დახურულ სივრცეში ნებისმიერი მოსაწევი საშუალების გამოყენება აკრძალულია და ისჯება სივრცის მფლობელი კომპანიის, რეგულაციის დამრღვევი პირის ან ორივეს დაჯარიმებით, – ამის შესახებ თამბაქოს კონტროლის ალიანსის გავრცელებულ ინფორმაციაშია ნათქვამი.
როგორც ალიანსში აცხადებენ, კაფე-ბარებისა და რესტორნების მეპატრონეები ავრცელებენ დეზინფორმაციას, თითქოს დახურულ სივრცეში დაშვებულია თამბაქოს ახალი პროდუქტების და ჩილიმის მოწევა.
„საქართველოში 2017 წელს მიღებული თამბაქოს კონტროლის კანონის მთავარი მიზანი მოსახლეობის ჯანმრთელობის დაცვა და თამბაქოს მოხმარებით გამოწვეული ავადობისა და ნაადრევი სიკვდილიანობის შემცირებაა. რეფორმამ მნიშვნელოვან წარმატებას მიაღწია საზოგადოებრივი სივრცეების თამბაქოს კვამლისგან გათავისუფლების კუთხით. დახურულ სივრცეებში მოწევის აკრძალვის რეგულაცია, საშუალოდ, 95%-ით სრულდება, შეიცვალა საზოგადოებრივი დამოკიდებულება, მოწევა საჯარო სივრცეში ნორმად აღარ მიიჩნევა. თუმცა, კანონის ეფექტური აღსრულების მიუხედავად, კვლავ რჩება გამოწვევები, განსაკუთრებით ტურისტულ ზონებში. ამ მხრივ, აჭარა (ბათუმი, ქობულეთი) პრობლემური ნაწილია, სადაც სამასპინძლო ობიექტებში რეგულაციების დარღვევის ფაქტები გახშირებულია.
სახელმწიფო პროგრამის ფარგლებში თამბაქოს კონტროლის კანონის აღსრულების მონიტორინგი პრობლემებს ძირითადად ტურისტულ ზონებში, უცხოელი (რუსეთის, თურქეთის, არაბული ქვეყნების) მეპატრონეების კუთვნილ კაფე-ბარებსა და რესტორნებში აწყდება, სადაც მოწევის რეგულაცია თამბაქოს ახალი პროდუქტების ელექტრონული სიგარეტებისა და გასახურებელი თამბაქოს და ჩილიმის დახურულ სივრცეში მოწევის სახით ირღვევა.
სახელმწიფო საკომუნიკაციო პროგრამების უქონლობის გამო მოსახლეობას სისტემატურად არ მიეწოდება ინფორმაცია თამბაქოს კონტროლის კანონის რეგულაციების შესახებ, ამიტომაც თამბაქოს ინდუსტრიის მიერ წაქეზებული, კანონდამრღვევი კაფე-ბარებისა და რესტორნების მეპატრონეები იოლად ავრცელებენ დეზინფორმაციას, თითქოს დახურულ სივრცეში დაშვებულია თამბაქოს ახალი პროდუქტების და ჩილიმის მოწევა. დახურულ სივრცეში ნებისმიერი მოსაწევი საშუალების გამოყენება აკრძალულია და ისჯება სივრცის მფლობელი კომპანიის, რეგულაციის დამრღვევი პირის (მათ შორის, უცხოელის) ან ორივეს დაჯარიმებით.
სასურველია, მოსახლეობა უკეთ რეაგირებდეს მოწევის რეგულაციების დარღვევის ფაქტებზე. კაფე-ბარებსა და რესტორნებში ნებისმიერ მომსახურე პირს, მიმტანს, მენეჯერს და სხვას შეიძლება მიუთითოთ მოწევის რეგულაციის დარღვევაზე და მოითხოვოთ შესაბამისი რეაგირება, აღკვეთონ ფაქტი, მიმართონ საპატრულო პოლიციას ან მოქალაქეები დაგვიკავშირდნენ სოციალურ ქსელში („ფეისბუქზე“), გვერდზე „ნუ მაბოლებ“. მათ მიერ მიწოდებული ინფორმაციის საფუძველზე მონიტორები მიმართავენ შესაბამის ზომებს. ასეთ დროს სასურველია დარღვევის ფაქტის ფოტო ან ვიდეომტკიცებულების გადაღება და გამოგზავნა. საპატრულო პოლიციას არ აქვს უფლება, მოწევის ფაქტების აღმოსაჩენად იაროს დაწესებულებებში, ის მხოლოდ დარღვევის შესახებ 112-ში მიწოდებულ ინფორმაციაზე რეაგირებს. ამიტომაც ხალხის აქტივობას განსაკუთრებული მნიშვნელობა აქვს“, – ნათქვამია თამბაქოს კონტროლის ალიანსის გავრცელებულ ინფორმაციაში.
თამბაქოს კონტროლის ცენტრის დირექტორის, გიორგი მაღრაძის თქმით, აუცილებელია, ყურადღება მიექცეს რეგულაციების დარღვევის ფაქტებს.
„აუცილებელია მოწევის რეგულაციის დარღვევის ფაქტების მიმართ მოქალაქეების ყურადღება, დაწესებულების ხელმძღვანელობის მიმართ მოწოდება, აღკვეთონ კანონდარღვევა ან შეგვატყობინონ მონიტორინგის სამსახურს და ჩვენ ვაცნობებთ პოლიციას. კანონი უპირველესად მოქალაქეების სიცოცხლისა და ჯანმრთელობის დაცვისთვისაა შექმნილი და მათაც აქვთ ვალდებულება, დაიცვან საკუთარი უფლება, ცხოვრობდნენ ჯანმრთელობისთვის უვნებელ გარემოში. ამ მხრივ განსაკუთრებით იჩაგრებიან ბავშვები, რომლებიც შესაძლოა, მოხვდნენ სივრცეში, სადაც დაუშვებელია მოწევა, მაგრამ ეწევიან.
ნებისმიერ დაწესებულებას, მისი საკუთრების ფორმის მიუხედავად, ეკისრება პასუხისმგებლობა, თამბაქოს მოწევის რეგულაციები უპირობოდ შესრულდეს. რადგან სისტემატურად კანონდამრღვევი კაფე-ბარებისთვის 500-ლარიანი საჯარიმო სანქცია შემაკავებელი საშუალება ვერ აღმოჩნდა, მიგვაჩნია, რომ უნდა გაორმაგდეს პასუხისმგებლობა დაწესებულებისათვის, მათ შორის სამასპინძლო ბიზნესში, რათა კანონი მაქსიმალურად დაიცვან და თამბაქოს და სხვა პროდუქტების კვამლისაგან ყველა საჯარო და სამუშაო სივრცე თავისუფალი იყოს“, – განაცხადა მაღრაძემ.
