საქართველოს საერთაშორისო რეზერვები ისტორიულ მაქსიმუმზეა. ეროვნული ბანკის მონაცემებით, 2021 წლის ბოლოს ქვეყანა 4.3 მილიარდი დოლარის სარეზერვო აქტივებს ფლობდა, საიდანაც 3.78 მლრდ უცხოური ვალუტის რეზერვებია, მათ შორის, 2.5 მლრდ ფასიან ქაღალდებში დევს, 486.6 მლნ კი სესხების სპეციალური უფლებები იგივე SDR -ებია. რეზერვები წლიურად 9.2%-ით გაიზარდა, ხოლო დეკემბერში წინა თვესთან შედარებით რეზერვებმა 8.7%-ით მოიმატა (+$343.7 მლნ). ისტორიულ მაქსიმუმს რეზერვებმა ბოლოს 2021 წლის მაისში მიაღწია – 4.153,5 მლნ დოლარი.
გასულ წელს ეროვნული ბანკი აქტიური იყო სავალუტო აუქციონებზეც. წლის განმალობაში სებ-მა ბაზარს 332.9 მლნ დოლარი მიაწოდა. ბოლო ინტერვენცია სექტემბრის მიწურულს განხორციელდა. 2020 წელს სავალუტო აუქციონების გზით სებ-მა $873 მილიონზე მეტი გაყიდა. სულ პანდემიის დაწყებიდან ეროვნული ბანკის სავალუტო ინტერვენციებმა 1.2 მილიარდ დოლარს გადააჭარბა.
ეკონომისტების ნაწილი განმარტავს, რომ ეროვნულ ბანკი ცდილობს თანხების ქვეყნის გარეთ დაბანდებას, თანაც ძირითადად გაურკვეველი წარმომავლობის ორგანიზაციებში. თუმცა, სებ-ში „კომერსანტს“ განუცხადეს, რომ ეროვნული ბანკის რეზერვები განთავსებულია მაღალლიკვიდურ და დაბალი საკრედიტო რისკის მქონე ფასიან ქაღალდებში და მოკლევადიან საბანკო დეპოზიტებში, მსოფლიოს წამყვან ფინანსურ ცენტრებში.
„საერთაშორისო რეზერვების დეფინიცია იმთავითვე ნიშნავს, რომ რეზერვები განთავსებულია [დაბალი რისკის მქონე მაღალლიკვიდურ] უცხოურ ფინანსურ აქტივებში, საყოველთაოდ აღიარებულ თავისუფლად კონვერტირებად სარეზერვო ვალუტებში. ქვეყნის შიგნით ინვესტიციები საერთაშორისო რეზერვებად ვერ ჩაითვლება. ამასთან, ასეთი უფლებამოსილება ეროვნულ ბანკს, ისევე როგორც სხვა ცენტრალურ ბანკებს, კანონითაც არ აქვს. ინფორმაციისთვის, ეროვნული ბანკის რეზერვები განთავსებულია მაღალლიკვიდურ და დაბალი საკრედიტო რისკის მქონე ფასიან ქაღალდებში და მოკლევადიან საბანკო დეპოზიტებში, მსოფლიოს წამყვან ფინანსურ ცენტრებში“, - ამბობენ ეროვნულ ბანკში.
ეროვნული ბანკის ინფორმაციით, საქართველოს სავალუტო რეზერვები განთავსებულია სუვერენულ ბონდებში (აშშ-ის, ავსტრალიის, კანადის, შვედეთის და სხვა სახაზინო ვალდებულებები); სუპრანაციონალური ფასიან ქაღალდებში (European Investment Bank, Bank for International Settlements, African Development Bank, Asian Development Bank Manila, EUROFIMA Basel, International Finance Corporation და ა.შ.); სააგენტოს ფასიან ქაღალდებში (Bank Nederlandse Gemeenten Den Haag, CPPIB Capital Inc Toronto, CDP Financial In Montreal, Agence Francaise de Developpement Paris, Kreditanstalt fuer Wiederaufbau Frankfurt, Svensk Exportkredit AB Stocholm, Royal Bank of Canada, Kommuninvest I Sverige AB Orebro, Province of Alberta Canada, Korean Development Bank და სხვა).
საპროცენტო განაკვეთები კი თითოეული საინვესტიციო კატეგორიისთვის შემდეგია: სახელმწიფო სავალო ფასიანი ქაღალდები - 0.125%-5.75%; სუპრანაციონალური სავალო ფასიანი ქაღალდები - 0.25%-6%; სააგენტოს ფასიანი ქაღალდები - 0.25%-5.25%.
ნინო თამაზაშვილი