საქართველოში მოქმედმა 15-მა კომერციულმა ბანკმა 2020 წლის პირველ კვარტალში ჯამურად 747 მლნ ლარის ზარალი მიიღო, ხოლო საბანკო სექტორის საოპერაციო მოგებამ 386 მლნ ლარი შეადგინა. აღსანიშნავია ისიც, რომ 2020 წლის მხოლოდ მარტის მონაცემებით, ბანკების ზარალმა 943,130 მლნ ლარი შეადგინა. ეს ეროვნული ბანკის მიერ გამოქვეყნებული ფინანსური მაჩვენებლების სტატისტიკის წარმოების ისტორიის ზარალის ყველაზე დიდი მაჩვენებელია.
ეროვნული ბანკის ინფორმაციით, ზარალი ძირითადად, COVID-19-დან გამოწვეული ნეგატიური მოლოდინებისათვის რეზერვის შექმნით არის განპირობებული. კერძოდ, საბანკო სექტორმა, მარტის მდგომარეობით, 1.2 მილიარდი ლარის სესხების შესაძლო დანაკარგების რეზერვი შექმნა და ეს რიცხვი წარმოადგენს მხოლოდ პოტენციურ დანაკარგს. თავად რეზერვი კი, იმ შემთხვევაში, თუ აღნიშნულ დანაკარგს ფაქტობრივად ექნება ადგილი, ბანკებს მომავალში საშუალებას მისცემს, თავიდან აირიდოს ფინანსური მდგრადობის რისკები.
„ბოლო წლების განმავლობაში საბანკო სექტორის ყოველწლიური საშუალო მოგება 900 მილიონ ლარს შეადგენდა, 2020 წელს მხოლოდ პირველი 3 თვის საოპერაციო მოგება 386 მილიონი ლარია. გაზრდილი საკრედიტო დანაკარგების გამო, წელს ბანკების წმინდა მოგება, შესაძლოა, ნეგატიური იყოს. თუმცა აღნიშნული სოლიდური საოპერაციო შემოსავლების გათვალისწინებით, მოსალოდნელია, რომ პანდემიის გადავლის შემდეგ ბანკები მომგებიანობას მალევე აღიდგენენ“, - აღნიშნავენ ეროვნულ ბანკში.
„საქართველოს საბანკო ასოციაციის“ პრეზიდენტის ალექსანდრე ძნელაძის განმარტებით, საბანკო სექტორის ზარალი სესხების შესაძლო დანაკარგების რეზერვი შექმნამ გამოიწვია.
„საბანკო სექტორის ზარალი ნამეტი რეზერვის შექმნამ განაპირობა, თუმცა აქვე უნდა აღინიშნოს, რომ ეს მხოლოდ პოტენციური დანაკარგია. ამიტომ იმის თქმა, რომ რეზერვი ფაქტობრივად რეალიზდება და ის ამაზე მეტი ან ნაკლები იქნება, არის არარელევანტური. ყველა კომერციულმა ბანკმა გაატარა თავისი რეზერვი. ამ მაჩვენებლებში მოგება პირდაპირ რეზერვების გამო არის შემცირებული“, - აცხადებს ალექსანდრე ძნელაძე.
აღსანიშნავია, რომ 2020 წლის მარტში ბანკების შემოსავლებმა 405,960 მლნ ლარი, ხოლო ხარჯებმა 1,485 მლრ ლარი შეადგინა. გარდა ამისა, კომერციული ბანკების მიერ ჯარიმა/საურავებიდან მიღებულმა შემოსავალმა 3,620 მლნ ლარი; საკონვერსიო ოპერაციებიდან მიღებულმა წმინდა მოგება/ზარალმა 43,956 მლნ ლარი შეადგინა. ამასთან, წინა თვეში ბანკებმა საკომისიოებიდან და გაწეული მომსახურებებიდან 20,383 მლნ ლარის შემოსავალი მიიღეს.
ნინო თამაზაშვილი