ფაქტს, რომ სტატისტიკა და რეალობა ერთმანეთს დასცილდა, ,,საქსტატიც“ ადასტურებს. უწყების ხელმძღვანელმა სულ ცოტა ხნის წინ მოსალოდნელი ცვლილები დააანონსა, რასაც ექსპერტულ წრეშიც ეხმაურებიან. სტატისტიკოსი სოსო არჩვაძე ,,კომერსანტთან“ საუბრობს, თუ როგორ განსხვავდება საქართველოში საარსებო მინიმუმისა და სიღარიბის მდგენელი განვითარებული ქვეყნების  სტანდარტისგან და რა ცვლილება შეიძლება გატარდეს ახალ მეთოდოლოგიაზე გადასასვლელად.

,,არსებული სტატისტიკური მონაცემები არ შეესაბამებიან და არ იძლევიან ოპტიმისტური დასკვნის გაკეთების შესაძლებლობას. ამიტომ ცვლილების დროა. მახსენდება შუა საუკუნეების დროინდელი შავი იუმორი: ,,საუკეთესო წამალი ქერტლისაგან გილიოტინაა“.  იმედია, ახალი ინდიკატორი მოგვცემს  შესაძლებლობას, რომ უფრო ზუსტად განვსაზღვროთ სიღარიბის ფაქტობრივი დონე და პროფილი. ბოლო წლების მანძილზე შინაარსობრივად ეტიმოლოგიურად სიღარიბის ზღვარი და საარსებო მინიმუმი ერთმანეთს ძალიან დასცილდა. როდესაც საარსებო მინიმუმი არის, ვთქვათ, 200 ლარი, მაგრამ ადამიანს აქვს ოდნავ მეტი, არ ნიშნავს, რომ მან დაძლია სიღარიბე. ამიტომ ჩვენ გვაინტერესებს არა არსებობისათვის აუცილებელი პროდუქტების ღირებულებების ნაკრების  მაჩვენებელი, არამედ როდის ხდება გადასვლა ერთი თვისობრიობიდან მეორეში, ანუ სად გადის ზღვარი, რომელიც ღარიბ ადამიანს არაღარიბისგან გამოყოფს“, - ამბობს არჩვაძე და დასძენს საერთაშორისო გამოცდილებაზეც, კერძოდ, აშშ-ის მაგალითზე, სადაც მეთოდოლოგია  ქართული სტანდარტისგან რადიკალურად განსხვავებულია.

,,განვითარებული საბაზრო ეკონომიკის მქონე ქვეყნებში, მაგალითად, აშშ-ში ოთხსულიან ოჯახზე სიღარიბის ზღვარი შეადგენს თითქმის  25 000 დოლარს წელიწადში ანუ თვეში 2000 დოლარზე მეტს. თუ ავიღებთ თანაფარდობას ფასების მიხედვით, სხვაობა 7-8%-ის დონეზეა. ფასების განსხვავების დონის მიხედვითაც რომ ვიანგარიშოთ, სხვაობა 5-ჯერადია. ჩვენ თუ გვინდა, რომ საარსებო მინიმუმის რეალური შინაარსი გავიგოთ და იდენტური ცნება სიღარიბის ზღვრის ეკვივალენტური იყოს, აუცილებელია, რომ ეს მაჩვენებელი 5-ჯერ მაინც გაიზარდოს. ახლა თუ ვთვლით, რომ საარსებო მინიმუმი არის შრომისუნარიან მამაკაცზე, პირობითად, თვეში 200 ლარი, სიღარიბის ზღვრის მაჩვენებელი არანაკლებ 1000 ლარის ოდენობით უნდა იყოს. რა სტანდარტს შეიმუშავებენ და რას დადებენ, ეს უკვე ,,საქსტატის“ და საერთაშორისო კონსულტანტების ერთობლივი ძალისხმევით უნდა იქნას მიღებული“, - აცხადებს სოსო არჩვაძე ,,კომერსანტთან“.

ამდენად, როგორც სტატისტიკოსი განმარტავს, საარსებო მინიმუმის ან სიღარიბის მონაცემების ახლებურად დადგენა და ცვლილება ციფრებში მოსახლეობის რეალურ მდგომარეობას ვერ შეცვლის, მაგრამ მოგვაწვდის ობიექტურ ინფორმაციას, რომელიც იქნება ორიენტირი და მთავრობას დაეხმარება  სწორი ეკონომიკური პოლიტიკის შემუშავება–გატარებაში.

ცნობისთვის, „საქსტატის“ აღმასრულებელი დირექტორის გოგიტა თოდრაძის განცხადებით, საარსებო მინიმუმის ინდიკატორი უახლოეს მომავალში აუცილებლად უნდა გაუქმდეს, რადგან ის ძველი გადმონაშთია.

მისივე თქმით, აბსოლუტურად ყველა სტატისტიკური მაჩვენებლის გაანგარიშება საერთაშორისო სტანდარტს შეესაბამება, გარდა საარსებო მინიმუმისა.

მარი ჩიტაია