ყულევის თავისუფალ ეკონომიკურ ზონაში გასული წლის ბოლოს ნავთობგადამმუშავებელი ქარხნის მშენებლობა დაიწყო, რაც საქართველოში ნავთობის მრეწველობის უმსხვილესი ობიექტი ინქება.
ქარხანამ სრული ციკლის გადამმუშავებლის ფუნქცია უნდა შეასრულოს და დასრულების შემდეგ ევრო5-ის ბენზინი და დიზელი უნდა გამოუშვას.
პროექტს "ბლექ სი პეტროლიუმი" ახორციელებს და მისი ყველა ფაზის საინვესტიციო ღირებულება 600 მილიონი დოლარია. პირველი ფაზის დასრულებისას ქარხანას წლიურად 1,2 მილიონი ტონა ნედლი ნავთობის გადამუშავება შეეძლება, მომავალში კი წარმადობა 4 მლნ ტონამდე გაიზრდება.
ქარხნის დაფინანსებაში საკუთარი წვლილი სახელმწიფოს კუთვნილმა საინვესტიციო ფონდმა "საქართველოს განვითარების ფონდმაც" შეასრულა, რომელმაც კომერციულ ბანკებთან ერთად სინდიცირებული სესხი გამოუშვა. ფონდის თანამონაწილეობამ 5 მილიონი დოლარი, ხოლო კომერციული ბანკების - "ბანკი ქართუს", "ბაზისბანკისა" და "ხალიკბანკის" დაფინანსებამ კი 45 მილიონი დოლარი შეადგინა.
BMG-სთან ინტერვიუში საქართველოს განვითარების ფონდის გენერალურმა დირექტორმა ბესიკ ბუგიანიშვილმა განაცხადა, რომ მათი ინფორმაციით ქარხანამ პირველი პროდუქცია წელს შემოდგომაზე უნდა გამოუშვას.
"ყულევში ნავთობგადამამუშავებელი ქარხნის პროექტს საკმაოდ უნიკალური შესაძლებლობა აქვს. ეს საკმაოდ რთული პროექტი იყო და საფინანსო წრეებშიც არ იყო გამოცდილება ასეთი პროექტის შეფასების, რადგან მსგავსი პროექტი ქვეყანაში არ განხორციელებულა. დიდი დროის რესურსი დაგვჭირდა გადაწყვეტილების მიღებაზე. ვიმუშავეთ კომერციულ ბანკებთან და პირველად მოვახდინეთ მათთან ერთად სინდიცირებული მეთოდით დაფინანსება, რაც მჭიდრო თანამშრომლობის გარდა, პროექტში ფონდის პოზიციის განმტკიცების საშუალებას გვაძლევს. ფონდისთვის მნიშვნელოვანია მსგავსი მასშტაბური და საინტერესო პროექტების ხელშეწყობა.
ქარხნის სრულად ამოქმედება ნავთობპროდუქტების წარმოების მიმართულებით, ქვეყნისთვის უმნიშვნელოვანესი წინგადადგმული ნაბიჯი იქნება. საწვავის ფასებთან დაკავშირებითაც მეტი ბერკეტები უჩნდება სახელმწიფოს, ასევე გააუმჯობესებს კონკურენციას, რადგან თუ იმპორტიორებს მოუნდებათ კონკურენცია გაუწიონ ადგილობრივი წარმოების საწვავს, მათ მოუწევთ უფრო იაფი საწვავის გარე წყაროების მოძიება. ამასთან, ამ პროდუქტს საექსპორტო პოტენციალი ყოველთვის აქვს, ვინაიდან საქართველო შავი ზღვის სანაპიროზე ერთადერთი ქვეყანა იყო, რომელსაც აქამდე არ გააჩნდა ნავთობგადამუშავების მასშტაბური შესაძლებლობა.
ამ პროექტის პირველი ფაზა ზაფხულის ბოლოს უნდა დასრულდეს და შემოდგომაზე ველით პირველ პროდუქციას, რომელიც პირველ ჯერზე ექსპორტისთვის იქნება განკუთვნილი. რაც შეეხება ევრო ხარისხის დიზელისა და ბენზინის წარმოებას, ეს გათვალისწინებულია პროექტის განვითარების შემდგომ ეტაპებზე, ისევე როგორც წარმოების მასშტაბის ზრდა. ბუნებრივია, ქარხნის კომპლექსურობიდან გამომდინარე ეს შესაძლებლობები ეტაპობრივად გაჩნდება და ცხადია მეტწილად დამოკიდებული იქნება მშენებლობის ტემპებზე", - აღნიშნავს ბუგიანიშვილი.
ვინ არიან პროექტის ინვესტორები:
კომპანია "ბლექ სი პეტროლიუმის" დამფუძნებელი და ძირითადი აქციონერი (70.7%-ის წილით) ბიზნესმენ მაკა ასათიანის საკუთრებაში არსებული კომპანია "მკ კაპიტალია". რაც შეეხება "ბლექ სი პეტროლიუმის" 29.3%-იანი წილის მფლობელ კომპანია "დუნამისს", ის 2022 წელს არის დაფუძნებული და 2024 წლის ბოლომდე სხვა სახელით - "მკისა ალმონდის" სახელით ოპერირებდა. კომპანიის 100%-იანი წილის მფლობელია ბიზნესმენი დავით ფოცხვერია, რომელიც ამავდროულად სოფლის მეურნეობის სფეროში მომუშავე "მკისა ჯგუფის" კომპანიების აქციონერია.
აღსანიშნავია, რომ ყულევის თიზ-ში მსხვილი საწარმოს მშენებლობა ჯერ კიდევ 2012 წლიდან იგეგმება, როდესაც მაშინდელი ხელისუფლების დროს, Socar-სა და საქართველოს მთავრობას შორის გაფორმდა საინვესტიციო შეთანხმება. თუმცა აღნიშნული პროექტი არ განხორციელდა, რის გამოც შეიცვალა თიზ-ის ინვესტორი და პროექტის განხორციელების ვალდებულება კომპანია “ფაზის ოილზე” გადავიდა. მისი განვითარება ვერც “ფაზის ოილმა” ვერ შეძლო, რის გამოც მთავრობამ ინვესტორი ჩაანაცვლა.
ყულევის ნავთოგადამმუშავებელი ქარხნის მშენებლობა დაყოფილია 6 ფაზად. პირველი ფაზის ფარგლებში აშენდება ქარხნის ძირითადი ინფრასტრუქტურა და გაეშვება ექსპლუატაციაში. პირველ ფაზაზე დაწყებული რამდენიმე ობიექტის მშენებლობა გაგრძელდება რამდენიმე ეტაპის განმავლობაში. შემდეგ ფაზებზე ეტაპობრივად დაემატება რკინიგზის მეორე ესტაკადა, რეზერვუარები და სხვა საწარმო ობიექტები.
მშენებლობის პროცესი:
