პოლიტიკისა და მენეჯმენტის საკონსულტაციო ჯგუფი კვლევას აქვეყნებს. დოკუმენტში განხილულია საქართველოს შრომის ბაზარი და მისი ინდიკატორები 15-24 წლის ასაკობრივ ჯგუფში 2017-2021 წლებში.
კვლევის მიხედვით, 2017-2021 წლებში ახალგაზრდების ჩართულობა შრომის ბაზარზე დაბალი აქტივობით ხასიათდებოდა და დროთა განმავლობაში უარესდებოდა. 2017-2019 წლებში შრომის ბაზარზე ახალგაზრდების არასახარბიელო მდგომარეობა 2020 წელს COVID-19-ის პანდემიამ კიდევ უფრო გააუარესა.
აღნიშნულ პერიოდში, ახალგაზრდების წილი საქართველოს ზრდასრულ (15+) მოსახლეობაში 13-14% იყო. ამავე პერიოდში დასაქმებული ახალგაზრდების წილი ყველაზე დაბალი იყო 2021 წელს - 8.5%, რაც 4.1 პროცენტით ჩამოუვარდებოდა 2017 წლის მაჩვენებელს.
2017-2019 წლებში 15+ ასაკის უმუშევარი ახალგაზრდების წელი, COVID-19-ის კრიზისის შემდეგ, საგრძნობლად გაიზარდა. 2019 წელს უმუშევარი ახალგაზრდების წილი 16.2%-ი იყო, ხოლო 2021 წელს - 18.4%-ი.
COVID-19-მა 2019-2021 წლებში 9.4%-დან 6.1%-მდე შემცირდა დასაქმებული ახალგაზრდების წილი.
მიუხედავად იმისა, რომ 2017-2019 წლებში უმუშევრობა საქართველოში 4 პროცენტული პუნქტით შემცირდა, ახალგაზრდებში უმუშევრობა იზრდებოდა.
ახალგაზრდებში უმუშევრობის დონე 2020 წელსაც 11 პროცენტული პუნქტით გაიზარდა და 2021 წელს - 4 პპ-თი.
„ახალგაზრდებში უმუშევრობის დონის სწრაფი ზრდა, შესაძლოა, უკავშირდებოდეს იმ ფაქტს, რომ უმეტეს შემთხვევაში ახალგაზრდები არ არიან გამოცდილი და მაღალკვალიფიციური კადრები, რაც მათ შედარებით დაუცველს ხდის პანდემიასა და მის გამო გამოწვეული რეგულაციების მიმართ. ამასთანავე, ახალგაზრდები, ზრდასრულებთან შედარებით, როგორც წესი, უფრო ხშირად იცვლიან სამუშაო ადგილებს. ეს, შესაძლოა, დამატებითი მიზეზი იყოს ახალგაზრდების უმუშევრობის შედარებით მაღალი დონისა,“ ნათქვამია კვლევაში.
გაანალიზებულ პერიოდში უმუშევრობის დონის ზრდასთან ერთად შრომის ბაზარზე აქტიური ახალგაზრდების რაოდენობაც შემცირდა.
ეს მაჩვენებელი 2017 წელს 207 312 იყო, 2021 წელს - 129 718 (შემცირდა 37.4%-ით). გარდა ამისა, ახალგაზრდების დასაქმების დონე 2021 წელს 18%-ამდე შემცირდა, რაც 2017 წლის მაჩვენებელს 18 პპ-ით ჩამოუვარდება.
შეიძლება ითქვას, რომ 2017-2019 წლებში ახალგაზრდების შრომის ბაზრის მაჩვენებლები უარესდებოდა, ხოლო, 2020-2021 წლებში COVID-19 პანდემია მაჩვენებლების გაუარესების დამატებითი ფაქტორი გახდა.
აღსანიშნავია, რომ მოცემულ პერიოდში იმ ახალგაზრდების წილი, რომლებიც არ მუშაობენ და არ სწავლობენ 2.1 პპ-ით გაიზარდა და 2021 წელს 26.8% შეადგინა, რაც იმაზე მიუთითებს, რომ საქართველოში ყოველი მეოთხე ახალგაზრდა არც მუშაობს და არც სწავლობს.
2020 წელს აღმოსავლეთ პარტნიორობის ქვეყნებში 15-24 ასაკობრივი ჯგუფში NEET (ის ჯგუფები, რომლებიც არ სწავლობენ, არ არიან დასაქმებულები და არ გადიან ტრენინგებს) მაჩვენებლის მიხედვით, საქართველო მეორე ადგილზე იყო და მხოლოდ სომხეთზე უკეთესი შედეგი ჰქონდა. მეტიც, 2020 წელს ეს მაჩვენებელი ევროკავშირის საშუალო მაჩვენებელზე სამჯერ მაღალი იყო.
2021 წელს ყველაზე მეტი ახალგაზრდა (21.7%) „საბითუმო და საცალო ვაჭრობა; ავტომობილების და მოტოციკლების რემონტში“ იყო დასაქმებული. ასევე, 2021 წელს, წინა წელთან შედარებით, მნიშვნელოვნად გაიზარდა იმ ახალგაზრდების წილი, რომლებიც „სახელმწიფო მმართველობა და თავდაცვა; სავალდებულო სოციალურ უსაფრთხოებაში” მუშაობდნენ (+5.6 პპ).
2020-2021 წლებში, სოფლის, სატყეო და თევზის მეურნეობის კვალიფიციური მუშაკების პოზიციებზე დასაქმებული ახალგაზრდების წილი 26.1%-იდან 13.6%- მდე შემცირდა. ასევე, მნიშვნელოვანია იმის აღნიშვნაც, რომ 2021 წელს, მომსახურებისა და გაყიდვის სფეროებში დასაქმებული ახალგაზრდების წილმა გადააჭარბა სოფლის, სატყეო და თევზის მეურნეობის კვალიფიციური მუშაკების პოზიციებზე დასაქმებული ახალგაზრდების წილს. ამასთანავე, წამყვანი სამუშაო პოზიციების წილი გაიზარდა, თუმცა სხვა დანარჩენი პოზიციების წილი 15.8%-დან 13.6%-მდე შემცირდა.
უმუშევრობა
