საჰაერო ტრანსპორტის საერთაშორისო ასოციაცია (IATA) და საკონსულტაციო კომპანია Oliver Wyman-ი აცხადებენ, რომ აეროკოსმოსურ ინდუსტრიაში არსებული მიწოდების ჯაჭვის მუდმივი პრობლემები ავიაკომპანიებს 2025 წელს $11 მილიარდზე მეტ ზარალს მიაყენებს.
IATA-მ გამოაქვეყნა კრიტიკული ანგარიში, რომლის მიხედვითაც, წარმოების სიმძლავრისა და მგზავრთა მოთხოვნას შორის არსებული „სტრუქტურული შეუსაბამობა“ ნარჩუნდება. ეს კრიზისი აიძულებს ავიაკომპანიებს, იფრინონ უფრო ძველი, ნაკლებად ეფექტური თვითმფრინავებით და მნიშვნელოვნად ზრდის ოპერაციულ ხარჯებს. ინდუსტრიის სრული ნორმალიზაცია მოსალოდნელი არ არის 2031–2034 წლამდე.
IATA-ს გენერალური დირექტორის, უილი უოლშის თქმით, ეს პრობლემა აღარ არის მხოლოდ ოპერაციული შეფერხება, არამედ „მასიური ფინანსური ტვირთი, რომელიც აჩერებს მდგრადობის მიზნების მიღწევას“.
IATA-ს ანგარიში დეტალურად აჯგუფებს, თუ როგორ ნაწილდება 2025 წლის მოსალოდნელი ზარალი ოთხ ძირითად მიმართულებაზე:
| ხარჯის წყარო | ზარალის მოცულობა | მიზეზი |
| საწვავის ზედმეტი ხარჯი | $approx $4.2$მილიარდი | ახალი, ეფექტური თვითმფრინავების მიწოდების დაგვიანების გამო ძველი ფლოტის გამოყენება. |
| დამატებითი ტექნიკური მომსახურება | $approx $3.1$მილიარდი | გლობალური ფლოტის საშუალო ასაკი (15.1 წელი) იზრდება, რაც უფრო ხშირ და ძვირადღირებულ მოვლას საჭიროებს. |
| ძრავების ლიზინგის ზრდა | $approx $2.6$მილიარდი | ძრავების შეკეთებას უფრო მეტი დრო სჭირდება ნაწილების დეფიციტის გამო, რაც აიძულებს ავიაკომპანიებს, იჯარით აიღონ მეტი სათადარიგო ძრავა. |
| სათადარიგო ნაწილების მარაგი | $approx $1.4$მილიარდი | მიწოდების არაპროგნოზირებადი შეფერხებების შესამცირებლად, ავიაკომპანიები იძულებულნი არიან, მნიშვნელოვნად მეტი სათადარიგო ნაწილი შეინახონ. |
გლობალური შეკვეთების მოცულობა 17,000 თვითმფრინავს აჭარბებს (აქტიური ფლოტის დაახლოებით 60%). მიმდინარე წარმოების ტემპით, ამ ჩამორჩენის აღმოფხვრას 12 წელი დასჭირდება.
საწვავის ეფექტურობის ზრდა 2025 წელს მხოლოდ 0.3%-ით გაიზარდა, რაც მკვეთრად ჩამორჩება ისტორიულ საშუალო მაჩვენებელს (2.0% წელიწადში). ეს აფერხებს ავიაციის გრძელვადიან დეკარბონიზაციის მიზნებს.
აშშ-ჩინეთის სავაჭრო დაძაბულობის გამო ტიტანზე და სხვა კრიტიკულ ნედლეულზე დაწესებული ტარიფები ამწვავებს მიწოდების ჯაჭვის შეფერხებებს.
ძრავებისა და კომპონენტების წარმოებაში კვალიფიციური მუშახელის ნაკლებობა ხელს უშლის მიმწოდებლებს წარმოების გაზრდაში.
IATA მოუწოდებს ინდუსტრიას, მიიღოს ზომები პრობლემის შესამსუბუქებლად:
შემცირდეს დამოკიდებულება ორიგინალური მწარმოებლების (OEM) მიერ კონტროლირებად ლიცენზიებზე, რათა დამოუკიდებელ სარემონტო კომპანიებს გაუადვილდეთ მუშაობა.
შეიქმნას საერთო პლატფორმები მიწოდების ჯაჭვის ხილვადობისთვის, რათა მწარმოებლებმა ადრეულ ეტაპზევე შეძლონ რისკების გამოვლენა.
AI-ის გამოყენება ნაწილების მწყობრიდან გამოსვლის პროგნოზირებისთვის, რაც ოპტიმიზაციას გაუკეთებს მწირი მარაგის გამოყენებას.
