რუსეთის მიერ ოკუპირებულ ყირიმში 2014 წლიდან 10 ტბა დაშრა.
ნახევარკუნძული ეკოლოგიური კატასტროფის ზღვარზე დგას, ადგილობრივი ხელისუფლება ეკოლოგების განცხადებებზე არ რეაგირებს, მოსახლეობას კი ობიექტურ ინფორმაციას უმალავს.
დიდი იალტას რაიონში მთის ტბა სულ რაღაც 6 თვეში დაშრა და დღეს ის წყლისგან სრულიად დაცლილია. ადრე წყალსაცავი ათობით ტურისტს იზიდავდა - იქვე მშვენიერი ხედი მთა აიუ-დაგზე იხსნებოდა, დღეს კი - იქ ვერავის ნახავთ.
ტბისგან რამდენიმე გუბე დარჩა, იქ სადაც წყალი იყო - დღეს საქონელი ბალახობს.
ამ ტბას არა მხოლოდ ტურისტულ-ესტეტიკური მნიშვნელობა ჰქონდა - ის სარწყავი წყლით ადგილობრივი ფერმერების ვენახებს უზრუნველყოფდა, მათ შორის ყირიმის საფირმო ნაირსახეობას „მასანდრას“.
ეკოლოგების თქმით, ტბა წყალქვეშა წყლებით იკვებებოდა, დღეს კი წყაროები აღარ არსებობს.
„ტბამ წყალი საიდანღაც უნდა მიიღოს. პირველი წყაროა - ნალექი. ყირიმი კი დიდი ნალექიანობით არ გამოირჩევა. მეორე წყაროა - წყალქვეშა წყლები თუმცა, ეს რეზერვუარებიც დაშრა. ტბა არ არსებობს“ - ამბობს ეკოლოგი მარგარიტა ლიტვინენკო.
ბოლო წლების მანძილზე კიდევ რამდენიმე საკმაოდ დიდი ტბა გაქრა და ეს პროცესი ჯერ კიდევ ოკუპაციამდე, სხვადასხვა მიზეზების გამო დაიწყო, თუმცა, ბოლო წლებში ვითარება მკვეთრად გაუარესდა უკრაინის მიერ ნახევარკუნძულისთვის წყლის მიწოდების შეწყვეტის გამო.
ექსპერტების აზრით, ამ მხრივ სიტუაცია მომავალში მხოლოდ გაუარესდება, და ყირიმმა შესაძლოა ყველა დანარჩენი ტბაც დაკარგოს, თუ სასწრაფო ზომები მიღებული არ იქნება.
მათი თქმით, დღეს წელიწადში 10 ტბა ქრება და თუ ასეთი ტემპით გაგრძელდება, 30 წელიწადში არც ერთი არ დარჩება.
რუსეთის მთავრობა ცდილობს ამ პრობლემის გადაწყვეტას, და წყალმომარაგების უკრაინისგან დამოუკიდებელი სისტემის შესაქმნელად 5 მლრდ. რუბლი გამოიყო. თუმცა, ამ გრანდიოზული პროექტების რეალიზების კონკრეტული ვადები არ სახელდება.
პრობლემა კი დღეს მთელი სიმწვავით დგას - ყირიმის ქალაქებში და სოფლებში წყლის მიწოდება მკაცრი განრიგით ხდება, თუმცა, ხშირად ისიც ირღვევა და მთელი რაიონები უწყლოდ რამდენიმე დღითაც კი რჩებიან.
ყირიმში უკვე 5 მდინარე დაშრა, რომელიც ნახევარკუნძულს წყლით უზრუნველყოფდა და ეს პროცესი არ შეწყდება - კიევი კატეგორიულად გამორიცხავს ყირიმის წყალმომარაგების აღდგენას მანამ, სანამ ოკუპირებული ტერიტორია უკრაინის იურისდიქციაში არ დაბრუნდება.
უკრაინა ჩრდილოეთ-ყირიმის არხის მეშვეობით აწვდიდა ყირიმს წყალს მდინარე დნეპრიდან. ამ სისტემაზე მოდიოდა ყირიმის წყალმომარაგების 85%. დღეს ეს არხი მთლიანად გადაკეტილია.
rbc.ua
მოამზადა თენგიზ აბლოთია