საქართველოში თხილის მოსავლის აღება მომავალი კვირიდან იწყება. გასული სეზონი აღდგენითი ხასიათის იყო, როდესაც ბოლო 5 წლის განმავლობაში ყველაზე მაღალმოსავლიანობა იყო (33 000 ტ). მეწარმეები მიმდინარე სეზონზე კიდევ უფრო მეტ მოსავალს ელიან, თუმცა მსოფლიო ბაზარზე წარმატების მისაღწევად თხილის ხარისხის გაუმჯობესებაა აუცილებელი.
EastFruit–ის ქართული ჯგუფი ბლაი ლორტ მარტის ესაუბრა, აგრონომსა და ტექნოლოგიების სპეციალისტს, FRUSESA, BAIN BORGES International Group–ის ყოფილ დირექტორს, რომელიც უკვე 10 წელია, საქართველოში სხვადასხვა ჯიშის თხილს ყიდულობს ევროკავშირისა და აშშ–ის ბაზრებისთვის.
„Agro-Origins–ის ჩემ გუნდთან ერთად ორი კვირის წინ სამეგრელოში ვიყავით ჩვენი მომმარაგებლების მონიტორინგის მიზნით. მოსავალი ნამდვილად იმედისმომცემია. თხილის მოცულობა საქართველოში შესაძლოა 10%–ით გაიზარდოს და 2015 წლის მაჩვენებელს მიაღწიოს. თუმცა, ჯერ ძნელი სათქმელია, ამ მოცულობიდან რამდენი გამოდგება საექსპორტოდ. გასულ წელს ქართული თხილის გულის 4–5%–ში აღმოჩნდა ფარული სიდამპლე, ხოლო 3–4% მავნებლების მიერ იყო დაზიანებული. ევროპელი შემსყიდველები დასაშვებად ფარული სიდამპლის მხოლოდ 2%–იან, ხოლო მავნებლებით დაზიანების 0,5%–ს მიიჩნევენ დასაშვებად. მაგალითად, აზერბაიჯანულ თხილში ფარული სიდამპლე მხოლოდ 0,5%–ს შეადგენდა და ამიტომ ამ პროდუქტში 30%–ით მეტს იხდიდნენ“, – ამბობს ლორტი.
რეპუტაციის მოსაპოვებლად 20 წელია საჭირო, დასაკარგად – 5 წუთი
„მე მჯერა ქართული თხილის წარმოების, ვინაიდან 2015–16 წლებში წარმატებით გავიტანე აქაური პროდუქტი კალიფორნიაში, ეს სწორედ ხარისხის კრიზისამდე მოხდა, რომელიც მომდევნო სეზონებზე ფაროსანას შემოსევამ განაპირობა. სამწუხაროდ, საქართველომ ამერიკის ბაზარი ხელიდან გაუშვა, ვინაიდან გლობალური ბიზნესი ძალიან მგრძნობიარეა ხარისხის გარანტიასთან მიმართებით. როგორც უორენ ბაფეტმა თქვა, რეპუტაციის მოსაპოვებლად 20 წელია საჭირო, დასაკარგად – 5 წუთი“, – ამბობს ლორტ მარტი.
შეუძლებელია სოფლად მდგრადი პროექტის შემუშავება ახალგაზრდების მონაწილეობის გარეშე
„სამწუხაროა, რომ ახალგაზრდები სამეგრელოსა და დასავლეთ საქართველოს სოფლებიდან გადის. ეს ის ადგილებია, სადაც ქართული თხილის უდიდესი ნაწილი მოდის. ეს ტენდენცია ჯერ კიდევ პანდემიამდე შეინიშნებოდა, ვინაიდან რეგიონის მოსახლეობის რიცხოვნობა 3,7%–ით შემცირდა და კიდევ უფრო გაუარესდა პანდემიის გამო შექმნილი კრიზისის ფონზე თურქეთში შრომითი მიგრაციის შედეგად. იქ ქალები ჩაისა და თხილის პლანტაციებში მუშაობენ. ჩემი შეფასებით, საქართველოში თხილის გადამამუშავებელი ქარხნების მხოლოდ 50% მუშაობს სრული დატვირთვით, ვინაიდან თხილის დასახარისხებლად მუშახელი უბრალოდ არ არის საკმარისი. ახალგაზრდობა დედაქალაქში მიდის უკეთესი ცხოვრების საძიებლად, ჩვენ კი მათი ენერგია, მიზანდასახულობა და გრძელვადიანი ხედვა გვჭირდება აქ, სამეგრელოს სოფლებში.
სხვა მხრივ, გადამუშავების სექტორი კარგადაა განვითარებული – დანერგილია საერთაშორისო პრინციპები და სურსათის ეროვნული სააგენტო მუდმივად აკონტროლებს ფაბრიკებს.
ვისურვებდი, მწარმოებლები უფრო მეტად იყონ ჩართული პროცესებში, რათა თავივს თავზე აიღონ ნაყოფის ხარისხისა და მცენარეთა დაცვის უზრუნველყოფა, იმუშაონ სამრეწველო პროტოკოლის შესაბამისად და არ იყვნენ მხოლოდ იმის იმედად, რომ ყველაფერზე მთავრობა იზრუნებს.
შეგახსენებთ, რომ ფაროსანას შემოსევის შემდეგ ეს უკვე მეშვიდე სეზონია და ჩვენ კვლავაც გვეპარება ეჭვი ხარისხში. რაღაც უნდა შეიცვალოს“.
east-fruit.com
თხილი
