ქვეყანაში ახალი კორონავირუსის გავრცელების მასშტაბის შეზღუდვის მიზნით, საქართველოს მთავრობის გადაწყვეტილებით, სავალუტო ჯიხურები დროებით დაიხურა.მოსახლეობა ვალუტის გადაცვლას მხოლოდ ბანკებსა და მიკროსაფინანსო ორგანიზაციებში შეძლებს.
საქართველოს ეროვნული ბანკის ინფორმაციით, ქვეყნის მასშტაბით დროებით ჩერდება სამუშაო ოფისებიდან სესხის გამცემი სუბიექტების, ვალუტის გადამცვლელი პუნქტების, საკრედიტო კავშირების, საგადახდო მომსახურების პროვაიდერების, ფასიანი ქაღალდების დამოუკიდებელი რეგისტრატორების, აქტივების მმართველი კომპანიების, ცენტრალური დეპოზიტარის, სპეციალიზებული დეპოზიტარის, საფონდო ბირჟის, არასახელმწიფო საპენსიო სქემის დამფუძნებლის, საკრედიტო საინფორმაციო ბიუროს მუშაობა.
„კავკასიის უნივერსიტეტის“ ეკონომიკის სკოლის დეკანი სოსო ბერიკაშვილი „კომერსანტთან“ აღნიშნავს, რომ სავალუტო ჯიხურების დახურვა გარკვეულწილად სავალუტო ბაზრის შეზღუდვას ნიშნავს იმიტომ, რომ ბევრი მოთამაშე დროებით გადის ბაზრიდან, თუმცა,ბანკებს მონოპოლიის, შეთანხმების და მეტი სპეკულირების საშუალებას ეროვნული ბანკი არ მისცემს.
„რადგან ვალუტის გაცვლა სავალუტო ჯიხურებში აღარ მოხდება, ეროვნული ბანკისთვის მეტი კონტროლის საშუალება იქნება, თუმცა, ზოგადად ჩვენ ვიცით, რომ ლარის კურსის ხელოვნურად გაკონტროლება წარმოუდგენელი და ასევე კონტრპროდუქტიულია. არ ვთვლი, რომ ეს ფაქტი გრძელვადიან პერიოდში ლარის კურსზე მნიშვნელოვან გავლენას მოახდენს, ის საბოლოოდ მაინც წონასწორულ კურსზე დადგება. სავალუტო ჯიხურების დახურვა, გარკვეულწილად ნიშნავს, სავალუტო ბაზრის შეზღუდვას, იმიტომ რომ ბევრი მოთამაშე დროებით გადის ბაზრიდან და სიტუაცია ნაკლებად კონკურენტული ხდება, თუმცა, არ ვფიქრობ, რომ ბანკებს მონოპოლიის, შეთანხმების და მეტი სპეკულირების საშუალება ექნება, რადგან ბოლო-ბოლო რეგულაციები არსებობს და ეროვნულ ბანკს შეუძლია სიტუაციის გაკონტროლება. ბაზარზე კონკურენცია დაიკლებს და რა თქმა უნდა, ეს კარგი არ არის. ეკონომიკური კუთხით თუ შევაფასებთ,სავალუტო ჯიხურების დახურვა არ იყო აუცილებელი და სასურველი, თვითონაც აღნიშნეს რომ ამის მიზეზი ეპიდემიური სიტუაციაა, მაგრამ აქ მეორე საკითხიც დადგა, რომ ის ხალხი რომლებიც ჯიხურებში უნდა მისულიყო, ბანკებში მივა და უფრო მეტი ხალხი მოგროვდება, მაგრამ ეს მაინც სამედიცინო სფეროს წარმომადგენლების გადასაწყვეტია. აქვე აღვნიშნავ, რომ ლარის გამყარების ტენდენციის გააგრძელების მოლოდინი ნამდვილად არსებობს“, - განმარტა სოსო ბერიკაშვილმა.
ეროვნული ბანკის ყოფილი პრეზიდენტი, დეპუტატი რომან გოცირიძე კი სოციალურ ქსელში სავალუტო ჯიხურების დახურვის საკითხს მკაცრად აკრიტიკებს და აცხადებს, რომ ვალუტის ყიდვა-გაყიდვა ექსკლუზიურად აღმოჩნდება მხოლოდ ბანკების ხელში, სადაც კურსი ისედაც მაღალი იყო და ნაკლებ კონკურენტულ პირობებში მომსახურებას კიდევ უფრო გააძვირებენ.
„დაუშვებელია ვალუტის გადამცვლელი პუნქტების დახურვა. მათი როლი ვირუსის გავრცელებაში გაცილებით ნაკლებია, ვიდრე ნებისმიერი სასურსათო მაღაზიის ან აფთიაქის. ვალუტის ყიდვა-გაყიდვა ექსკლუზიურად აღმოჩნდება მხოლოდ ბანკების ხელში, სადაც კურსი ისედაც მაღალი იყო ყოველთვის და ნაკლებკონკურენტულ პირობებში კიდევ უფრო გაუძვირებენ კლიენტებს მომსახურებას. ეს ასევე გამოიწვევს ბანკებში ადამიანების მიმართვიანობის ზრდას, რაც დახურულ სივრცეში ვირუსის გავრცელების უფრო მეტი რისკის შემცველია, ვიდრე ღია სივრცეში მომუშავე სავალუტო პუნქტების უმეტესობაში,“ - აღნიშნავს რომან გოცირიძე.
ნინო თამაზაშვილი