ზამთრის მოახლოებასთან ერთად, გაზზე მომუშავე მოწყობილობების უსაფრთხოების თემა გააქტიურდა. ,,თბილისი ენერჯი“ მოსახლეობას მოუწოდებს, მაქსიმალური სიფრთხილე გამოიჩინონ და არ გამოიყენონ ღია წვის კამერიანი გაზის მოწყობილობა დახურულ სივრცეებში, რაც უბედური შემთხვევის მთავარი გამომწვევი მიზეზია. მიუხედავად იმისა, რომ კომპანიის მხრიდან კონტროლი გამკაცრდა და უსაფრთხოებასთან დაკავშირებით საკანონმდებლო ბაზაც მეტნაკლებად დაიხვეწა, თბილისის ათასობით მობინადრე ზამთარში სიცოცხლისთვის საშიში გაზის ღუმელებით თბება. კერძოდ, ადგილი აქვს მოქალაქეების მხრიდან გაზის მოხმარების უსაფრთხოების ნორმის დარღვევებს, რაზეც ,,კომერსანტთან“ ,,თბილისი ენერჯის“ ტექნიკური დირექტორის მოადგილე გიორგი ლეფსვერიძე საუბრობს.
მისი თქმით, გაზის მოწყობილობების შემოწმებისას ათობით ათასობით შემთხვევაა, როცა მობინადრეები გათბობის მიზნით სიცოცხლისთვის საშიშ გამათბობლებს იყენებენ. კერძოდ, 2019 წელს ასეთი 66 500 შემთხვევა დაფიქსირდა, 2020 წელს - ნაკლები, თუმცა შარშან პანდემიურმა მდგომარეობამ აქტიური კონტროლის შესაძლებლობა შეასუსტა.
,,კანონმდებლობით განსაზღვრული გვაქვს, რომ წელიწადში ერთხელ ყველა ბინა შემოწმდეს. ყოველდღიურად ჩვენი სპეციალისტები წინასწარ შემუშავებული გრაფიკის მიხედვით დადიან და ამოწმებენ ბინებს უსაფრთხოებას. ზოგ მობინადრესთან სისტემა წესრიგშია. სადაც დარღვევებია, იქ ვხსნით დანადგარებს, ეს არის ღია წვის კამერიანი წყალგამაცხელებელი და გამათბობელი, რომლის განთავსება დახურულ სივრცეში კატეგორიულად აკრძალულია. უბედური შემთხვევების 100% სწორედ ასეთ ტექნიკას უკავშირდება. არ დაფიქსირებულა არ ერთი ფაქტი, რომ დახურული წვის კამერიანი მოწყობილობა გაზის აფეთქების მიზეზი გამხდარიყო. ამიტომ რეკომენდაციას ვუწევთ თბილისის მოსახლეობას, ასეთი დანადგარები (ღია წვის) არ შეიძინონ, თუ უკვე შეძენილი აქვთ, არ მოიხმარონ და უსაფრთხო ტექნიკით ჩაანაცვლონ“, - ამბობს გიორგი ლეფსვერიძე.
მისი თქმით, ძალიან დიდი პრობლემაა დანადგარების თვითნებურად დაერთება, ყოველგვარი პროექტის და ,,თბილისი ენერჯისთან“ შეთანხმების გარეშე.
,,ხშირად გამაცხელებლებისა და გამათბობლების მონტაჟი ხდება კუსტარულად, კანონმდებლობა ამას კრძალავს. ათიათასობით ასეთი შემთხვევაა, შემოწმებისას ასეთი მოწყობილობების ჩაჭრას ვახდენთ. საკმაოდ გავამკაცრეთ კონტროლი და ამან, შეიძლება ითქვას, შედეგი გამოიღო, შედარებაც არ არის იმ სიტუაციასთან, როგორიც იყო 4-5 წლის წინ, მაგრამ პრობლემა მაინც არსებობს. 2019 წელს 66 500 არასწორად დაერთებული დანადგარი აღმოვაჩინეთ თბილისის მასშტაბით, რომელსაც შეეძლო იმ მომენტში უბედური შემთხვევა გამოეწვია. 2020 წელს პანდემიამ შეგვიშალა ხელი, სისტემური კონტროლი ვერ განხორციელდა, მაგრამ საკონტროლო გადამოწმება მოხდა. დარღვევების მქონე ოჯახების გადამოწმებისას აღმოჩნდა, რომ მობინადრეების 40%-მა ჩვენი გაფრთხილება არ გაითვალისწინა და ისევ თვითნებურად დაამონტაჟა, ასეთ აბონენტებს სრულად შევუწყვიტეთ გაზის მიწოდება“, - ამბობს ლეფსვერიძე.
კიდევ ერთი საკითხი, რაზეც ,,თბილისი ენერჯის“ ტექნიკური დირექტორის მოადგილე ,,კომერსანტთან“ ყურადღებას ამახვილებს, უსაფრთხოების დეტექტორია, რაც გაზის გაჟონვის და აფეთქების პრევენციას უზრუნველყოფს.
,,მნიშვნელოვანია საკანონმდებლო დონეზე მოხდეს ცვლილება და დეტექტორების მონტაჟი სავალდებულო გახდეს. როგორც კი საფრთხე ჩნდება, იგი ავტომატურად კეტავს გაზის მიწოდებას ბინაში. 2009 წლიდან აშენებული კორპუსების 99% დეტექტორებით არის აღჭურვილი, მაგრამ დიდი პრობლემაა ძველ, ე.წ. საბჭოური ტიპის კორპუსებსა და კერძო სახლებში. თვითონ მობინადრეა პასუხისმგებელი უსაფრთხოებაზე, რაც 2014 წელს კანონმდებლობით განისაზღვრა. მაქსიმალურად 100%-ით დაცული ვერ ვიქნებით, მაგრამ თუ გაითვალისწინებენ უსაფრთხოების ზომებს, უბედური შემთხვევების აცილება შესაძლებელია“, - დასძენს ლეფსვერიძე.
მოსახლეობის მხრიდან გამოვლენილი დაუდევრობის მაგალითია სულ ახლახან ვარკეთილში დაფიქსირებული შემთხვევა. კერძოდ, ,,თბილისი ენერჯის“ ინფორმაციით, აღნიშნულ უბანში, ერთ-ერთ მისამართზე, ბინაში მობინადრეს ღია მდგომარეობაში ჰქონდა დარჩენილი ,,ბრესტის“ ტიპის 4 სანთურიანი გაზქურის ღუმელი.
,,ჩვენს მიერ გადაიკეტა ღუმელის ჩამკეტი ონკანი, ბინაში შემოწმდა მრიცხველიდან გამომავალი დაბალი წნევის 16 მმ-იანი მეტალოპლასმასის გაზშემყვანი და გაზშემყვანზე დაერთებული გაზის დანადგარები, გაზის გადენას ადგილი არა აქვს. აბონენტს ჩაუტარდა ინსტრუკტაჟი გაზის უსაფრთხო მოხმარებაზე“, - განმარტავენ კომპანიაში.
თბილისის მასშტაბით, მსგავსი უამრავი შემთხვევა ფიქსირდება. ასეთ ფონზე აფეთქებების შემთქვევები მცირე ,,თბილისი ენერჯის“ თანამშრომლების სწრაფი რეაგირების სამსახურის ხარჯზეა. როგორც გიორგი ლეფსვერიძე აღნიშნავს, ამ შემთხვევებშიც მთავარი გამომწვევი მიზეზი ისევ არასწორი ექსპლუატაცია, თვითნებურად გაყვანილი მილები ან უყურადღებოდ და ღია მდგომარეობაში დატოვებული გაზქურები და გაზის სხვა დანადგარებია. დახურულ სივრცეში დაგროვილი გაზი კი ძალიან სახიფათოა. კერძოდ, დახურულ სივრცეში გაზის კონცენტრაცია თუ 5-15% მდეა ეს ძლიერ აფეთქებას იწვევს. 15-60% მდე - აალებას. 60% ის ზევით დაგროვილი გაზი კი არც აალდება და არც აფეთქდება, ვინაიდან რეალურად გაზი მხოლოდ ჰაერთან - ჟანგბადთან შერევისას ხდება სახიფათო.
გიორგი ლეფსვერიძის თქმით, კონტროლის გაძლიერების თვალსაზრისით, პანდემიამ შექმნა პრობლემა იმ მხრივ, რომ ,,თბილისი ენერჯის“ სპეციალისტებს, რომლებიც სწორად არიან ეკიპირებული, აღჭურვილი არიან პირბადეებით და მაქსიმალურად იცავენ კოვიდ-რეგულაციებით გათვალისწინებულ უსაფრთხოების სტანდარტს, ყველა აბონენტი არ უშვებს ბინაში, რის გამოც მასიური კონტროლის პრობლემაა. თუმცა, მოქალაქეების სურვილის შემთხვევაში, გაზის მოწყობილობების შემოწმება და მონტაჟი ჩვეულებრივ ხორციელდება.
საჭიროების შემთხვევაში, აბონენტებს შეუძლიათ დარეკონ ცხელ ხაზზე: 114, სადაც მათ განცხადებაზე რეაგირებას მოახდენენ.
ცნობისთვის, „თბილისი ენერჯის“ თანამშრომლების 92% სრულად ვაქცინირებულია.
მარი ჩიტაია