„პანდემიის პირობებში საგარეო ვალი 55%-მდე გაიზრდება. ზრდა გამოიწვია ასევე ჩვენმა გადაწყვეტილებამ შეგვექმნა მაღალი ფისკალური რეზერვები“,- განაცხადა საქართველოს ფინანსთა მინისტრის მოადგილემ, ნიკოლოზ გაგუამ, რადიო კომერსანტის გადაცემაში „ეკონომისტის დრო“. მან გადაცემაში საგარეო ვალის გაზრდის მიზეზებისა და შედეგებზე შესახებ ისაუბრა.
„გვქონდა საგარეო ვალის შემცირების ტენდეცია ბოლო სამი წლის განმავლობაში და ეს რიცხვი 39% იყო. მიმდინარე წელმა კი მნიშვნელოვანი დაღი დაასვა ამ მაჩვენებელს. პანდემიის პირობებში საგარეო ვალი 55%-მდე გაიზრდება. ზრდა გამოიწვია ასევე ჩვენმა გადაწყვეტილებამ შეგვექმნა მაღალი ფისკალური რეზერვები და შესაბამისად, მზად ვყოფილიყავით ყველა ნეგატიური სცენარისთვის. საერთაშორისო წყაროებიდან წელს მოზიდული იქნება 5 მილიარდი ლარი. ეს არის თანხა, რომელმაც გაზარდა ჩვენი ვალი, თუმცა მნიშვნელოვანი მაკროეკონომიკური სტაბილურობა შეგვძინა. ის,რომ ჩვენ არ გვაქვს გაუარესება რეიტინგებში სწორედ ამ მოზიდულმა თანხებმა განაპირობა.
თუმცა, გვაქვს ძალიან ძვირი უცხოური სესხები და ვალის ხარისხობრივი ცვლილება მნიშვნელოვანია იმ თვალსაზრისით,რომ გავთავისუფლდეთ ძვირი სესხებისგან. უცხოურ ვალუტაზე დამოკიდებულება მაღალია, ვალის 80% გვაქვს უცხოურ ვალუტაში. ჩვენი მიზანია ამ მაჩვენებლის 60%-მდე ჩამოსვლა. არ არის ეს მარტივი, თუმცა ამ მიმართულებით სვლა უნდა დავიწყოთ,“- ამბობს ნიკოლოზ გაგუა.
მან გადაცემაში დედოლარიზაციის შედეგებსა და ამ მიმართულებით არსებულ გამოწვევებზეც ისაუბრა.
„რაც შეეხება დედოლარიზაციას, იგი, პირველ რიგში, ეკონომიკის ზრდისთვის ხელისშემშლელია. დედოლარიზაციის პროცესი ქვეყნებმა ვალუტის გაუფასურების წინა პერიოდში დაიწყეს, ჩვენც ასეთ მდგომარეობაში ვართ და საერთაშორისო მაგალითებიც გვიჩვენებს,რომ ყველა ქვეყანამ სწორედ ასეთ დროს მოახდინა გარღვევა ამ მიმართულებით,“- ამბობს ნიკოლოზ გაგუა.
ნიკოლოზ გაგუა იპოთეკური სესხების სახელმწიფო პროგრამასაც აფასებს და აცხადებს, რომ ქვეყანაში საფინანსო სექტორის სტაბილურობას საფრთხე არ ემუქრება.
„რეალური სექტორის დაკრედიტება, თუ ფინანსური სექტორის სხვა მაჩვენებლები საკმაოდ კარგია. დეველოპერულ სექტორში პოზიტიური მოვლენების მომსწრეები ვართ. გვქონდა კლების მოლოდინი, მაგრამ ამ ეტაპზე ზრდის მაჩვენებელი გვაქვს. პროგრამამ,რომლის ინიცირებაც მოხდა მთავრობის მიერ ეროვნულ ბანკთან ერთად, საკმაოდ გაამართლა. რეალური სექტორის დაკრედიტების მაჩვენებელიც მაღალია. დარწმუნებული ვართ, რომ 5%-იან ეკონომიკური ზრდის მაჩვენებელს მომავალი წლიდან აღვადგენთ. საფინანსო სექტორის სტაბილურობას საფრთხე არ ემუქრება, ეს ეხება არამარტო საქართველოს, არამედ მსოფლიოს. წინა ფინანსური კრიზისების შემდეგ, მსოფლიომ ისწავლა ამ პროცესების მართვა და ამდენად, ფინანსური კრიზისების ნაკლები მოლოდინი გვაქვს. ზოგადად, საფინანსო სექტორი ლაკმუსის ქაღალდია და დანარჩენი ეკონომიკის ანარეკლს წარმოადგენს. ამიტომ, გვაქვს მოლოდინი,რომ სიტუაცია დასტაბილურდება.
მაკროეკონომიკური სტაბილურობა არის ის მაჩვენებელი,რომელსაც ენდობიან ინვესტორები. მაკროეკონომიკური ხასიათის პრობლემები კი არ იქნება. გასული წლის პერიოდში 2%-იანი დეფიციტი გვქონდა,ისტორიული მაქსიმუმი კაპიტალის ხარჯვებში, ჩვენ იმპორტზე დამოკიდებული ქვეყნის სტატუსს ვიფერთხავდით,“- ამბობს ნიკოლოზ გაგუა.
საქართველოს ფინანსთა მინისტრის მოადგილემ სახელმწიფოს მიერ სოციალური კომპონენტის გაძლიერების საჭიროებაზე საუბრისას აღნიშნა, რომ ძალიან მნიშვნელოვანია პენსიების ზრდის ავტომატური რეჟიმის შემოღება, რომელიც ეკონომიკის დინამიკის პარალელურად გაიზრდება და შესაბამისად, პოლიტიკური გადაწყვეტილებით პენსიები აღარ გაიზრდება.
„პანდემიურმა ეკონომიკამ გვაჩვენა,რომ ახლა კიდევ უფრო მეტი რეფორმის განხორციელებაა საჭირო. ბოლო რამდენიმე წლის განმავლობაში საქართველომ სხვადასხვა საერთაშორისო საფინანსო ორგანიზაციისგან მაღალი რეფორმატორის სტატუსი მოიპოვა, ამ პერიოდის განმავლობაში ჩვენ არათუ შევნელეთ რეფორმების განხორციელება, არამედ დავაჩქარეთ კიდეც. რეფორმები ბევრი მიმართულებით კიდევ გასატარებელია. ნორმალურ პირობებში 2021 წლის ბიუჯეტი მნიშვნელოვნად მაღალი იქნებოდა,“- ამბობს ნიკოლოზ გაგუა.