ფოთის თავისუფალი ინდუსტრიული ზონის (თიზ) გენერალური დირექტორი დავით ებრალიძე „კომერსანტთან” 2022 წლის გეგმებზე საუბრობს და აცხადებს, რომ მიუხედავად პანდემიისა, მიმდინარე წელს არაერთი ახალი პროექტი იგეგმება, მათ შორის 6000 კვ.მ საწარმოო ფართში განთავსდება ტექსტილის საწარმო, რომელის ექსპლუატაციაში ჩაშვება მოხდება 2022 წელს.
„ახალი პროექტებიდან, რომელთანაც ვახორციელებთ მოლაპარაკებებს, აღსანიშნავია რამოდენიმე, კერძოდ 3000 კვმ ფართობის სასაწყობე მეურნეობის განვითარება, რაც მოგვცემს საშუალებას ინვესტორებს შევთავაზოთ სასაწყობე და მზა საწარმოო ფართები. ასევე ვაწარმოებთ მოლაპარაკებებეს ლუბრიკანტების მწარმოებელ კომპანიასთან, სამაცივრე ვაგონების მწარმოებელ კომპანიასთან. უკვე დაასრულა გარემოზე ზემოქმედების შეფასება ერთ-ერთმა ახალმა პროექტმა, რომელიც გეგმავს თიზ-ში კალცინირებული ნავთობის კოქსის წარმოებას. ცალკე უნდა აღინიშნოს ერთ-ერთი მასშტაბური საწარმოო პროექტი - ტექსტილის ქარხანა, რომელის ექსპლუატაციაში ჩაშვება ასევე დაგეგმილია 2022 წელს. საწარმო განთავსდება 6000 კვ.მ საწარმოო ფართში, რომელის მშენებლობა მიმდინაროებდა და წარმატებით დასრულდა 2021 წელს. საწარმოში დააახლოებით 400 მდე ადგილბორივი დასაქმდება და ორიენტირებულია ექსპორტზე“, - აღნიშნავს დავით ებრალიძე.
„კომერსანტთან“ ებრალიძემ თიზ-ებში არსებულ პრობლემებზეც ისაუბრა და განმარტა, რომ ყველა პროექტს აქვს თავისი მოთხოვნა, ამიტომ ვერც არსებული კანონმდებლობა და რეგულაციები, მათ შორის წარმოშობის სერტიფიკატებთან დაკავშირებით, ვერ იქნება ყველა პროექტზე მორგებული.
„რაც შეეხება პრობლემებს, ზოგადად ნებისმიერი პროექტი უნდა იქნას განხილული ინდივიდუალურად. ყველა პროექტს აქვს თავისი მოთხოვნა, შეიძლება საჭიროებდეს დიდი რაოდენობით ელექტრო ენერგიას ან გაზს, რომლის მიწოდება ტექნიკურად შეუძლებელია, ან შესაძლოა საჭიროებდეს სარკინოგზო ჩიხს უშულოდ ქარხანასთან/მიწის ნაკვეთთან. ვერც არსებული კანონმდებლობა და რეგულაციები, მათ შორის წარმოშობის სერტიფიკატებთან დაკავშირებით ვერ იქნება ყველა პროექტზე მორგებული. სწორედ ამიტომ ვაკეთებთ პოზიციონირებას ისეთ სექტორებზე და საწარმოებზე, რომლებისთვისაც ფოთის თიზ-ი მისაღებია როგორც მისი გეოგრაფიული მდებარეობით, გეოლოგიით, ასევე საკანონმდებლო კუთხით და ბაზარზე არსებული შრომითი რესურსებით. საქართველოს გეოპოლიტიკურ-ეკონომიკური განვითრების კურსი აღიქმება როგორც ერთ-ერთი ყველაზე მიმზიდველი რეგიონში, თუმცა ყველა პროექტის განვითარებას აქვს თავისი მოთხოვნები, რაც შესაძლოა არ იყოს შესაბამისობაში არსებულ საკანონმდებლო რეგულაციებთან და შესაბამისად შესაძლებელია შეიქმნას გარკვეული პრობლემებიც, თუმცა ჩვენ მაქსიმალურად ვცდილობთ გადავჭრათ ისინი ჩვენი შესაძლებლობების ფარგლებში“, - ამბობს დავით ებრალიძე.
ფოთის თიზი 2009 წელს, ფოთში, ნავსადგურის ყოფილი ექსტენსიური განვითარების ზონის ტერიტორიაზე (300 ჰა), 99 წლის ვადით შეიქმნა. თიზის ორგანიზატორი არაბული კომპანია „რაკია საქართველო თავისუფალი ინდუსტრიული ზონა“ იყო.
2016 წელს არაბულმა ინვესტორმა, „რაკიამ“ ფოთის თავისუფალი ინდუსტრიული ზონის 85%-იანი წილი სახელმწიფოს გადასცა. ამის მიზეზად შეუსრულებელი ვალდებულებები სახელდებოდა. „რაკიამ“ ვერ შეასრულა თიზის განვითარებისთვის ნაკისრი ვალდებულებები, რისთვისაც დაეკისრა პირგასამტეხლო, რომლის ჩამოწერის სანაცვლოდ ინვესტორმა თიზის საკონტროლო პაკეტის 85% სახელმწიფოს გადასცა.
2017 წლის სექტემბერში ფოთის თავისუფალი ინდუსტრიული ზონის 75%-იანი წილი ჩინურ კომპანია China Energy Company Limited-ს (CFFC) გადაეცა. CFFC ერთ-ერთი უმსხვილესი ჩინური კონგლომერატია, რომელიც ენერგეტიკის, საფინანსო, სავაჭრო სფეროში საქმიანობს.
დღეს შპს „ფოთის თავისუფალ ინდუსტრიულ ზონას“ ჰყავს სამი მესაკუთრე და ესენია: საქართველოს მთავრობა - 10 %, არაბული კომპანია „რას ალ ხაიმას საინვესტიციო ორგანო“ (სახელმწიფო ორგანო) - 15% და ჩინური კომპანია შპს სი ი ეფ სი (ევრო-აზიური) – 75 %.
ნინო თამაზაშვილი
ფოთის თიზ
