პლანეტის მოსახლეობის თითქმის მეხუთედი ცხოვრობს იმ რეგიონებში, სადაც მოსავლიანობა იკლებს ადამიანური ზემოქმედებით გამოწვეული მიწის დეგრადაციის გამო - ეს არის უხილავი კრიზისი, რომელიც საფრთხეს უქმნის ეკოსისტემების ჯანმრთელობას მთელ მსოფლიოში. ამის შესახებ აღნიშნულია FAO-ს ანგარიშში „საკვებისა და სოფლის მეურნეობის მდგომარეობა 2025“ - წერს EastFruit-ი.
FAO მიწის დეგრადაციას განსაზღვრავს, როგორც მიწის უნარის ხანგრძლივ შემცირებას, შეასრულოს ძირითადი ეკოსისტემური ფუნქციები. დეგრადაცია იშვიათად ვითარდება ერთ მიზეზით - ჩვეულებრივ, ეს არის რამდენიმე ფაქტორის ერთობლივი შედეგი. მათ შორისაა ბუნებრივი ფაქტორები, როგორიცაა ნიადაგის ეროზია და დამლაშება, მაგრამ სულ უფრო მეტად დომინანტურია ადამიანური ზემოქმედება - ნათქვამია ანგარიშში, რომელსაც ციტირებს Logos Press. ასეთი საქმიანობა, როგორიცაა ტყეების გაჩეხა, პირუტყვის გადამეტებული ძოვება და არაეფექტური მიწათმოქმედება და მორწყვა, დღეს ითვლება ნიადაგის დეგრადაციის მთავარ მიზეზებად.
ანგარიშში ხაზგასმულია გლობალური მოწყვლადობის კერები, სადაც მიწის დეგრადაციისგან გამოწვეული დანაკარგები ემთხვევა სიღარიბეს, შიმშილსა და არასრულფასოვან კვებას. კერძოდ, 1.7 მილიარდ ადამიანზე მეტი ცხოვრობს რეგიონებში, სადაც სოფლის მეურნეობის მოსავლიანობა 10%-ით ნაკლებია ადამიანური ზემოქმედების გამო. მათგან დაახლოებით 47 მილიონი ხუთ წლამდე ასაკის ბავშვია, რომლებსაც ზრდის შეფერხება აქვთ. ყველაზე მეტად დაზარალებული რეგიონები აზიის ქვეყნებია როგორც ნიადაგის დეგრადაციის, ასევე მოსახლეობის მაღალი სიმჭიდროვის გამო.
მიუხედავად ამისა, იმედი არსებობს. თუ ადამიანური ზეწოლა სასოფლო-სამეურნეო მიწებზე 10%-ით შემცირდება, შესაძლებელი გახდება ისეთი მოცულობის წარმოების აღდგენა, რომელიც ყოველწლიურად დამატებით 154 მილიონი ადამიანის გამოკვებას უზრუნველყოფს. ეს მაჩვენებელი თეორიული არ არის - ისინი ასახავს რეალურ შესაძლებლობებს, გააძლიეროს საკვების უსაფრთხოება, შეამციროს ზეწოლა ბუნებრივ ეკოსისტემებზე და შექმნას უფრო მდგრადი აგროსასურსათო სისტემები.
„იმისათვის, რომ ამ შესაძლებლობებით ვისარგებლოთ, უნდა ვიმოქმედოთ მტკიცედ. მიწის რესურსების მდგრადი მართვა მოითხოვს ისეთი პირობების შექმნას, რომელიც ხელს შეუწყობს გრძელვადიან ინვესტიციებს, ინოვაციებს და პასუხისმგებელ მენეჯმენტს,“ - განაცხადა FAO-ს გენერალურმა დირექტორმა ციუც დუნიუმა.
ამასთან, როგორც EastFruit-ი წერს, FAO ხელს უწყობს ნიადაგის დეგრადაციის შენელებას მდგრადი მიწათსარგებლობის მეთოდების პოპულარიზებით, მაგალითად, ნათესთა მორიგეობით და საფარველი კულტურების დანერგვით, რაც აუმჯობესებს ნიადაგის ჯანმრთელობას, ამცირებს ეროზიას და ხელს უწყობს ბიომრავალფეროვნებას.