ეპიდემიის პერიოდში გლობალურ ბაზრებზე ფასების ზრდის ტრენდი ფაქტობრივად არ შეცვლილა. იშვიათი გამონაკლისის გარდა, ფასები ყველაფერზე მატულობს და FAO-ს ინდექსიც უკვე 7-წლიან ამქსიმუმზეა. როგორც საერთაშორისო კვლევებისა და პროგნოზირების ცენტრის ხელმძღვანელი, ანალიტიკოსი ნიკა შენგელია „კომერსანტთან“ ამბობს, გაძვირების ტენდენცია არა თუ შეიცვლება, პირიქით – გაგრძელდება კიდეც, ხოლო პიკს წლის ბოლოსთვის მიაღწევს.
„სექტემბრიდან რიგი პროდუქტების გაძვირების ახალი ეტაპი დაიწყება. თუკი ვინმე საუბრობს, რომ ზეთი იაფდება, ასე ნამდვილად არ არის, ამ პროდუქტის ფასი შეიძლება შეიცვალა, მაგრამ ეს არის იაფიანი, დაბალი ხარისხის ზეთი, რომლის ფასი მხოლოდ ხარისხის ხარჯზე დაკორექტირდა. გარდა ამისა, ოქტომბრიდან ველოდებით პურზე ფასების ზრდას, ასევე სექტემბერში დაგეგმილია ფედერელური სარეზერვო სისტემის (ფსს) სხდომა, სადაც შეიძლება მიიღონ გადაწყვეტილება რაოდენობრივი შერბილების, ანუ ფულის ბეჭდვის პოლიტიკასთან დაკავშირებით, რაც გამოიწვევს დოლარის გაძვირებას. ამ პროცესს ძალიან მაღალი ალბათობით, ოქტომბრის ბოლოდან - ნოემბრის შუა რიცხვებიდან ფასების ზრდა მოყვება. გაიაფებასთან დაკავშირებით საიმედო პროგნოზი არ მაქვს, პირიქით, გაძვირებაა მოსალოდნელი. უკვე დეკემბრიდან ხორცის ფასი მოიმატებს, ასევე რძის პროდუქტებიც გაძვირდება“, - ამბობს ნიკა შენგელია.
რაც შეეხება ადგილობრივ ბაზარს, როგორც ანალიტიკოსი ამბობს, ფასების ზრდა აქაც მოსალოდნელია, თუმცა საბოლოოდ რა მაჩვენებელს მიაღწევს იგი, ლარის კურსზეც ბევრადაა დამოკიდებული.
„გლობალური ბაზრის გავლენა საკმაოდ დიდია, რაზეც ასევე სავალუტო ბაზარზე მიმდინარე პროცესებიც მოქმედებს. მოგეხსენებათ, 300 მლნ დოლარის რეზერვი გაყიდა ეროვნულმა ბანკმა, ვფიქრობ, ეს იყო დროული რეაგირება, როგორიც აქამდე არ მოუხდენია. 4-5 დღეა ლარი უფასურდება, შეიძლება გრძნობენ, რომ სექტემბერში დოლარი გაძვირდება და დროულად მიიღეს ზომები, რაც სებ-ს იშვიათად სჩვევია. ვერ უარვჰყოფთ, ქართველ მომხმარებელს ერთ-ერთი რთული ზამთარი ელის. გაოცებული ვარ მთავრობის გადაწყვეტილებით, რომ გააუქმა დახმარებები მოქალაქეების იმ კატეგორიისთვის, ვინც სამსახური დაკარგა, მაღალი ინფლაციაა, რაზეც კომუნალური გადასახადების ზრდაც მოქმედებს. მართალია, მთავრობამ გაზრდილი გადასახადები დენსა და გაზზე, გარკვეული პერიოდით დაასუბსიდირა, მაგრამ 2022 წლიდან მწარმოებელი, რომელიც გაძვირებულ ტარიფს გადაიხდის, ცხადია, ფასებს დაბლა ვერ დასწევს. ამდენად, გაძვირების პროგნოზი, ფაქტობრივად, გამართლდება“, - აცხადებს ნიკა შენგელია.
ცნობისთვის, „თიბისი კაპიტალის“ მიერ 9 აგვისტოს გამოქვეყნებული მიმოხილვის თანახმად, სამომხმარებლო ფასების ინდექსის ზრდამ 2021 წლის ივლისში ბაზრის მოლოდინებს მკვეთრად გადააჭარბა და 11.9% შეადგინა.
ფასების ზრდა სამომხმარებლო კალათის თითქმის ყველა ჯგუფში დაფიქსირდა.
ამასთან, 2021 წლის ივლისში წინა თვესთან შედარებით ინფლაციის დონემ 1.3% შეადგინა, რაც უკანასკნელი ოცი წლის განმავლობაში ივლისის თვის ყველაზე მაღალი მაჩვენებელია, რომელიც სეზონურად შესწორებული და გაწლიურებული 28.5%-ს შეადგენს.
მარი ჩიტაია