OPEC+-მა ახალ შეთანხმებას მიაღწია, რომელიც მოკლევადიან პერიოდში ნავთობის ბაზარზე მნიშვნელოვან გავლენას მოახდენს - ალიანსის ქვეყნები მოპოვების მაჩვენებელს უცვლელად დატოვებენ. გამონაკლისის სახით, რუსეთს და ყაზახეთს ჯამური მოპოვების დღე-ღამეში 150 000 ბარელით გაზრდის უფლება მიეცა.
შესაბამისად, პადნემიამდელ პერიოდთან შედარებით მოპოვების შემცირდება 6,9 მლნ. ბარელი იქნება, მაშინ, როდესაც აპრილში ეს მაჩვენებელ 9 მლნ.-ს შეადგენდა.
მიღებული გადაწყვეტილება საუდის არაბეთის ენერგეტიკის მინისტრის აბდულ-აზიზ ინბ სალმანის გამარჯვება გახდა - იმისი თქმით ეკონომიკის აღდგენა ნელი ტემპებით მიმდინარეობას, და ამ პროცესის მიმართ ყველამ დიდი სიფრთხილე უნდა გამოიჩინოს. ამავე დროს ის ხშირად ეთანხმება რუსეთს, რომელიც თავისთვის ნავთობმოპოვების ზრდის უფლებას მუდმივად ითხოვს.
საუდელი მინისტრისგან განსხვავებით, მოსკოვი პროცესებს ბევრად უფრო ოპტიმისტურად უყურებს, და მოპოვების ზრდას კატეგორიულად მოითხოვს.
„ვითარება გაცილებით უკეთესია ვიდრე გასულ წელს, ან თუნდაც 1 კვირის წინ“ - განაცხადა რუსეთის ენერგეტიკის მინისტრმა ალექსანდრ ნოვაკმა.
OPEC+-ში აზრთა სხვაობის ერთ-ერთი მაჩვენებელია იყო ის, რომ ერ-რიადში და მოსკოვში, კარტელის შეხვედრამდე სულ სხვა სცენარი განიხილებიდა - მოპოვების ზრდა დღე-ღამეში 1 მლნ. ბარელით. ზრდის 50% საუდის არაბეთს უნდა მიეღო, დანარჩენს სხვა ქვეყნები გაიყოფდნენ.
თუმცა, საუდის არაბეთმა საკუთარ მოგებაზე უარი განაცხადა, რაც ნავთობმოპოვების დონის შენარჩუნებისთვის გადამწყვეტი არგუმენტი გახდა.
ალიანსის ქვეყნებს კიდევ ერთი მოტივაცია აქვთ - ამერიკული ფიკალის ნავთობის წინაამღდეგ ბრძოლა.
ეს ინდუსტრია შტატებში პანდემიის გამო სერიოზულად დაზარალდა, და OPEC+-ს გადაწყვეტილება ნათლად მეტყველებს იმაზე, რომ ფიკალის ინდუსტრია, რომელიც შეთანხმებაში არ მონაწილეობს, აღდგენას და შესაბამისად, განთავისუფლებული ბაზრების დაკავებას კიდევ დიდხანს ვერ შეძლებს.
„ნავთობმოპოვება ტექასში დღე-ღამეში 2,5 მლნ. ბარელით შემცირდა, დანარჩენ შტატებში - ჯამურად 1 მლნ. ბარელით. OPEC+-ს თავშეკავებულობა ფასებს იმ დონეზე აბრუნებს, რომელზეც საუდის არაბეთი სიტუაციას ისევ აკონტროლებს“ - მიიჩნევს JP Morgan Chase-ის ნავთობის დეპარტამენტს დირექტორი კრისტიან მალეკი.
OPEC+-ის გადაწყვეტილებამ ნავთობს ფასების ზრდას ხელი შეუწყო - პირველად ბოლო თვეების მანძილზე შავი ოქროს ღირებულება 60 დოლარს გადასცდა. პარალელურად, მოთხოვნაც იზრდება, განსაკუთრებით კი ჩინეთში, რომელიც პანდემიას სხვა ქვეყნებზე უკეთესად უმკლავდება.
OPEC+-ს პროგნოზით, 2021 წლის მე-4 კვარტალში პირველთან შედარებით მოთხოვნა 4,7 მლნ. ბარელით გაიზრდება. ენერგიის საერთაშორისო სააგენტოს დასკვნით, მოთხოვნის აღდგენა 2021 წლის მეორე ნახევარში მიწოდებასაც გაუსრებს, რადგანაც ქვეყნების მიერ პანდემიის და დაბალი ფასების პერიოდში შექმნილი მარაგები ამოიწურება.
პანდემიამ ნავთობინდუსტრიის ქცევა შეცვალა - 2020 წელს, როდესაც კორონავირუსმა მსოფლიოში გავრცელება დაიწყო, საუდის არაბეთი და რუსეთი საფასო ომის მდგომარეობაში იყვნენ, მოპოვების ზრდას, და მეტი მოგების მიღებაც ცდილობდნენ.
როდესაც ვირუსის მიერ გლობალური ეკონომიკისთვის მიყენებული ზარალი ცხადი გახდა, ერ-რიადი და მოსკოვი ბოლოს და ბოლოს შეთანხმდნენ, და საერთო გადაწყვეტილება მიიღეს - მსოფლიო ნავთობმოპოვება დღე-ღამეში 9 მლნ. ბარელით შემცირდა, რამაც ნავთობინდუსტრია კრახისგან გადაარჩინა.
საკარანტინო ზომების შერბილების შემდეგ, მათ მოპოვების ზრდა განაახლეს, თუმცა, იმის შემდეგ, რაც ევროპაში და შტატებში დაინფიცირების მატება დაფიქსირდა, ეს პროცესი კვლავ შეჩერდა.
ამან ნავთობის ბაზარს მკვეთრი სიგნალი მისცა - ახალ საფასო ომი და ჭარბი მიწოდება არ იქნება, შესაბამისად, ფასებმა კვლავ ზრდა დაიწყო.
Wsj.com
მოამზადა თენგიზ აბლოთიამ