დემპინგის საკითხი საქართველოში აქტუალური კიდევ ერთხელ გახდა, ამჯერად პრობლემაზე ცემენტის მწარმოებელი Lafarge საუბრობს. კომპანიაში ამბობენ, რომ ბოლო წლებში ირანის შემდეგ ქართულ ბაზარზე თვითღირებულებაზე დაბალ ფასად ცემენტის შემოტანა თურქეთიდანაც დაიწყო.

იმ დროს, როცა საქართველოში დემპინგური ფასებით ცემენტი ირანიდან შემოდიოდა, ირანს გამკაცრებული ამერიკული სანქციები ახალი დაწესებული ჰქონდა, ეკონომიკური ვარდნისა და ჰიპერინფლაციის ფონზე, მწარმოებლები იძულებულები იყვნენ, პროდუქცია, თუნდაც ზარალით, მყარ ვალუტაზე გადაეცვალათ.

თურქეთს ირანის მსგავსი პრობლემები არ შეჰქმნია, მაგრამ ბოლო პერიოდში ამ ქვეყანაშიც ინფლაციამ ორნიშნა მაჩვენებლს მიაღწია. უფრო კონკრეტულად,  2018 წელს თურქეთში ინფალციის განაკვეთმა 16.3%, 2019 წელს კი 15.7% შეადგინა, რამაც უძრავ ქონებაზე მოთხოვნა შეამცირა. მიუხედავად იმისა, რომ თურქეთის ცენტრალურმა ბანკმა საბაზისო საპროცენტო განაკვეთი 24-დან 19.75%-მდე შეამცირა, გაყიდვების რაოდენობა 2019 წლის ივნისში 48.6%-ით, ხოლო პირველ 6 თვეში 21.7%–ით შემცირდა. შესაბამისად, თურქეთის ბაზარზე ცემენტის პროფიციტი წარმოიშვა და მწარმოებლებმა დემპინგური ფასებით მეზობელ ქვეყნებს, მათ შორის საქართველოს მიაშურეს.

ბიზნესი და მათ შორის ცემენტის მწარმოებლები ხელისფლებისგან დიდი ხანია ანტიდემპინგური ხასიათის ღონისძიებების გატარებას ითხოვენ. მათი თქმით, ანტიდემპინგური კანონმდებლობისა და მისი რეალობაში ფუნქციონირების გარეშე მასშტაბურ, კერძო თუ სახელმწიფო ინფრასტრუქტურულ პროექტებში მონაწილეობა შეუძლებელი გახდება.

Lafarge საქართველოში ცემენტის სიდიდით მეორე მწარმოებელია, რომელიც ძირითადად ქვეყნის დასავლეთ ნაწილში ოპერირებს. ლაფარჯეს ანგარიშზეა რიკოთზე ავტობანის მშენებლობის მოსამზადებელი სამუშაოები და ბათუმის სწრაფი განაშენიანება. 2019 წელს კომპანიის წარმოების მოცულობამ 0.310 მლნ ტონას მიაღწია. იმავე პერიოდში პროდუქციის ნომენკლატურის გაზრდის მიზნით საწარმოში დამატებით $2  მილიონის ინვესტიცია განახორციელა. 

როგორც Commersant-ს Lafarge-ში განუცხადეს, განსხვავება თვითღირებულებასა და დემპინგურ იმპორტს შორის ტონაზე 24 ლარია, რაც ადგილობრივ მწარმოებლებს სერიოზულ პრობლემას უქმნის. მათივე ცნობით, ანტიდემპინგური კანონი მშენებლობას არ გააძვირებს, რადგან შენობის აშენებისთვის ცემენტის შესყიდვის ხარჯი საშუალოდ 5%-ს შეადგენს და მისი მცირედით გაძვირება პროდუქციის საბოლოო ღირებულებაზე დიდ გავლენას ვერ მოახდენს. კომპანიაში ასევე აღნიშნეს, რომ კიდევ ერთ პრობლემას ნედლეულის კრიზისი წარმოადგენს. რადგან ირანი სანქციების ქვეშაა მოყოლილი, ხოლო ყარაბაღის დიდ ნაწილზე კონტროლის აღდგენის შემდეგ აზერბაიჯანი შიდამოთხოვნას იკმაყოფილებს, კარგი იქნებოდა, თუ ხელისუფლება ადგილობრივ კომპანიებს დროებთ ლოგისტიკურ დახმარებას გაუწევდა.

საქართველოში მოთხოვნა ცემენტზე წლიურად 2.5 მლნ ტონას შეადგენს, საიდანაც 1.5 მლნ ტონის დაკმაყოფილება ადგილობრივ კომპანიებს შეუძლიათ. რამდენიმე შედარებით მცირე ზომის საწარმოსთან ერთად ქვეყანაში ორი საერთაშორისო ბრენციც ოპერირებს. პირველი გერმანული ჰაიდელბერგია, მეორე კი ფრანგული ლაფერჟე.

ჰაიდელბერგი საქართველოში 2006 წლიდან გამოჩნდა, €200 მლნ-ის ინვესტიცია განახორციელა, ფლობს ბეტონის 13 ქარხანას და 1200-ზე მეტ ადამიანს ასაქმებს. 2019 წელს კომპანიის შემოსავალი 2018 წელთან შედარებით 45 მლნ ლარით 331 მლნ ლარამდე გაიზარდა. წმინდა მოგებამ კი 25.6 მლნ ლარი შეადგინა. ლაფარჟეში სულ 300-მდე ადამიანი მუშაობს, რეალიზაციიდან მიღებულმა შემოსავალმა 13.3 მლ ლარი შეადგინა, თუმცა 2019 წელი მაინც 926 ათას ლარიანი ზარალით დახურა.

ანტიდემპინგური კანონი საქართველოს პარლამენტმა 2020 წლის ივლისში მიიღო, რომელიც 2021 წლის იანვრიდან შევიდა ძალაში.