სექტემბერ-ოქტომბერი წაბლის მოსავლის აღების დროა და ამ პერიოდში ის თბილისის ბაზრებში დიდი რაოდენობით იყიდება. ბოლო წლებამდე საქართველოში მას ძირითადად ტყეებში კრეფდნენ, იმის მიუხედავად, რომ წაბლის ხეს სოფლების ეზოებში ხშირად დაინახავთ.
კომპანია Georgian Chestnuts Export-ის დამფუძნებლის ლევან ბენაშვილის თქმით, აჭარაში და გურიაში წაბლის ბაღები არის, თუმცა, ძალიან მცირე რაოდენობით. ყველაზე გავრცელებულია წაბლი ზღვისპირა რეგიონებში, გურიაში და აჭარაში, ასევე ქართლში და კახეთში.
წაბლის ხე დიდხანს ცოცხლობს და ქართულ ტყეებში ხშირად დაინახავთ ისეთებს, რომელთა ასაკი ასეულობით წელია. თუმცა, ბოლო დრომდე დაბალი მოსავლიანობის გამო, ის ფერმერებისთვის და გლეხებისთვის ნაკლებად მიმზიდველი იყო. ძირითადად, ეს ბუნებრივი ფაქტორებით იყო გამოწვეულია რადგანაც, მაგალითად, ფაროსანა წაბლის ხეს ზიანს ვერ აყენებს.
წლების მანძილზე საქართველოში მოყვანილი წაბლის მცირე რაოდენობა ძირითადად შიდა ბაზარზე იყიდებოდა და უმნიშვნელო რაოდენობით მეზობელ სომხეთსა და აზერბაიჯანში გადიოდა. თუმცა, 3 წლის წინ ვითარება შეიცვალა და მეწარმე ლევან ბენაშვილმა ამ პროდუქტის რუსეთში ექსპორტი დაიწყო. 2020 -ში პირველად ბოლო წლების მანძილზე წაბლის კარგი მოსავალი იყო და მეზობელ ქვეყანაში 200 ტონა გავიდა.
ქართულ ბაზარზე 1 კგ. წაბლი 3-3,5 ლარი ღირს.
პარალელურად ქობულეთში გადამამუშავებელი ქარხანა გაიხსნა, რომელიც საათში 3-5 ტონა წაბლს ამუშავებს. ლევან ბენაშვილის თქმით, ეს ერთადერთი ასეთი ტიპის საწარმოა რეგიონში, მათ შორის რუსეთში, თურქეთში, აზერბაიჯანში და სომხეთში. საწარმოში 15 ადამიანი მუშაობს.
2021 წელს Georgian Chestnuts Export -ის ხელმძღვანელი წაბლის ფქვილის წარმოების დაწყებას გეგმავს, რომელიც საბავშვო კვებაში ფართოდ გამოიყენება. თხილის და ნიგვზისგან განსხვავებით, წაბლი ქართულ სამზარეულოში არ გამოიყენება, თუმცა, შემწვარი და მოხარშული ის ძალიან პოპულარულია.
„ჩვენთან წაბლის პლანტაციები თითქმის არ არსებობს და ის ძირითადად ტყეებში, ველურ პირობებში იზრდება, თუმცა, არის რამდენიმე მაცივარი წაბლის შენახვისთვის. ბოლო წლებში ექსპორტიორები წაბლით დაინტერესდნენ, თუმცა, მცირე რაოდენობის გამო ეს მიმართულება ძალიან ნელა ვითარდება“, - განაცხადა სოფლის და სოფლის მეურნეობის განვითარების სააგენტოს წარმომადგენელმა ლაშა შალამბერიძემ.
თუმცა, Georgian Chestnuts Export ქართლში წაბლის ბაღის შექმნაზე აქტიურად მუშაობს, დასაწყისისთვის ჯერ 1 ჰექტარზე გაშენება იგეგმება.
East.fruit.com
თენგიზ აბლოთია