის შესახებ კანონი. ხშირად ვსაუბრობთ კოეფიციენტების პარამეტრების გადამეტებაზე, რასაც უკავშირდება კომპენსირების საკითხი. დეველოპერმა გადამეტებით მიღებულ სარგებლის სანაცვლოდ უნდა დათმოს გარკვეული ფართები. ფართებს რომ დათმობს, ეს სოციალურ საბინაო ფონდში უნდა ირიცხებოდეს, როგორც წესი. კანონი ასევე უნდა ითვალისწინებდეს ავარიული შენობების მიმართ თავად ქალაქს თუ რა უფლებამოსილება გააჩნია. ცალმხრივი აქტის გამოცემის მიმართულებით და არა სახელშეკრულებო ურთიერთობის რეგულირების თვალსაზრისით. ყველა მხარე ყოველთვის ვერ თანხმდება, როცა ქონებრივი ინტერესია. ამიტომ, სადაც შეთანხმება, კერძო ავტონომია და სამოქალაქოსამართლებრივი ნორმები ამოწურავს თავის თავს, სახელმწიფოს უნდა ჰქონდეს ქმედითი მექანიზმები. ამავე დროს, ეს ვერ იქნება კლასიკური მმართველობითი ღონისძიება. ეს უნდა იყოს ნახევრად კონსულტაციური, ნახევრად მავალდებულებელი, რაღაც სტანდარტულ პირობებზე დაფუძნებული. დღეს საუბარია თანხმობაზე. საკუთრება მარტო უფლება ხომ არ არის. ის ავალდებულებს მესაკუთრეს, რომ მშვიდობიანად გამოიყენოს მისი ქონება. რაც იმას გულისხმობს, რომ სხვა პირს და საზოგადოებრივ ინტერესს არ მიაყენოს ზიანი და არ შექმნას საფრთხე. საკუთრების უფლების დაცვისა და საჯარო ინტერესების დაბალანსების ზღვარზე უნდა გავიაროთ. უნდა დადგინდეს რა კატეგორიის ავარიულ შენობებთან მიმართებაში უნდა იყოს გატარებული მკაცრი პოლიტიკა. ასეთი ავარიული შენობების იდენტიფიცირების კრიტერიუმები უნდა გვქონდეს. ვინ არის ორგანო, სპეციალისტი თუ კომისიური ჯგუფი ვინც ამას დაადგენს. ეს საკითხი უნდა იყოს რეგულირებული კანონში. მესაკუთრეებთან ურთიერთობა, დეველოპერებთან ურთიერთობა - ეს უნდა იყოს გამჭვირვალე პროცედურა. ბევრი თემაა დასაფარი.’’- აცხადებს კობა ყალიჩავა.
,,სამშენებლო კოდექსის" თანაავტორი განმარტავს, რომ მოქმედი კოდექსის მიხედვით, ქალაქის მთავრობას შესაძლებლობა აქვს ქალაქის მშენებლობის ღონისძიების ფარგლებში დამოუკიდებლად მიიღოს გადაწყვეტილებები. მათ შორის შენობის დემონტაჟის და მოსახლეობის გასახლების შესახებ. თუმცა იგივე ნორმა ცალკეული ავარიული შენობების შემთხვევაში არ მოქმედებს. ამ დროს საჭიროა მოსახლეობის სრული თანხმობა, რათა შენობის დანგრევა და მისი ახლით ჩანაცვლება მოხდეს.
,,მკაცრი ჩანაწერები გვაქვს ქალაქთმშენებლობითი ღონისძიების შემთხვევაში. კოდექსის 56-ე მუხლში წერია, რომ თუ ქალაქ მშენებლობითი ღონისძიებაა (როგორც ორბელიანი, კალა უბანი, პლეხანოვი) ასეთი მასშტაბის შემთხვევაში ქალაქის მერიას უფლება აქვს ავარიული შენობების დემონტაჟი მოახდინოს, შემოიყვანოს დეველოპერი და მას ააშენებინოს, თუ შენობა ავარიულია, არ ექვემდებარება გამაგრებას და პლუს ქმნის საფრთხეს სიცოცხლისთვის და ჯანმრთელობისთვის. თუმცა ეს მიდგომა ცალკეული შენობის ჩანაცვლების შემთხვევაში არ გამოიყენება. ასეთი მიდგომა გამოიყენება მსხვილი სარეაბილიტაციო სამუშაოების ფარგლებში. იგივე მოდელი უნდა მოქმედებდეს ცალკეული შენობების შემთხვევაშიც.’’- აცხადებს კობა ყალიჩავა.
,,სამშენებლო კოდექსის" თანაავტორი განმარტავს, რომ ცალკეული ავარიული შენობების საკითხზე კანონმდებლობის გამართვის საკითხზე უკვე დიდი ხანია მიმდინარეობს საუბარი, თუმცა საჭიროა გადაწყვეტილება კანონმდებლობის დონეზე პარლამენტმა მიიღოს და არა მუნიციპალიტეტმა.
,,ავარიული შენობების კონტექსტში დიდი ხანია ვსაუბრობთ, რომ სოციალური საბინაო ფონდის შესახებ კანონი და ავარიული შენობების ჩანაცვლების მარეგულირებელი ერთიანი კანონმდებლობა უნდა არსებობდეს. კოდექსში ჩავწერეთ 2018 წელს, რომ ეს საკითხი ცალკე კანონით უნდა იყოს დარეგულირებული. მერე მხოლოდ ფრაგმენტულად და ქაოტურად, რაღაც რეგულაციებში ხდებოდა მათი გადატანა. ეს უნდა იყოს ცენტრალიზებული. სახელმწიფოს მკაფიო პოლიტიკა უნდა ჩანდეს ამაში. ამიტომ პარლამენტი უნდა ჩაერთოს ამ საქმეში. მან უნდა მიიღოს კანონი. ეს საჯარო პოლიტიკური დებატების საგანიც უნდა იყოს. მოსამზადებელია ეს კანონი, რომელიც ერთხელ და სამუდამოდ სიცხადეს შეიტანს ამ მიმართულებით.“- აცხადებს კობა ყალიჩავა.
