შპს „ფაზის ოილი“ და საკონსულტაციო კომპანია Deloitte & Touche ყულევის მაღალტექნოლოგიური ნავთობგადამამუშავებელი ქარხნის პროექტს, რომლის ინვესტიციის მოცულობა მილიარდ დოლარს აღემატება, რამდენიმე თვეა ახორციელებენ. თუმცა, პანდემიის და მთიანი ყარაბაღის კონფლიქტის გამო, საქართველოში პირველი ნავთობგადამამუშავებელი ქარხნის მშენებლობაში ინვესტირებისგან უცხოური კომპანიები თავს იკავებენ.
„ფაზის ოილის“ აღმასრულებელმა დირექტორმა გია შავდიამ „კომერსანტთან“ საუბრისას აღნიშნა, რომ რეგიონში მიმდინარე კონფლიქტი ინვესტიციების მოზიდვის კუთხით შემაფერხებელი ფაქტორი აღმოჩნდა, თუმცა იმედოვნებს რომ 2021 წლისთვის, როცა უშუალოდ მშენებლობის პროცესი დაიწყება, ვითარება დამშვიდდება.
„რეგიონში მიმდინარე მოვლენები ინვესტორების კუთხით უკვე შეგვეხო, ყველა მათგანმა გვითხრა, რომ სანამ ჩვენს რეგიონში სიწყნარე არ იქნება, თავს იკავებენ ინვესტირებისგან, საუბარია ინგლისელებზე, შევეიცარიელებსა და ამარიკელებზე. მათ დიდი შეშფოთება გამოთქვეს მთიანი ყარაბაღის ამბებთან დაკავშირებით, განსაკუთრებით მას შემდეგ, რაც გაჟღერდა რომ ამ კონფლიქტში ჩათრეული საქართველოც შესაძლოა იყოს. პანდემია და რეგიონში არსებული სიტუაცია, რომ არ ყოფილიყო, ჩვენ უკვე ინვესტორებთან უნდა გვქონოდა გაფორმებული ხელშეკრულებები. თუმცა, ინვესტიციების მოზიდვა მშენებლობის დაწყების დროს უფრო მნიშვნელოვანია, შესაბამისად ვიმედოვნებთ, რომ მომავალი წლისთვის ეს ყველაფერი დალაგდება“, - განაცხადა გია შავდიამ.
გია შავდიამ იმ პრობლემებზეც ისაუბრა, რამაც პანდემიის გამო, პროექტის დაწესებულ ვადებში განხორციელებას შესაძლოა ხელი შეუშალოს.
„პროქტზე მუშაობა მიმდინარეობს, თუმცა მშენებლობის მომზადების კუთხით არ გვაქვს წინსვლა, რადგან ყველაფერი გაჩერებულია, მათ შორის ჩვენს პარტნიორებთან. მაგალითად შვეიცარიაც კი დაგვიკეტეს, სადაც ჩვენი მთავარი კომპანიაა, ვერც მივდივართ, შესაბამისად შენელებულ ტემპში ვმუშაობთ, თუმცა ლიცენზიარებთან, პროექტირებასთან დაკავშირებით და ინვესტორებთან მიმართებაში შეძლებისდაგავარად ისევ მიმდინარეობს მუშაობა. გარდა ამისა, კიდევ ერთხელ გავდივართ ეკოლოგიის საკითხებს.
დაანონსებული თარიღი, რომელიც 2021 წელს ქარხნის მშენებლობის დაწყებას და რამდენიმე წელიწადში დასრულებას გულისხმობს, შესაძლოა გადაიწიოს, მაგრამ ამ ეტაპზე ვაკვირდებით მოვლენებს და ჯერ ეს თარიღები არ შეცვლილა. მართალია ვცდილობთ სახლიდან მაქსიმალურად ვიმუშაოთ იმისთვის, რომ ეს გრაფიკი არ შეიცვალოს, მაგრამ დაპროექტება ისეთი რთული პროცესია, რომ დისტანციურ რეჟიმში ყველაფრის გაკეთება შეუძლებელია“, - განმარტა გია შავდამ.
მისი თქმით, საქართველოში პირველი ნავთობგადამამუშავებელი ქარხნის აშენების შემდეგ საწვავი 15-20%-ით გაიაფდება. გარდა ამისა, ქარხნის აშენების შემდეგ, საწარმოო პროცესში ნედლი ნავთობის თითქმის სრულად, დაახლოებით 98%-ით გადამუშავება მოხდება. გია შავდიას თქმით, ყაზახური ნავთობი არის საბაზისო, მაგრამ ასევე განიხილება სარეზერვო ნავთობი, რომელიც არის ლიბიის და საუდის არაბეთის.
აღსანიშნავია, რომ ქარხნის მშენებლობა 2021 წელს უნდა დაიწყოს. პირველ ეტაპზე, პროექტს თავისუფალი ინდუსტრიული ზონის სტატუსი ექნება. ინვესტიციის მოცულობა დღევანდელი მდგომარეობით $1.1 მილიარდია, რომელიც მშენებლობის 4 წლის განმავლობაში იქნება ათვისებული. ხუთი წლის შემდეგ, როდესაც ქარხანა სრული სიმძლავრით ამოქმედდება, საგადასახადო შეღავათები მოიხსნება და წინასწარი გათვლებით, საქართველოს სახელმწიფო ბიუჯეტი ყოველწლიურად დაახლოებით 50-60 მილიონ აშშ დოლარს მიიღებს.
ნინო თამაზაშვილი