ყავის გლობალურ ბაზრებზე მიმდინარე საფასო ტრენდი ქართული ბაზრისთვისაც გადამდები აღმოჩნდა. იმპორტიორების ინფორმაციით, ყავის ფასმა 30%-ით მოიმატა. რაც შეეხება მოთხოვნას, ქართულ კომპანიებში არსებულ ვითარებას არაერთგვაროვნად აფასებენ. ნაწილი გაყიდვის კლებაზე საუბრობს, ნაწილი კი საპირისპიროს ადასტურებს და აცხადებს, რომ პანდემიისას ყავაზე მოთხოვნამ საგრძნობლად მოიმატა.
,,საქართველოს ყავის კომპანიის“ ხელმძღვანელის რამაზ ციხელაშვილის ინფორმაციით, ფასის ზრდა ძირითადად ლოგისტიკის გაძვირებით არის გამოწვეული.
,,ყავის ფასი მთელ მსოფლიოში იზრდება და ეს პროცესი უკვე ქართულ ბაზარზეც აისახა. ბოლო პერიოდის განმავლობაში ყავა ქართველ მომხმარებელს 30%-ით გაუძვირდა. ცვლილება რეალიზაციაზეც აისახა - დაახლოებით 20%-ის ფარგლებშია კლება. შესაბამისად, შეიცვალა მომხმარებლის ქცევაც, ძვირადღირებულ ყავაზე მოთხოვნა ნაკლებადაა. შეიძლება ითქვას, რომ მასიურად იაფი ყავა იყიდება. ეს ლოგიკურია, ფასები ზრდისკენაა მიდრეკილი და ეს ტენდენცია ბოლო პერიოდის განმავლობაში შეუცვლელია. შემოსავლები კი პირიქით, მცირდება. რამდენადაც ვიცი, უცხოურ ბაზრებზე გაძვირება დიდწილად წარმოების შემცირებას უკავშირდება. ჩვენს შემთხვევაში კი დიდი გავლენა იქონია ლოგისტიკის ფასმა, მარტო ტრანსპორტირების ხარჯი 30%-ით გაგვეზარდა, რა მაჩვენებლითაც პროდუქტის გაძვირება მოვახდინეთ“, - ამბობს ,,კომერსანტთან“ ზურაბ ციხელაშვილი.
ყავის ერთ-ერთი მსხვილი მწარმოებელი და იმპორტიორი კომპანიის ,,ჩერის“ მენეჯერის თინათინ ლომთათიძის თქმით, კომპანიამ ყავა დაახლოებით 15%-ით გააძვირა, თუმცა ამას გაყიდვები არ შეუმცირებია.
,,ყავის გაძვირება გაყიდვებზე ადეკვატურად არ ასახულა. როგორც ჩანს, ფასს გაგებით მოეკიდა ჩვენი მომხმარებელი. ყველამ იცის რეალურად რაც ხდება გლობალურ ბაზრებზე, ამიტომ ფასების ზრდა მოულოდნელი არ ყოფილა. იქიდან გამომდინარე, რომ მოსახლეობის დიდი ნაწილი პანდემიისას ონლაინ მუშაობდა, ამან გაყიდვები წაახალისა კიდეც, ამიტომ მოთხოვნა გაიზარდა“, - ამბობს ლომთათიძე.
„ჩერი“ დაარსდა 2012 წლის 21 მარტს. კომპანიის საქმიანობის ძირითად სფეროს წარმოადგენს ყავის იმპორტი, მისი შემდგომი გადამუშავება (გაწმენდა, მოხალვა, დაფქვა, დაფასოება) და დისტრიბუცია საქართველოს ტერიტორიაზე.
ამ ეტაპზე ,,ჩერი“ ყველაზე დიდი ყავის საწარმოა საქართველოში. მასში 4,5 მილიონი ლარის ინვესტიციაა განხორციელებული. კომპანია 22 სახეობის პროდუქტს აწარმოებს.
რაც შეეხება გლობალურ ბაზრებზე არსებულ ტრენდს, ,,როიტერსის“ ცნობით, ბრაზილიაში ყავა უკვე 55%-ით გაძვირდა.
ძლიერმა ყინვამ ბრაზილიის ყავის მინდვრების დიდი ნაწილი დააზიანა.
ყავის ხეები უკიდურესად მგრძნობიარეა ყინვის მიმართ. წინასწარი შეფასებით, ყინვების შედეგად დაზარალდა 150 ათასიდან 200 ათას ჰექტრამდე მიწა, რომელზეც არაბიკის კულტურების მთლიანი ფართობის დაახლოებით 11% იყო განლაგებული.
ცნობილია, რომ ყავა და კაკაო საქართველოში არ იწარმოება. ქვეყანაში მუშაობს ყავის რამდენიმე ქარხანა, თუმცა მათ ნედლეული სხვადასხვა ქვეყნებიდან შემოაქვს და ადგილზე მხოლოდ მისი მოხალვა-დაფქვა-დაფასოება ხდება.
მარი ჩიტაია