ვლადიმერ პუტინი თავისი მმართველობის 2 ათწლეულის მანძილზე, ყოველთვის ცდილობდა მოსკოვის ძალაუფლების აღდგენას პოსტ-საბჭოთა რესპუბლიკებზე.ძირითადად, მისი მცდელობები წარუმატებლად დასრულდა იმის მიუხედავად, რომ ის ახორციელებდა ეკონომიკური ზეწოლას, აყალბებდა არჩევნებს, აწარმოებდა პროპაგანდისტულ კამპანიებს და კიბერ-ომებს.
საქართველოს და უკრაინის შემთხვევაში მან სამხედრო ძალა გამოიყენა, თუმცა აღადგინა კონტროლი ტერიტორიების მხოლოდ ნაწილზე, რომელიც რუსეთს ესაზღვრებოდა. ქვეყნებმა შეძლეს სუვერენიტეტის შენარჩუნება და დღეს უკვე არიან რუსეთის მოსისხლე მტრები, მაშინ როდესაც არც თუ ისე დიდი ხნის წინ რუსეთის ახლო მეგობრები იყვნენ.
თუმცა, ამის მიუხედავად, პუტინი არ აპირებს შეჩერებას და ამჯერად თავის უახლოეს და მრავალწლიან მოკავშირეს - ბელორუსიას უტევს.მან მიიტანა მორიგი შეტევა ქვეყნის ერთპიროვნულ მმართველზე, პრეზიდენტ ალექსანდრ ლუკაშენკოზე, რომელიც ეწინაამღდეგება „უფროს ძმას“. მართალია, ის არაა მიმზიდველი პარტნიორი დასავლეთისთვის, ის აყალბებს არჩევნებს, არღვევს ადამიანის უფლებებს, ახშობს თავისუფალ პრესას და ოპოზიციას, თუმცა, ქვეყნის გადარჩენისთვის მისი მცდელობა მხარდაჭერას იმსახურებს.
რუსეთმა შეწყვიტა ბელორუსიის ეკონომიკისთვის ძალზე მნიშვნელოვანი სუბსიდირებული ნავთობის მიწოდება. მან მოითხოვა მოსკოვთან ინტეგრაციის გაღრმავება იმ დონეზე, რომელიც ფაქტობრივად, სუვერენიტეტზე უარის თქმაა.
ლუკაშენკო და პუტინი ერთმანეთს რამდენიმე დღის წინ შეხვდნენ, თუმცა, უშედეგოდ - რუსეთის პრეზიდენტი კვლავ უარს ამბობს ბელორუსიისთვის გაზის და ნავთობის სუბსიდირებული ფასებით მიწოდებაზე.
თუ ეს სიტუაცია არ შეიცვლება, ბელორუსიას დიდი პრობლემები ელის, რადგანაც მისი ექსპორტის 25% იაფი რუსული ნავთობიდან წარმოებულ საწვავზე მოდის.
მას აქვს ორი ვარიანტი - ან დათანხმდეს ღრმა ინტეგრაციას, ან მოიფიქროს, როგორ შეიძლება გარდაუვალი ეკონომიკური კრიზისიდან გამოსვლა. სიტუაციას ისიც ართულებს, რომ ექსპორტის გარდა, იაფი რუსული ენერგომატარებლები აქტიურად გამოიყენება ქვეყნის შიგნით - ენერგომატარებლების დაბალი ღირებულება ზრდის ბელორუსიის საბჭოთა ტიპის, გეგმიური ეკონომიკის კონკურენტუნარიანობას.
ლუკაშენკო დემონსტრაციულად ეწინაამღდეგება რუსულ ზეწოლას და ყიდულობს ნორვეგიულ ნავთობს. 1 თებერვალს აშშ-ს სახელმწიფო მდივანი მაიკ პომპეო გახდა. 1993 წლიდან ის იყო პირველი ამერიკელი მაღალჩინოსანი, რომელიც მინსკს ოფიციალური ვიზიტით ეწვია. ის შეპირდა ლუკაშენკოს, რომ ტრამპის ადმინისტრაცია 2008 წლის შემდეგ პირველად მიავლენს ბელორუსიაში ამერიკის ელჩს.
მან ასევე განაცხადა, რომ ამერიკელი მენავთობეები მზად არიან 100% დაფარონ ბელორუსიის მოთხოვნა ნავთობზე, თანაც, კონკურენტულ ფასებში.
თუმცა, ამერიკული ნავთობი ვერ გადაარჩენს ბელორუსიის ნავთობგადამამუშავებელ ქარხნებს, რადგანაც ოკეანის მიღმა მდებარე საბადოებიდან შორეულ ბელორუსიაში ჩამოტანილი ნავთობი ყველა შემთხვევაში იქნება რუსულზე ძვირი - ეს გეოგრაფიის საკითხია და არა პოლიტიკის.
საბოლოო ჯამში, ლუკაშენკოს მოუწევს ძალიან მძიმე არჩევანის გაკეთება - ის ან შეუშინდება ზეწოლას და დანებდება პუტინს, ან დააყენებს საკუთარ ქვეყანას შოკური თერაპიის აუცილებლობის წინაშე, რომლის გარეშეც შეუძლებელია რუსული გავლენიდან გამოსვლა.
თუ ბელორუსიამ აირჩია მეორე გზა, აშშ-მა და ევროკავშირმა უნდა გააკეთონ ყველაფერი იმისთვის, რომ შეუმსუბუქოს ტკივილი ბელორუს ხალხს. ამავე დროს განაგრძონ ძალისხმევა ქვეყანაში ადამიანის უფლებების მეტად დაცვისთვის.
წყარო: Washington post,inopressa.ru
თენგიზ აბლოთია