საქართველოში დღემდე მოქმედი დასაქმებისა და უმუშევრობის სტატისტიკის მეთოდოლოგიურ საფუძველს წარმოადგენდა შრომის საერთაშორისო ორგანიზაციის (ILO) მიერ შემოთავაზებული სახელმძღვანელო, რომელიც მიღებულია 1982 წელს, შრომის სტატისტიკოსთა მე-13 საერთაშორისო კონფერენციაზე. ხოლო ახალი სტანდარტი ILO-ს მიერ შემოთავაზებულ იქნა 2013 წელს, რომელიც ოფიციალურად ძალაში შევიდა 2018 წლის ოქტომბერში, შრომის სტატისტიკოსთა მე-20 საერთაშორისო კონფერენციაზე. საქართველოში ახალი სტანდარტის დანერგვასთან დაკავშირებული სამუშაოები საქსტატის მიერ აქტიურად მიმდინარეობდა 2019 წლიდან, საერთაშორისო ორგანიზაციების, ადგილობრივი და უცხოელი ექსპერტების ჩართულობით. 2019-2020 წლებში, შრომის საერთაშორისო ორგანიზაციასთან და დანიის სტატისტიკის სამსახურთან მჭიდრო თანამშრომლობით, ევროკავშირის და ევროსტატის მიერ ინიცირებული პროექტის ფარგლებში, საქსტატის მიერ სამუშაო ძალის სტატისტიკის მეთოდოლოგიაში განხორციელდა ფუნდამენტური ცვლილებები და შესრულდა მთელი რიგი აქტივობები, კერძოდ:
▶ შევიდა ცვლილებები სამუშაო ძალის გამოკვლევის კითხვარებში, რაც სოფლის მეურნეობაში თვითდასაქმების მასშტაბების შეფასების მიზნით, ითვალისწინებდა შესაბამისი კითხვების დამატებას;
▶ მომზადდა ახალი სტანდარტების შესაბამისი კითხვარები და შემუშავდა მეთოდოლოგიური სახელმძღვანელო;
▶ განხორციელდა ახალი კითხვარების ტესტირება და ჩატარდა საპილოტე გამოკვლევა;.
▶ 2020 წლის განმავლობაში მიმდინარეობდა მონაცემთა შეგროვება როგორც ძველი, ისე ახალი კითხვარების მეშვეობით;
▶ განხორციელდა შეგროვებული მონაცემების ანალიზი და ახალი სტანდარტების შესაბამისი ინდიკატორების გაანგარიშება.
ახალი სტანდარტის დანერგვით გამოწვეული მონაცემთა გადაანგარიშების შედეგად, ადრე გამოქვეყნებულ მონაცემებთან შედარებით გაიზარდა უმუშევრობის დონე და შემცირდა დასაქმების დონის მაჩვენებელი. აქამდე მოქმედი მეთოდოლოგიით, უმუშევრად საქართველოს მოსახლეობის მხოლოდ 11.6% ითვლებოდა, განახლებული მეთოდოლოგიის შედეგად კი, უმუშევრობის დონე 17.6% გახდა.
ახალი სტანდარტის დანერგვის შედეგად, მთლიანად დასაქმებაში თვითდასაქმებულთა წილი 49.7%-დან 30.7%-მდე შემცირდა.
საქსტატმა ახალი მეთოდოლოგიით უმუშევრობის წინა წლების მაჩვენებლებიც გადაიანგარიშა. ახალი ანგარიშიდან ირკვევა, რომ 2020 წლის მესამე კვარტალში ქვეყანაში უმუშევრობის დონე 2019 წელთან შედარებით 0.2 პროცენტული პუნქტით არის გაზრდილი და 17.6%-ს შეადგენს.
ახალი მაჩვენებლებით ეკონომიკურად აქტიურად მთლიანი მოსახლეობის 51.8% ითვლება, როდესაც წინა მეთოდოლოგიით ეკონომიკურად აქტიურობის დონე 62.9% იყო.
უმუშევრობის დონე ტრადიციულად მაღალია კაცებში, ქალებთან შედარებით. 2020 წლის III კვარტალში, წინა წლის შესაბამის პერიოდთან შედარებით, აღნიშნული მაჩვენებელი ქალებში შემცირებულია 1.5 პროცენტული პუნქტით, ხოლო კაცებში გაზრდილია 1.4 პროცენტული პუნქტით.
უმუშევრობა
