რუსეთის და ცხინვალის რეგიონის საზღვარზე, გამშვებ პუნქტ ქვემო ზარამაგზე, რუსული მხარე ე.წ. „სამხრეთ ოსეთში მიმავალ ტვირთებს არასწორი გაფორმების გამო არ ატარებს.
ეს პრობლემა რამდენიმე თვის წინ დაიწყო, როდესაც საზღვარზე ტვირთების განბაჟების ახალი წესები ამოქმედდა, რომლებსაც ოსი მეწარმეები ვერ ასრულებენ.
სიტუაცია 2 კვირის წინ გამწვავდა, რის გამოც ცხინვალში საქონლის დიდი ნაწილის, პირველ რიგში რძის ნაწარმის და საბავშვო კვების პროდუქტების დეფიციტი გაჩნდა.
მეწარმეთა კავშირის თავჯდომარის მარია ძიგოევას თქმით, ზოგადად ეს პრობლემა პერიოდულად 20 წლის მანძილზე იჩენს თავს, თუმცა, დღეს შეზღუდვები უფრო მკაცრი და ხანგრძლივია.
„მებაჟეები ყველა ტვირთის დეკლარირებას ითხოვენ თუმცა, ჩვენთან პატარა ბაზარია და მცირე რაოდენობით საქონლის დიდი ასორტიმენტი შემოაქვთ, ამიტომაც ამ პირობის შესრულება შეუძლებელია. ეს საკითხი პერიოდულად დღის წესრიგში დგება, შემდეგ იხსნება. ამ ყველაფრის მიზანი სრულიად გაუგებარია“ - თვლის ძიგოევა.
მისი თქმით, კარანტინის გამო პროდუქცია ცხინვალში რამდენიმე ადგილობრივ კლანებთან დაახლოებულ კომპანიას შემოაქვს, თუმცა, 2 კვირის წინ მათი გატარებაც, პროცედურების დარღვევის გამო შეწყდა.
პრობლემა სისტემურია, ცხინვალის რეგიონში სულ 30 000 ადამიანო ცხოვრობს, შესაბამისად, ეს პატარა ბაზარია. მისი უზრუნველყოფა სამხრეთ კავკასიაში მდებარე საწყობებში მცირე შესყიდვებით ხდება.
ერთადერთი საბუთი, რომლიც წარდგენაც აქაურ მეწარმეებს შეუძლიათ, არის ქვითარი ზედნადებით. მათ რუსული საბაჟოს მოთხოვნის შესრულება ფიზიკურად არ შეუძლიათ.
ეს პრობლემა მეტ-ნაკლებად ყოველთვის არსებობდა, თუმცა, ასე მწვავედ - არასდროს. სიტუაცია ე.წ. სამხრეთ ოსეთის საბაჟოს რუსეთის საბაჟოსთან ინტეგრაციის თაობაზე შეთანხმების დადების შემდეგ გართულდა.
ოფიციალური ცხინვალი ამ შეთანხმებას ლობირებდა და ადგილობრივებს არწმუნებდა, რომ ის მათ ცხოვრებას გაუმარტივებდა, თუმცა, რეალურად სულ სხვანაირად გამოვიდა.
პროცედურების გამკაცრება ასევე ხელმძღანელობის შეცვლამ გამოიწვია - 9 იანვარს ჩრდილოეთ კავკასიის საბაჟოს უფროსად თათარსტანის რესპუბლიკის მთავარი მებაჟე ალბერტ მავლიკოვი დაინიშნა.
იურისტის თემურ კოკოიტის თქმით, ახალი ხელმძღვანელი რეგიონისთვის უცხო ადამიანია და ადგილობრივი სპეციფიკა არ იცის.
„მასთან საუბარია საჭირო, ჩვენი სპეციფიკა უნდა ავუხსნათ, რომ საქმის კურსში იყოს. თებერვალში შეხვედრა შედგა და ცხინვალმა თავის თავზე გარკვეული ვალდებულებები აიღო. ალბათ რუსმა მებაჟეებმა ჩვენებს დრო მისცეს, თუმცა არაფერი გაკეთებულა“ - ამბობს კოკოიტი.
ჯერ კიდევ თებერვალში რუსეთის საბაჟოს წარმომადგენლები ოს ჩინოვნიკებს და მეწარმეებს შეხვდნენ, თუმცა უშედეგოდ. იმ შეხვედრის მონაწილემ, დეპუტატმა დავით სანაკოევმა განაცხდა, რომ ეს საკითხი სხვა დონეზე წყდება.
„რუსეთის საბაჟოს წარმომადგენლებმა ხაზი გაუსვეს, რომ ამ პრობლემების გაჩენაში დამნაშავე არაა, ისინი მხოლოდ კანონს ასრულებენ. მათ ასევე მიგვანიშნეს, რომ საბაჟო საზღვარზე წესების შეცვლის ინიციატორი ვერ იქნება - ეს საკითხი სულ სხვა დონეზე უნდა გადაწყდეს“ - ამბობს სანაკოევი.
სავარაუდოდ, „სხვა დონე“ - რუსეთის პოლიტიკური ხელმძღვანელობაა. ამიტომაც ხელმეორე შეხვედრა მებაჟეებთან უცნაურად გამოიყურება. საინტერესოა, ამ დროის მანძილზე „სხვა დონეზე“ რა გადაწყდა?
Ekhokavkaza
მოამზადა თენგიზ აბლოთიამ