ეროვნულმა ბანკმა აგვისტოს მდგომარეობით საბანკო სექტორის აქტივების და სესხების შესახებ გამოაქვეყნა ანგარიში, რომლის თანახმად, საბანკო სექტორის აქტივების ზომამ 57.49 მლრდ ლარს მიაღწია, რაც საქართველოს მშპ-ზე მეტია.
ფინანსისტ პაატა ბაირახტარის შეფასებით, გარდა იმისა, რომ ეს ფაქტი ხაზს უსვამს რეალური ინვესტირების პრობლემას ქვეყანაში, გამოწვეულია ბანკების შიდა პოლიტიკითაც. კერძოდ, იმ გარემოებით, რომ ბანკებმა თავიანთი კაპიტალის დიდი ნაწილი არ გაუშვეს მოგებაში და აქტივებში გადაიტანეს.
,,ბანკების აქტივების ზრდა რამდენიმე გარემოებით არის გამოწვეული, მათ შორის, ეს შეიძლება იყოს შიდა პოლიტიკით განპირობებული. მათ თავიანთი კაპიტალის დიდი ნაწილი გაუშვეს არა მოგებაში, არამედ აქტივებში და ტექნიკურად ამან ითამაშა დიდი როლი. როგორც წესი, ჩვენ თუ შევხედავათ სწრაფი ეკონომიკური ზრდის პირობებში, საერთაშორისო პრაქტიკასაც თუ გავითვალისწინებთ, შეიძლებოდა ეს რესურსი მიმართულიყო კაპიტალის ბაზარზე, მაგრამ ეს სფერო რეალურად განვითარების დაბალ დონეზეა. გარდა ამისა, არ ხდება რეალური ინვესტირება და შესაძლებელია ამანაც მნიშვნელოვნად მოახდინა ზეგავლენა, რომ ბანკების აქტივები გაიზარდა“, - უთხრა პაატა ბაირახტარმა ,,კომერსანტს“.
პანდემიისას, როგორც ეს ოფიციალური მონაცემებიდანაც ჩანს, საბანკო სექტორის მდგრადობა შენარჩუნებულია და მას არანაირი საფრთხე არ ემუქრება. როგორც სტატისტიკოსი სოსო არჩვაძე აღნიშნავს, აქტივების მაღალი მაჩვენებელი მეტყველებს, თუ რა დონეზეა საქართველოს საბანკო სექტორი განვითარებული.
,,ფასიანი ქაღალდების ღირებულება განვითარებულ ქვეყნებში ჯერადად აღემატება რეალურ სექტორში შექმნილ დოვლათს, მშპ-ს სიდიდეს. ეს აჩვენებს, რა დონეზეა განვითარებული ქვეყანაში საბანკო სექტორი. თუმცა, ჩვენ მშპ-ს მხოლოდ გასული წლის მონაცემი გვაქვს, ცხადია, წელს მაღალი ზრდაა მოსალოდნელი ამ მიმართულებით, ამიტომ ვერ ვიტყვი, რომ საბანკო სექტორი ,,ლიდერის ყვითელი მაისურს“ შეინარჩუნებს. ვისურვოთ ეს უპირატესობა არა მარტო თვითკმარი საბანკო სისტემისთვის იყოს კარგი, არამედ მთელი ეკონომიკისთვის“, - ამბობს არჩვაძე.
როგორც ეროვნული ბანკის ანგარიშშია აღნიშნული, აგვისტოში, წინა თვესთან შედარებით, საქართველოს კომერციული ბანკების მთლიანი აქტივები (მიმდინარე ფასებში) 458.02 მლნ ლარით, ანუ 0.8 პროცენტით გაიზარდა (გაცვლითი კურსის ეფექტის გარეშე 1.47 პროცენტით გაიზარდა) და 2021 წლის პირველი სექტემბრისათვის 57.49 მლრდ ლარი შეადგინა. საბანკო სექტორის სააქციო კაპიტალი 7.11 მლრდ ლარს შეადგენს, რაც კომერციული ბანკების მთლიანი აქტივების 12.38 პროცენტია.
2021 წლის პირველი სექტემბრის მდგომარეობით, საქართველოს საბანკო სექტორი 15 კომერციული ბანკითაა წარმოდგენილი; მათ შორის 14 - საწესდებო კაპიტალში უცხოური კაპიტალის მონაწილეობით.
რაც შეეხება მშპ-ს ზომას, 2020 წლის მონაცემით, 54 მილიარდი ლარის დონეზეა.
მარი ჩიტაია