პანდემიის გამო ქართველი ემიგრანტები სამუშაო ადგილებს კარგავენ ან შემოსავალი მინიმუმამდე უმცირდებათ. ამ მხრივ განსაკუთრებით იმ ქვეყნებშია მძიმე სიტუაცია, სადაც ეროვნული ვალუტები უფასურდებიან. ,,კომერსანტს“ ქართველი ემიგრანტები უყვებიან, რომ განსაკუთრებით თურქეთშია რთული ვითარება, რადგან ხელფასები უკვე თურქულ ლირებში გაიცემა, რის გამოც მყარ ვალუტაში მათი შრომის ანაზღაურება მნიშვნელოვნად შემცირდა.
დემოგრაფიული ინსტიტუტის დირექტორის ავთანდილ სულაბერიძის ინფორმაციით, პრობლემა კიდევ უფრო მძიმეა არალეგალი ემიგრანტებისთვის, რადგან საზღვარგარეთ მათი სოციალური დაცვაც გართულდა.
„განსაკუთრებით უჭირთ მათ, რომლებიც შემოსავალს ფიზიკური შრომით შოულობდნენ. ასეთ შრომაზე მოთხოვნა მცირდება, ანუ ხელით შესასრულებელი სამუშაოები არ არის მოთხოვნადი. მიმაჩნია, რომ ოჯახში დამხმარე, ძიძა და სხვა, უმეტესად დაბრუნებას არჩევს და ასეც უნდა მოიქცნენ, რადგან არსებული მდგომარეობა მათთვის არ არის მისაღები, უმეტესობა არალეგალია და არანაირი სოციალური დაცვა მათ მიმართ არ ვრცელდება“, - უთხრა კომერსანტს დემოგრაფმა.
რაც შეეხება ალტერნატივას, ცალკე პრობლემაა ისიც, რომ დაბრუნებული ემიგრანტები ვერც სამშობლოში ახერხებენ დასაქმებას.
მიგრაციის ცენტრის ხელმძღვანელის გიორგი გოგიშვილის თქმით, მართალია, შესაძლებელია ეს ხალხი აგრარულ სექტორში დასაქმდეს, მაგრამ მათი უნარ-ჩვევები ამ მიმართულებითაც მკვეთრად შეზღუდულია.
,,ჩვენი ემიგრანტების ნაწილი, რომელიც დაბრუნდა, ფაქტობრივად, დანაზოგების გარეშეა, რაც მათ მდგომარეობას კიდევ უფრო ამძიმებს. სანამ ეპიდემიური სიტუაცია გართლდებოდა და ,,მწვანე ქვეყნის“ სატატუსი ჰქონდა საქართველოს, ემიგრანტებმა მოასწრეს დაბრუნება ევროპის ქვეყნებში, ახლა რადიკალურად შეიცვალა სიტუაცია. ვირუსის გავრცელების მასშტაბები გაიზარდა და მიმოსვლაც უკვე დიდ ხარჯთან არის დაკავშირებული, რის საშუალებაც ამ მოქალაქეებს არ აქვთ“, - უთხრა „კომერსანტს“ მიგრაციის ცენტრის ხელმძღვანელმა.
საქართველოში დაბრუნებულ ემიგრანტთაგან ერთ–ერთია მზია გათენაშვილი, რომელიც თურქეთში 10 წელზე მეტხანს მუშაობდა. მზიამ „კომერსანტს“ უთხრა,რომ პოლონეთში გამგზავრებას ცდილობს, სადაც იაფი მუშახელის დასაქმების მხრივ ქართველებისთვის მეტი შესაძლებლობაა.
,,თურქეთში სამუშაო მეტნაკლებად არის, მაგრამ დოლარში არ ხდება ანაზღაურება და ამის გამო დავბრუნდი. წელიწადნახევრის განმავლობაში ხუთჯერ გამოვიცვალე სამსახური, რადგან გარდაიცვალნენ მოხუცები, რომლებსაც ვუვლიდი. თანაც, ხელფასს ბოლო პერიოდში ლირაში მიხდიდნენ და 400 დოლარიც არ გამომდიოდა. ახლა პოლონეთში ვცდილობ გადასვლას. თურქეთში დანაზოგი ვერ გავაკეთე, მთელ ფულს ოჯახს ვუგზავნიდი. ალბათ, ვალით მომიწევს წასვლა“, - ამბობს ემიგრანტი.
აღსანიშნავია, რომ საქართველოში 2017 წლიდან მოქმედებს სამშობლოში დაბრუნებულ მიგრანტთა სარეინტეგრაციო დახმარების პროგრამა, რომლის ფარგლებში გათვალისწინებულია სამედიცინო მომსახურების და მედიკამენტების დაფინანსება, ფსიქო-სოციალური რეაბილიტაცია, სოციალური პროექტების დაფინანსება და პროფესიული მომზადება-გადამზადების პროგრამაში ბენეფიციართა ჩართვის ხელშეწყობა.
მარი ჩიტაია