„შემწეობა 200-250 ლარია ოჯახზე, მისი გაზრდა გრძელვადიან შედეგს არ გამოიღებს, მნიშვნელოვანია, შეიქმნას დასაქმების წამახალისებელი პროგრამები“ - ამის შესახებ რადიო „კომერსანტის“ გადაცემაში „კომერსანტის დილა“ „PMC ადამიანური რესურსის მენეჯმენტის ცენტრი“-ის დირექტორმა გიორგი ხიშტოვანმა ისაუბრა. მისივე თქმით, შემწეობის მიმღებთა რაოდენობა წინა წელთან შედარებით 20%-ით არის გაზრდილი, რის გამოც ბენეფიციართა რაოდენობამ 500 000 000 გადააჭარბა.
„შემწეობის მიმღებთა რაოდენობა საგრძნობლადაა გაზრდილი, ეს მონაცემები ორი მოვლენის გამოხატულებაა, ერთი ეს არის პანდემია და მასთან დაკავშირებული შეზღუდვები, რომელიც მწვავედ ურტყამს ეკონომიკას და მეორე პარალელური პროცესი არის ვალუტის გაუფასურება და ინფლაცია, რაც ავტომატურად მოსახლეობის იმ ნაწილს ურტყამს, რომელსაც ძალიან დაბალი შემოსავალი აქვს. ჩვენ გვაქვს 7% -იანი ინფლაცია, ამავდროულად ჩვენ უნდა გავითვალისწინოთ, რომ ის კალათა რომლითაც ინფლაცია ითვლება სავარაუდოდ შეცვლილია და ყველაზე მოთხოვნად პროდუქტებზე შესაძლოა რომ ინფლაცია კიდევ უფრო მაღალი იყოს. მაღალი ინფლაცია, უმუშევრობის ზრდა და ეროვნული ვალუტის არასტაბილურობა ერთობლიობაში იწვევს იმას, რომ შემწეობის მიმღებთა რაოდენობამ ნახევარ მილიონს მიაღწია, ეს ყველაფერი არის კრიზისის ერთ-ერთი გამოხატულება“, - აღნიშნა გიორგი ხიშტოვანმა.
გიორგი ხიშტოვანის თქმით, სახელმწიფოს მიზანი ქვეყანაში დასაქმების მასშტაბის ზრდა მაქსიმალური უნდა იყოს. მისივე განცხადებით, მსოფლიოს უმრავლეს ქვეყანაში მთავრობის საქმიანობა სწორედ იმით ფასდება თუ რა მაჩვენებელზეა უმუშევრობა. ხიშტოვანი ამბობს, რომ სწორედ აღნიშნულის საფუძველზე იგებს ან აგებს ესა თუ ის პოლიტიკური პარტია არჩევნებს.
„ჩვენი პოლიტიკა თუ იქნება ბიუჯეტში თანხები მობილიზება, რათა შემწეობა გაიზარდოს ეს არანაირ პოზიტიურ საშუალოვადიანს და გრძელვადიან ცვლილებას არ მოიტანს იმიტომ, რომ გვაქვს მაღალი ინფლაცია, იმიტომ, რომ გვაქვს ეკონომიკური კრიზისი და შემწეობის გაზრდა დღეს ოჯახებს არანაირ საშველს არ მოუტანს. გამოსავალი არის იმის მიზნად დასახვა, რომ მოსახლეობის უდიდესი ნაწილი იყოს დასაქმებული, რაც სამწუხაროდ დღეს ასე არ არის. რაც შეეხება მოტივაციას, კრიტიკულად მნიშვნელოვანია ისეთი სქემების არსებობა, რომელიც წაახალისებს დასაქმებას და არ იმას, რომ მოქალაქეებმა შემწეობის აღებაზე იზრუნონ.
დისკუსია ყოველთვის მიმდინარეობს იმ თემაზე, რომ რაღაც ცვლილებების გამო მოსახლეობას დახმარება შეუწყდა. რეალურად პრობლემა არის ის, რომ ასეთი შემწეობის მიმღები არის ნახევარი მილიონი ადამიანი და ქვეყანაში გვაქს სერიოზული გამოწვევა უმუშევრობასთან დაკავშირებით. იდეალური მოდელი იქნება, როდესაც შემწეობის მიმღები ადამიანები იქნებიან მინიმალური მონიტორინგს ქვეშ და მინიმალურად იქნება მიბმული ასეთი ტიპის შემწეობების მიღება სხვა გარემოებებზე. ის, რომ დახმარების მიმღებთა რაოდენობა შემცირდება ეს იქნება ერთმნიშვნელოვნად პოზიტიური ტრენდი, რადგან ეს ნიშნავს რომ ადამიანებს შემოსავლები გაეზარდათ და მეორე არ უნდა იყოს დამსჯელეობით ხასიათის ღონისძიება, რომ ვიღაცას შემწეობა მოეხსნება. ვიცით, რომ ადამიანების უმრავლესობა ვინც ამ ბაზაშია შემდეგ კი ხდება მათი გადარჩევა თუ ვის ეკუთვნის ან არ ეკუთვნის ქულების მიხედვით შემწეობა, ყველა არის უკიდურესად ცუდ მატერიალურ მდგომარეობაში. შესაბამისად გამოსავალი არის ისეთი სქემის მოფიქრება, რომელიც მოქალაქეს მაქსიმალურად ნაკლებად აიძულებს შემოსავლის დამალვას. სქემამ უნდა წაახალისოს ადამიანი სურვილი გაუჩნდეს, რომ 200 ლარიანი შემწეობის ნაცვლად ჰქონდეს 400-600 ლარიანი შემოსავალი“,- აღნიშნა გიორგი ხიშტოვანმა.
როგორც გიორგი ხიშტოვანმა აღნიშნა, მოქალაქეები გარდა შემწეობისა ცენტრალური და მუნიციპალური ხელისუფლებისგან გარკვეულ შეღავათებს იღებს. ხიშტოვანის განმარტებით, აუცილებელია მსგავსი შემოსავლების მონეტარიზაცია.
„ერთი არის შემწეობა თუმცა ამას გარდა არის სხვადახვა ტიპის შეღავათები რომელსაც მოქალაქე ცენტრალური ხელისუფლებისგან და მუნიციპალური ხელისუფლებისგან იღებს. მნიშვნელოვანია, რომ ამ შეღავათების ე.წ. მონეტარიზაცია მოხდეს. თუ ჩვენ ვიცით, რომ შემწეობა არის პირობითად 200 ლარი მაგრამ დამატებით შეღავათი რომელსაც ადამიანი იღებს აღწევს დამატებით თანხას, მაშინ რეალურად ეს თანხაა არის ის, რასაც კარგავს მოქალაქე დასაქმების პირობებში. თუ მინიმალური ხელფასი არის 400 ლარი, ხოლო მოქალაქე შეღავათებით სახელმწიფოსგან უფრო მეტ დახმარებას იღებს, ვიდრე ეს მინიმალური ხელფასია, მაშინ ძალიან რაციონალური მისი მხრიდანაც რომ ის არ არსის მონდომებული. ამის შეფასებაც არის კრიტიკულად მნიშვნელოვანი თუ რას აძლევს ეს სტატუსი უკიდურესად გაჭირვებულ ადამიანს და რას კარგავს მცირე ტიპის დაბალშემოსავლიანი სამსახურის პირობებში“, - აღნიშნა გიორგი ხიშტოვანმა.
თაკო კვაჭანტირაძე