ადრე იყო ერთი მონადირის ისტორია ცენტრალურ აფრიკაში, რომელმაც მაიმუნი მოკლა. შესაძლოა, მან ცხოველთან ბრძოლის დროს დაზიანება მიიღო, ან მაიმუნის სისხლის მის ორგანიზმში ხორცის დამუშავების დროს მოხვდა. ეს ზუსტად არავინ იცის.
ასე იყო თუ ისე, ცხოველის ფიზიოლოგიურ სითხესთან ერთად მის ორგანიზმში ვირუსმა შეაღწია. ეს ისტორიული მოვლენა დაახლოებთ 100 წლის წინ მოხდა, და სრულიად შეუმჩნევლად ჩაირა, თუმცა, ათეულობით წლის შემდეგ ამან უამრავი ადამიანის ცხოვრება შეცვალა.
სწორედ მაშინ, ცხოველისგან ადამიანზე ვირუსის გადასვლა მომავალში შიდსის ეპიდემიის საწყისი წერტილი იყო.
დღეისთვის, ცხოველისგან ადამიანზე 250-მდე პათოგენური ვირუსი გადადის - მათ შორისაა ცოფი, ებოლას ციებ-ცხელება, ჰეპატიტი Е, MERS, და ჩვენო ახალი მეგობარი - კოვიდ- 19. შესაძლოა, სადღაც ყრუ ჯუნგლებში, ან დიდ ქალაქებში, სადაც ბევრი ვირთხა დარბის, ან ცხოველებით გადატენილ ფერმაში თავის შანსს კიდევ რომელიმე, შესაძლოა ჩვენთვის ნაკლებად ცნობილი ვირუსი ელოდება.
კალიფორნიის უნივერსიტეტის მკვლევარებმა დაადგინეს 31 ფაქტორი, რომელიც ვირუსის ცხოველიდან ადამიანზე გადადების რისკს ზრდის. მაგალითად, ახალი ეპიდემიის საფრთხე მეტია მაშინ, როდესაც ვირუსი თავის ბუნებრივ საზღვრების უკვე გასცდა, და ადამიანებს შორის ერთხელ უკვე გავრცელდა.
რისკის დონე თავისთავად იზრდება მაშინ, როდესაც ვირუსის მატარებელ ცხოველს ადამიანებთან ხშირი კონტაქტი აქვს, ან მით უმეტეს მათთან გვერდით ცხოვრობს. მეტ საშიშროებას წარმოადგენს ვირუსი, რომელსაც ცხოველების სხვადასხვა სახეობებში არსებობის უნარი აქვს, ანუ, ის ახალ პირობებს უკეთესად ეგუება და „მატარებლის“ შეცვლა ადვილად შეუძლია. რისკს ასევე ზრდის ადამიანების უხეში ჩარევა ცხოველების ბუნებრივ საარსებო სივრცეში.
მეცნიერებმა ეს რისკები თითქმის 900 ვირუსთან დაკავშირებით შეისწავლეს, და ადამიანზე გადაცემის რისკის მიხედვით რეიტინგიც შეადგინეს.
პირველ ადგილზეა ლასის ციებ-ცხელების ვირუსი, რომელიც პერიოდულ ეპიდემიებს აფრიკის რამდენიმე აგრარულ რეგიონში პერიოდულად იწვევს - ვირუსის მატარებლები თაგვები არიან.
მეორე ადგილზეა კორონავირუსი Sars-CoV-2, რომელიც მისი თვისებების უფრო დეტალური შესწავლის შემდეგ, სავარაუდოდ, პირველ ადგილზე გადაინაცვლებს. ამ დროისთვის მეცნიერებს მისი მატარებლის თაობაზე არასაკმარისი ინფორმაცია აქვთ - სავარაუდო ვარიანტებად ღამურა ან პანგოლნი განიხილება.
Sars-CoV-2 კორონავირუსების ოჯახს განეკუთვნება, რომლის 6-მა წარმომადგენელმა უკვა დაადასტურა, რომ ადამიანის ორგანიზმში შეღწევა შეუძლია, ამიტომაც, ახალ ეპიდემიის საფრთხე მათ შორის რამდენიმე კორონავირუსისგან მომდინარეობს.
მეცნიერებმა მათ შორის 1 გამოჰყვეს, და მას პირობითი სახელი Predict_CoV-35 (Predict -წინასარმეტყველება) დაარქვეს.
ამ ვირუსის მატარებლები არიან ღამურები, რომლებიც სამხრეთ-აღმოსავლეთ აზიის, მათ შორის ადამიანებით მჭიდროდ დასახლებულ რამდენიმე რეგიონში ბინადრობენ.
ადამიანზე ცხოველებისგან კარგად გადადიან ლისავირუსები, რომელთა შორისაა, მაგალითად, ცოფის ვირუსი, ასევე რეიტინგის სათავეშია ებოლავირუსის ერთ-ერთი ნაირსახეობა, კერძოდ ბომბალის ვირუსი, რომელიც ასევე ღამურებისთვისაა დამახასიათებელი.
ჯამურად, ცხოველების ორგანიზმში 1, 6 მლნ. ვირუსი არსებობს და მათ შორის ნახევარს ადამიანებზე გადასვლის, და შესაბამისად, ახალი პანდემიის გამოწვევის პოტენციალი აქვს.
Sueddeutsche.de
თენგიზ აბლოთია
პანდემია 
