ირანის მიერ ერაყში, აშშ-ერაყის სამხედრო ბაზებზე განხორციელებული თავდასხმების შემდეგ ნავთობის ფასი 5%-ით გაიზარდა. როგორ აისახება აშშ-ირანს შორის არსებული დაძაბული ვითარება საქართველოს ეკონომიკაზე და რა გავლენას მოახდენს ეს ფაქტი კონკრეტულად ნავთობის ფასებზე, ამ თემებზე „კომერსანტი“ საქართველო-ირანის სავაჭრო პალატის ვიცე-პრეზიდენტს და „ნავთობპროდუქტების იმპორტიორთა კავშირის“ თავმჯდომარეს ვანო მთვრალაშვილს ესაუბრა.
„აშშ-ირანის თემა მსოფლიო უსაფრთხოების ნაწილია, მთელი მსოფლიო ამ მოვლენებს აკვირდება. ახლო აღმოსავლეთში მნიშვნელოვანი კრიზისია, როდესაც ვითარება მხოლოდ რიტორიკის და განცხადებების დონეზე იყო, სანავთობო ბაზარი მეტ-ნაკლებად აკვირდებოდა ამ ყველაფერს, ეს ცივი ომის ვითარება რამდენად გადავა საომარ ესკალაციაში, ამაზე იქნება ფასები დამოკიდებული. თუმცა, ბოლო ვითარებამ ნავთობზე ფასი უკვე გაზარდა. გარდა ამისა, ახლო აღმოსავლეთში, მათ შორის ლიბიაში და ერაყში დაძაბული ვითარებაა, ამიტომ ამ ქვეყნებში არაპროგნოზირებადი ვითარება ნავთობის ფასებზე დიდ გავლენას ახდენს, რადგან ფასები სამწუხაროდ დიდწილად არა მოთხოვნა-მიწოდებაზე, არამედ,პოლიტიკაზეა დამოკიდებული. დიდი ალბათობით ნავთობზე ფასები გაიზრდება, შესაძლოა ეს უმნიშვნელო მატება იყოს ან შესაძლოა ძალიან მნიშვნელოვანი ზრდა დაფიქსირდეს, ყველაფერი დამოკიდებულია იმაზე თუ როგორ განვითარდება მოვლენები“, - აღნიშნავს ვანო მთვრალაშვილი.
ვანო მთვრალაშვილი საქართველო-ირანის ურთიერთობებზეც საუბრობს და აღნიშნავს, რომ აშშ-ირანს შორის დაძაბული ვითარება, ნავთობის ფასების გაზრდის გარდა, შესაძლოა საგზაო ბიტუმის ფასების მატებაზეც აისახოს, რადგან ქვეყანა თითქმის 100%-ით ირანის მხრიდან იმპორტზეა დამოკიდებული.
„არსებული სიტუაცია საქართველოზეც აისახება იმ კუთხით, რომ მართალია ქვეყანაში პატარა ნავთობგადამამუშავებელი ქარხანა გვაქვს, რომელიც მოხმარების მხოლოდ 1%-ს აკმაყოფილებს, თუმცა დანარჩენი იმპორტირებულია, შესაბამისად საერთასორისო ბაზრებზე და ასევე ლარის გაცვლით კურსზე ვართ დამოკიდებულები. ბოლო პერიოდში საქართველოში საწვავის ფასების შემცირება დაფიქსირდა, თუმცა, საერთაშორისო ბაზარზე ფასის ზრდა ჩვენზე პირდაპირპროპორციულად აისახება.
რაც შეეხება ზოგადად სავაჭრო ურთიერთობებს საქართველო-ირანს შორის, ის ბოლო პერიოდში სტაბილურად ვითარდებოდა, ირანიდან სხვადასხვა დასახელების სამშენებლო მასალა თუ საკვები პროდუქცია შემოდიოდა საქართველოში და დღესაც უპრობლემოდ შემოდის. აღსანიშნავია, რომ საგზაო ბიტუმის თითქმის მთლიანი მოცულობა ირანიდანაა იმპორტირებული და საქართველო ამ მხრივ მთლიანად მასზეა დამოკიდებული. თუმცა, თუ პრობლემა გამძაფრდა, ალტერნატიული ბაზრების მოძიება გახდება საჭირო, შესაძლოა უფრო ძვირადღირებულის, მაგრამ მისი ჩანაცვლება შესაძლებელი იქნება. ვიმედოვნებ, რომ ეს არ დაგვჭირდება და ვითარება დასტაბილურდება“, - განმარტავს ვანო მთვრალაშვილი.
შეგახსენებთ, რომ ირანმა ერაყში მდებარე ორ ბაზაზე, სადაც კოალიციური ძალები არიან განთავსებული, სარაკეტო თავდასხმა განახორციელა. ახლო აღმოსავლეთში სიტუაცია მას შემდეგ დაიძაბა, რაც 3 იანვარს, ბაღდადის აეროპორტში აშშ-ის მიერ განხორციელებული ოპერაციის დროს ირანელი გენერალი ყასემ სოლეიმანი დაიღუპა.
ნინო თამაზაშვილი