როგორც მოსალოდნელი იყო, კრიზისის პერიოდში იმპორტი ექსპორტზე მეტად შემცირდა. იანვარ-ნოემბერში საქართველოში საზღვარგარეთიდან შემოტანილმა პროდუქციის ღირებულებამ $7.186 მლრდ შეადგინა, რას გასული წლის ანალოგიურ პერიოდთან შეადრებით 15.9%-ით ანუ $1.358 მლრდ-ით ნაკლებია.
ტოპ 10 საიმპორტო პარტნიორიდან სომხეთისა და ბრაზილიის გარდა იმპორტი ყველა სახელმწიფოდან შემცირებულია. 13.4%-იანი კლების მიუხედავად $1.258 მლრდ-ით თურქეთი უცვლელ პირველ ადგილს იკავებს, მეორე ადგილზე რუსეთია, საიდანაც 9.2%-იანი კლების შემდეგ $789 მლნ-ის იმპორტი განხორციელდა. სამეულს $646 მლნ-ით ჩინეთი ასრულებს. თუ წელს ჩინეთში ექსპორტი 131%-ით გაიზარდა, იმპორტი 17.7%-ით შემცირდა. შესაბამისად $592 მლნ-იანი უარყოფითოი სავაჭრო სალდო$200 მლნ-მდე შემცირდა.
თანხობრივად ყველაზე მეტი - $327 მლნ-იანი კლება მსუბუქი ავტომობილების იმპორტში აღინიშნება. 32.4%-იანი კლებია შემდეგ ის $680 მლნ-მდე შემცირდა, რის შემდეგაც მართალია საიმპორტო პროდუქციის ჩამონათვალში პირველი ადგილი მაინც შეინარჩუნა, მაგრამ მისი წილი 11.8%-დან 9.5%-მდე შემცირდა.
მნიშვნელოვნად, 34.3%-ით, $686 მლნ-დან $451 მლნ-მდე შემცირდა ნავთობის იმპორტიც, რაც ძირითადად საწვავზე საერთაშორისო ფასების კლებითაა განპირობებული. პირველ სამ კვარტალში ბენზინისა და დიზელის საწვავის იმპორტი მოცულობითაც შემცირდა, ოღონდ ბევრად უფრო ნაკლები მოცულობით - 6.9%-ით. საქართველოს საცალო ქსელში 1 ლიტრი ბენზინის 60-70 თეთრიანი გაიაფების შემდეგ ნელ-ნელა ფასები დეკემბერში თითქმის ისევ 1 წლის წინანდელ მაჩვენებელს დაუბრუნდა.
11.4%-ით, $248 მლნ-მდეა შემცირებული ბუნებრივი გაზის იმპორტიც. საქართველოში საგანგებო მდგომარეობა 21 მარტს, ხოლო სრული კარანტინი 31 მარტს გამოცხადდა, რამაც სუბსიდიის მიუხედავად მხოლოდ მცირედით გაზარდა სოციალური გაზის საერთო მოხმარება, მაგრამ მოხმარება შემცირდა სხვა სექტორების მიმართულებით.
17.9%-ითაა შემცირებული სატელეფონო აპარატების, ხოლო 18.7%-ით თამბაქოს ნაწარმის იმპორტი.
იმპორტი ადგილობრივ პროდიქციას არ ჩაუნაცვლებია ნავთობზე ფასების ვარდნასთან და რეექსპორტის კლებასთან ერთად მისი ძირითადი მიზეზი ადგილობრივი მოხმარების შემცირება გახდა, რაც თავის მხრივ მსყიდველობითუნარიანობის შემცირებაზე მიუთითებს. მეორე ლოკდაუნამდე სავალუტო ფონდი ეკონომიკის 5%-იან კლებას პროგნოზირებდა, რაც 1994 წლის შემდეგ ყველაზე დიდი ვარდნა უნდა ყოფილიყო, თუმცა 28 ნოემბერს, „წერტილოვანი შეზღუდვების“ სახელით ქვეყნის ხელახალმა ჩაკეტვამ სურათი კიდევ უფრო დაამძიმა და 5%-იანი ვარდნაც კი არარეალური გახადა.
გიორგი ელიზბარაშვილი
საწვავი
