შპს „ფაზის ოილი“ და საკონსულტაციო კომპანია Deloitte & Touche ყულევის მაღალტექნოლოგიური ნავთობგადამამუშავებელი ქარხნის პროექტს, რომლის ინვესტიციის მოცულობა მილიარდ დოლარს აღემატება, 2020 წლიდან ახორციელებენ. თუმცა, პანდემიის გამო საქართველოში პირველი ნავთობგადამამუშავებელი ქარხნის მშენებლობის პროექტზე მუშაობა ამ ეტაპზე შეჩერებულია.
„ფაზის ოილის“ აღმასრულებელმა დირექტორმა გია შავდიამ „კომერსანტთან“ განაცხადა, რომ პროექტზე აქტიური მუშაობა მაისიდან გაგრძელდება და როცა ქარხანა ამუშავდება ის 4.2 მილიონი ტონა ნედლ ნავთობს (94,5 ათას ბარელს დღეში) გადაამუშავებს. აქვე აღსანიშნავია, რომ გარდა „ევრო 6 პრემიუმ“ ბენზინის (სრული მოცულობის 42%) , „ევრო 5“ დიზელის (სრული მოცულობის 32%), ჰიდროგასუფთავებული მაზუთის (1.2%) გრანულირებული გოგირდის (0.6%) და პროპანისა (0.5%), ქარხანა საქართველოს მთლიანი ბაზრის დაკმაყოფილებას Jet A1 ავია საწვავის გამოშვებით გეგმავს, რომელიც მთლიანი წარმოებული პროდუქციის 23% იქნება.
„ქარხანა როდესაც გაეშვება, შეეძლება 4.2 მილიონი ტონა ნედლი ნავთობი გადაამუშაოს და აწარმოოს სხვადასხვა ნავთობპროდუქტები, მათ შორის ძალიან მაღალი ხარისხის ავიასაწვავის წარმოებას დავიწყებთ, რომელიც საქართველოს ბაზარს მთლიანად დააკმაყოფილებს და ნაწილს ექსპორტზეც გავიტანთ. ამის საშუალებას საწვავის ხარისხის და ფასის ხელმისაწვდომობა მოგვცემს. ავიასაწვავი წარმოებული პროდუქციის მთლიანი მოცულობის 23% იქნება. ეს ფაქტი, საქართველოს საშუალებას მისცემს მოლაპარაკებები აწარმოოს ბაზრის ლიდერ კომპანიებთან, მაგალითად როგორიცაა Fedex, DHL, TNT“, - განაცხადა გია შავდიამ.
„ფაზის ოილის“ აღმასრულებელმა დირექტორმა აღნიშნა, რომ ქარხნის დაპროექტება ამ დრომდე პანდემიის გამო ვერ დასრულდა, თუმცა მიმდინარე წლის მაისიდან მუშაობის აქტიურად განახლება იგეგმება, რის შემდეგაც დაიწყება მიწის სამუშაოები და მშენებლობის ნებართვის აღება მოხდება.
„ამ ეტაპზე გაჩერებულები ვართ, მაისიდან დაპროექტების დამთავრებაზე მუშაობას გავაგრძელებთ და ზაფხულიდან უკვე მიწის სამუშაოებს დავიწყებთ. მშენებლობის დაწყება ჯერჯერობით არ ვიცით როდიდან იქნება შესაძლებელი, ნებართვა უნდა ავიღოთ, თუმცა მაისიდან კომპანია აქტიურ ქმედებებზე გადავა. დაანონსებული თარიღი, რომელიც 2021 წელს ქარხნის მშენებლობის დაწყებას და რამდენიმე წელიწადში დასრულებას გულისხმობს, შესაძლოა გადაიწიოს, მაგრამ ამ ეტაპზე ვაკვირდებით მოვლენებს და ჯერ ეს თარიღები არ შეცვლილა“, - განმარტავს გია შავდია.
მისი თქმით, საქართველოში პირველი ნავთობგადამამუშავებელი ქარხნის აშენების შემდეგ საწვავი 15-20%-ით გაიაფდება. გარდა ამისა, ქარხნის აშენების შემდეგ, საწარმოო პროცესში ნედლი ნავთობის თითქმის სრულად, დაახლოებით 98%-ით გადამუშავება მოხდება. გია შავდიას ინფორმაციით, ყაზახური ნავთობი არის საბაზისო, მაგრამ ასევე განიხილება სარეზერვო ნავთობი, რომელიც არის ლიბიის და საუდის არაბეთის.
აღსანიშნავია, რომ გეგმის მიხედვით ქარხნის მშენებლობა 2021 წელს უნდა დაიწყოს. პირველ ეტაპზე, პროექტს თავისუფალი ინდუსტრიული ზონის სტატუსი ექნება. ინვესტიციის მოცულობა დღევანდელი მდგომარეობით $1.1 მილიარდია, რომელიც მშენებლობის 4 წლის განმავლობაში იქნება ათვისებული. ხუთი წლის შემდეგ, როდესაც ქარხანა სრული სიმძლავრით ამოქმედდება, საგადასახადო შეღავათები მოიხსნება და წინასწარი გათვლებით, საქართველოს სახელმწიფო ბიუჯეტი ყოველწლიურად დაახლოებით 50-60 მილიონ აშშ დოლარს მიიღებს.
ნინო თამაზაშვილი