ბიზნესმენი ბერდია ყამარაული უკვე 18 წელია დიდ ბრიტანეთში საქმიანობს. თავდაპირველად საინფორმაციო ტექნოლოგიების და პროგრამული უზრუნველყოფების კომპანია Centigen (სენტიჯენი) დააფუძნა, დაახლოებით 4 წლის წინ კი Cenimex-Georgian Wine Club (London)- სენიმექსი - ლონდონის ქართული ღვინის კლუბი, რომელიც დიდ ბრიტანეთში ქართული ღვინის ექსპორტს ახორციელებს.
„კომერსანტი“ ბიზნესმენს ბრიტანეთში მოსახლეობისა და ბიზნესის განწყობაზე, კოვიდსიტუაციაზე და ქართული ღვინის პოზიციებზე გაესაუბრა. რუბრიკა „დიასპორა კაპიტალით“ გთავაზობთ ინტერვიუს ბიზნესმენ ბერდია ყამარაულთან:
ბ-ნო ბერდია, როგორია ახლა კოვიდსიტუაცია ბრიტანეთში და როგორი განწყობაა მაცხოვრებლებში, რამდენად მძიმე აღმოჩნდა ინგლისელებისთვის თვეობით ჩაკეტვა და შეზღუდვები?
ბრიტანეთში საკმაოდ აიწია ინფიცირებულთა რაოდენობამ, კვირის დასაწყისში დაინფიცირებულების დღიური მაჩვენებელი 3 ათასამდეც კი აღწევდა.
აღსანიშნავია, რომ იზრდება ინფიცირებულების რიცხვი, მაგრამ არ იზრდება გარდაცვლილთა რაოდენობა, ასევე არ იცვლება საავადმყოფოში მიღებულთა რაოდენობა. ცოტა ხნის წინ, მიიღეს რეგულაცია,რომ არ შეიძლება ერთად 6 ადამიანზე მეტის შეკრება, თუ ეს არ არის სპორტული ღონისძიება ან ქორწილი. ჩემს მეგობარს ჰქონდა ქორწილი 3-4 კვირის წინ და სპეციალურად გარე სივრცეში გადაიხადეს. ნიღბებს ყველა ვიყენებთ, ჩვეულებრივი ტემპით მიდის ცხოვრება.
შეზღუდვების გამო უმუშევრად დარჩენილი მოსახლეობა რამდენად გრძნობს ყურადღებას სახელმწიფოსგან? როგორც ვიცით საკმაოდ დიდ დახმარებას იღებენ..
ყველა იმ ადამიანმა, ვინც კოვიდის დროს სამუშაო დაკარგა, სახელმწიფოსგან იღებს დახმარებას - 2-2,5 ათასამდე ფუნტს. ყველა ბიზნესს სახელმწიფომ მისცა ბიზნესსესხი 50 ათას ფუნტამდე, რომლის გადახდასაც ძალიან დაბალი პროცენტით ერთი წლის შემდეგ დაიწყებენ.
რაც შეეხება სკოლებს, სწავლება თუ დაიწყო და რამდენად პრიორიტეტულია ამ პროცესებში განათლება?
ახლა ყველაზე დიდი დავა იყო სკოლების გახსნასთან დაკავშირებით. უსაფრთხოების შემდეგ,განათლება ქვეყანაში ყველაზე პრიორიტეტულ ადგილზე დააყენეს. სკოლები გაიხსნა, კლასში 6 მოსწავლეა, შესასვლელი და გამოსასვლელი კარები ცალ-ცალკე აქვთ. თუ ერთი ბავშვი დაავადდა, არა მთელი კლასი, არამედ მხოლოდ 6 კაციან ჯგუფზე მოხდება დაკვირვება.
გადავიდეთ სტუმარმასპინძლობის სექტორზე, ისევე როგორც ყველგან, ბრიტანეთშიც საკმაოდ ბევრი კვების ობიექტი დაიხურა..
ჩვენი ოფისი,სადაც მდებარეობს, იმ ქუჩაზე რესტორნებისა და კაფე ბარების 95% დაკეტილია. იმდენად დაზარალდა მასპინძლობის სექტორი,რომ ამბობენ, როგორც კი მთავრობა დახმარებას შეწყვეტს, 70% ადამიანებისა უმუშევრად დარჩებიანო. ეს რესტორნები და კაფე-ბარები იმიტომ კი არ არიან დახურულები,რომ სახელმწიფო ეხმარებათ, მათ ურჩევნიათ რომ გაიხსნან, იმუშაონ, უბრალოდ ხალხი არ დადის რესტორნებში და ტურისტები აღარ არიან.
რამდენიმე წლის წინ თქვენ შექმენით ქართული ღვინის კლუბი, სენიმექსი-ლონდონის ქართული ღვინის კლუბია, რომელიც დიდ ბრიტანეთში ქართული ღვინის ექსპორტს ახორციელებს. მოგვიყევით, ბრიტანეთში ქართული რესტორნებისა და ქართული ღვინის პოზიციები რა მდგომარეობაში აღმოჩნდა პანდემიის, შეზღუდვებისა და ექსპორტის შემცირების მერე?
ქართულ რესტორნებს რაც შეეხება, მათ კოვიდის პერიოდი გამოიყენეს რემონტისთვის და ახლა ზოგი მათგანი გაიხსნა. ბრიტანეთში ღვინის შემოტანა იაფი არ არის, იაფი ღვინო არ ნიშნავს კარგ ხარისხს. რაც შეეხება ქართულს, უნდა ითქვას,რომ ბრიტანეთში ყველა ქართული ღვინო რომელიც შემოდის, კარგი ხარისხისაა. იგი მაღალ საფასო სეგმენტში გადის და მინიმალური ფასი 12 ფუნტიდან იწყება , გვაქვს ღვინო,რომელსაც 50 ფუნტადაც ვყიდით. ჩვენ ერთ-ერთმა ძალიან ცნობილმა სუპერმარკეტმა გვითხრა კიდეც,რომ ქართული ღვინო ფრანგული „ბორდოს“ დონეზეა.
გაყიდვით ძირითადად რესტორნებს ვამარაგებთ და ონლაინ ვყიდით. პანდემიის დროს რა თქმა უნდა, შემცირდა, დაახლოებით, შემცირების მაჩვენებელი 80%-ია. წითელი არ არის რისკიანი, მაგრამ თეთრი ღვინო რისკიანია, თეთრი ქვევრის ღვინოს დიდხანს ვერ გააჩერებ.
ჩვენ შემოგვაქვს ყველა სახეობის ღვინო : წითელი, თეთრი, ქვევრის, ძირითადად ბადაგონია ჩვენი მომწოდებელი, ასევე ვმუშაობთ ფანტასტიური ქვევრის ღვინოს მწარმოებელ კომპანიასთან ლაგვინართან.
რთულია ბრიტანეთში ბიზნესის კეთება უცხო ქვეყნის მოქალაქისთვის, რადგანაც საკმაოდ მაღალი გადასახადებია?
თუ გაქვს ბრიტანეთში ცხოვრების უფლება, ბიზნესის დაწყება რთული არ არის, მთავარია გქონდეს სურვილი. თუ ცხოვრების უფლება გაქვს, ბრიტანეთზე კარგი ადგილი ბიზნესის დასაწყებად არ არსებობს.