საქართველოში 15 აპრილიდან მოქალაქეებისთვის კრედიტების გაცემა მარტივდება. როგორც ეროვნულ ბანკში აცხადებენ, ცვლილებები ტექნიკური ხასიათისაა და ბიუროკრატიის გამარტივებას ეხება, რაც რეგულაციებს მოქნილს გახდის.

დღეიდან ბანკები თავად დააწესებენ კლიენტის შემოწმების წესებს და ერთიანი სტანდარტით აღარ იხელმძღვანელებენ. გარდა ამისა, ეროვნულმა ბანკმა, მსესხებლის შემოსავლებიდან გამომდინარე, კრედიტის ოდენობისა და განაკვეთის განსაზღვრის მიზნით კატეგორიების რაოდენობა ოთხიდან ორამდე შეამცირა. კერძოდ, ერთ ჯგუფად გაერთიანდა 1000-დან 2000 ლარამდე შემოსავლის მქონე მსესხებლები და ცალკე ჯგუფად – 2000-დან 4000 ლარამდე შემოსავლის მქონეები. ასევე ლარში გაცემული იპოთეკური სესხებისთვის მაქსიმალური ვადიანობა 15-დან 20 წლამდე იზრდება. საზღვარგარეთიდან შემოსავლის არსებობის შემთხვევაში კი ბინის შეძენისას სესხის უზრუნველყოფის კოეფიციენტზე მოთხოვნა  60%-დან 70%-მდე მსუბუქდება.

თუმცა, უცვლელი დარჩა ვადები სხვა კრედიტებზე. ქონებით უზრუნველყოფილი სამომხმარებლო კრედიტი გაიცემა არაუმეტეს 10 წლის ვადით, ავტოკრედიტი – არაუმეტეს 6 წლის ვადით, ხოლო სხვა ტიპის კრედიტები – არაუმეტეს 4 წლის ვადით.

„საზოგადოება და ბანკების” დამფუძნებელი გიორგი კეპულაძე მიიჩნევს, რომ ნებისმიერი მსგავსი რეგულაციის მოხსნა ან შერბილება მითუმეტეს არსებულ კრიზისულ სიტუაციაში დადებითად აისახება საბანკო სფეროზე და ეკონომიკურ აქტივობასაც გაზრდის.

„საბანკო რეგულაციების შერბილება ამ ვითარებაში როდესაც ეკონომიკა მაქსიმალურად შეზღუდულია, ძალიან მნიშვნელოვანია. ამ შემთხვევაში უფრო მეტ ადამიანს ექნება სესხზე ხელმისაწვდომობა, მითუმეტეს მაშინ როდესაც ისედაც მოსალოდნელია, რომ სასესხო პორტფელი შემცირდება და ამის კიდევ რეგულაციებით ხელოვნურად შეზღუდვა, ეკონომიკისთვის დადებითი მოვლენა არ იქნებოდა. უკეთესი იყო ეს კრიზისამდე გაკეთებულიყო, მაგრამ ზოგადად კარგია რომ ახლა მაინც განხორციელდა. ცვლილებები გულისხმობს შემოსავლის გათვალისწინებით ყოველთვიური შენატანის განსაზღვრას. ეს კოეფიციენტი იცვლება, რაც დაკრედიტებას, ფინანსებზე ხელმისაწვდომობას და სასესხო პორტფელს შედარებით გაზრდის, რაც საქართველოს ეკონომიკისთვის მნიშვნელოვანია. ამის შემდეგ უკვე ბანკებზე იქნება იმის პასუხისმგებლობა, რომ უფრო კარგად შეისწავლონ მსესხებლის ფინანსური მდგომარეობა და სესხი მხოლოდ ამ შემთხვევაში გასცენ. მსოფლიო ეკონომიკაში არაორდინალური ვითარებაა, თუმცა არსებობს გარკვეული ნაბიჯები, რომელიც  ჩვენს ეკონომიკას ამ კრიზისიდან გამოსვლაში დაეხმარება, სადაც ერთერთი საბანკო რეგულაციების შერბილებაა,“ - განაცხადა გიორგი კეპულაძემ.

შეგახსენებთ, რომ 2019 წლის პირველი იანვრიდან ამოქმედდა საქართველოს ეროვნული ბანკის დებულება „ფიზიკური პირის დაკრედიტების შესახებ“, რომლითაც სესხის გამცემ ყველა ორგანიზაციას მსესხებლის გადახდისუნარიანობის შეფასება დაევალა. კერძოდ, ბანკებსა და საფინანსო ორგანიზაციებს კრედიტის გაცემა შეეძლიათ მხოლოდ სესხის მიღების მსურველის ფინანსური მდგომარეობის დეტალური ანალიზის შემდეგ და ხელმძღვანელობდნენ მხოლოდ მათი სუფთა შემოსავლებით.

ნინო თამაზაშვილი