საქართველოში წელს შესაძლოა, რეცესია ანუ მთლიანი შიდა პროდუქტის ვარდნა დაფიქსირდეს, ამის შესახებ მთავრობა და საერთაშორისო ინსტიტუტები აქტიურად საუბრობენ. საერთაშორისო სავალუტო ფონდმა 2020 წლის განმავლობაში საქართველოს ეკონომიკის 3.99 პროცენტით შემცირების პროგნოზი გააკეთა. რეცესიის მიზეზს COVID-19-ის პანდემიის მიერ შექმნილი ეკონომიკური შოკი წარმოადგენს.

სავალუტო ფონდის პროგნოზს ეთანხმება „გალტ ენდ თაგარტის“ კვლევების დეპარტამენტის უფროსი ევა ბოჭორიშვილი და „კომერსანტთან“ საუბრისას აღნიშნავს, რომ ორგანიზაციის ახალი კვლევის მიხედვით, 2020 წელს საქართველოს ეკონომიკა 4%-ით შემცირდება.

„საერთაშორისო დახმარება მობილიზებულია რაც 3 მლრდ-ს შეადგენს და საკმაოდ დიდი თანხაა, ეს კი ეკონომიკის სტუმულირებისთვის კარგი იქნება, რადგან მშპ-სთან მიმართებაში ის 11-15%-ია. აგრეთვე ახალ კვლევაში შეჯამებული გვაქვს მთავრობამ რა ღონისძიებები გაატარა და რას ველოდებით ანუ რა დაფინანსება დასჭირდება ხელისუფლებას ბიუჯეტში, რომ ამ რესურსების მობილიზება მოახდინოს და ვფიქრობთ, რომ ბიუჯეტის დეფიციტი დაახლოებით 9%-მდე გაღრმავდება. გარდა ამისა, ვეთანხმებით სავალუტო ფონდის პროგნოზს და ვფიქრობთ, რომ ეკონომიკა 4%-ით შემცირდება, თუმცა მომავალ წელს IMF-სგან განსხვავებით 5%-იანი ზრდა გვექნება, მათი გათვლებით კი ეს მონაცემი 3%-ს არ აცდება. გარდა ამისა, მიმდინარე ანგარიშის დეფიციტსაც სავალუტო ფონდის პროგნოზისგან განსხვავებით 6%-ს ვფიქრობთ, რადგან იმპორტის შემცირებას ველოდებით“, - განმარტავს ევა ბოჭორიშვილი.

ევა ბოჭორიშვილი საქართველოს ეკონომიკაზე გავლენის შესაძლო სცენარებზეც საუბრობს და ამბობს, რომ „გალტ ენდ თაგარტის“ მიერ მარტში გამოქვეყნებული 3 შესაძლო ვარიანტიდან, დღეისათვის შუალედურ და პესიმისტურ სცენარს შორის ვართ.

„წინა კვლევის მიხედვით განვიხილეთ საქართველოს ეკონომიკაზე გავლენის შესაძლო 3 სცენარი, მათ შორის ოპტიმისტური, შუალედური და პესიმისტური. ამ შემთხვევაში ჩვენ შუალედურ და პესიმისტურ სცენარს შორის ვართ, რადგან ეკონომიკის 4%-იან შემცირებას ვვარაუდობთ. იმ დროისთვის ჯერ კიდევ არ იყო ცნობილი, დონორებისგან თუ რა რაოდენობის დაფინანსებას მოვიზიდავდით, რაც ამ დროისთვის პოზიტიური ფაქტორია, რადგან საუბარია უკვე 3 მლრდ-ის დახმარებაზე. თუმცა, ამ ერთ თვეში ნეგატიური ფაქტორებიც გამოჩნდა და ეკონომიკა იმაზე დიდი ხნით ჩაიკეტა ვიდრე ველოდით. ამიტომ ახლა ვფიქრობთ, რომ მინუს 4%-იანი ზრდა იქნება, რაც სავალუტო ფონდის მოლოდინიცაა, ეს კი ჩვენი წინა გათვლებით შეალედურ (ეკონომიკის 2.7%-ით შემცირება) და პესიმისტურ (ეკონომიკის 6%-ით შემცირება) სცენარს შორისაა“, - განმარტავს ევა ბოჭორიშვილი.

შეგახსენებთ, რომ „გალტ ენდ თაგარტის“ წინა კვლევის მიხედვით ეკონომიკის განვითარების სამი სცენარი არსებობდა:

• ოპტიმისტური სცენარი პირობა იყო: ვირუსის კონტროლი - აპრილ-მაისში, ეკონომიკური ვარდნა - მარტიდან მაისამდე პერიოდში. ამ სცენარით, საქართველოს ეკონომიკა ივნისიდან გამოცოცხლდება, 2020 წლის ბოლოსთვის კი მთლიანი შიდა პროდუქტის წლიური ზრდა 2.1% იქნება. ამ სცენარის ალბათობა დაბალი იყო და 10%-ს შეადგენდა.
• შუალედური სცენარის პირობა იყო: ვირუსის შეკავება - აპრილ-მაისში, ოქტომბერში კი მისი ხელახალი გავრცელება. ამ შემთხვევაში მარტიდან მაისამდე ეკონომიკური ვარდნა იქნება, ივნის-სექტემბერში - გამოცოცხლება, ოქტომბრიდან კი - ისევ ვარდნა. მოვლენათა ასეთი განვითარების ალბათობა ყველაზე მაღალია - 50%. ამ შემთხვევაში საქართველოს ეკონომიკა წელს 2.7%-ით შემცირდება.
• პესიმისტური სცენარი პირობა იყო: ვირუსის გავრცელება საქართველოში წლის ბოლომდე ვერ შეჩერდა. ამ ყველაზე პესიმისტური პროგნოზის გამართლების შემთხვევაში, რომლის ალბათობა საკმაოდ მაღალი და 40 პროცენტია, ქვეყნის წლიური ეკონომიკური ვარდნა 6 პროცენტს მიაღწევს.

ნინო თამაზაშვილი