,,ნამახვანჰესის“ პროექტის გაჩერება საქართველოს ეკონომიკას ასეულობით მილიონი ლარით დააზარალებს. გარდა იმისა, რომ ქვეყნის საინვესტიციო იმიჯი ზარალდება, ენერგეტიკსოების შეფასებით, დიდია ფინანსური დანაკარგი, რაც საქართველოს სახელმწიფოს მასშტაბური ენერგეტიკული პროექტის გაჩერების გამო მიადგება. განსაკუთრებით იმ შემთხვევაში, თუკი საქმე საერთაშორისო არბიტრაჟამდე მივა. ამის შესახებ ,,კომერსანტთან“ ენერგეტიკოსი გია არაბიძე აცხადებს. მისი თქმით, კომპანსაცია, რის გადახდაც საქართველოს დაეკისრება, შეიძლება ბევრად არ ჩამორჩეს იმ თანხას, რაც ჰიდროსადგურის მშენებლობისთვის იყო გათვალისიწინებული.
,,მრავალმხრივი პრობლემა გველის მასშტაბური ენერგეტიკული პროექტის ჩაძირვის გამო. პირველი – ქვეყნის საინვესტიციო იმიჯი დაიკარგება, თუ ეს მშენებლობა მართლაც შეჩერდა. საქართველოში შემოსული ინვესტიციების თითქმის 70% ენერგეტიკაზე მოდიოდა. ამ დარგში 800–მილიონიანი ინვესტიციის გაჩერება პირდაპირ ურტყამს ქვეყნის საინვესტიციო იმიჯს და ეკონომიკას. თითქმის მილიარდ დოლარზეა საუბარი და მისი შოვნა არ არის იოლი დღევანდელ სიტუაციაში. გარდა ამისა, ქვეყანა კარგავს 1,5 მლრდ კვტ/სთ ელექტროენერგიას, რომელიც აუცილებლად დაგვჭირდება და ამ მოცულობის იმპორტი გახდება შესასყიდი, რაც თავის მხრივ ძალიან პრობლემატურია. ეს ნიშნავს, რომ რამდენიმე საფეხურით ჩამოიწევს საქართველოს ენერგოუსაფრთხოება და იმპორტზე მაქსიმალურად გავხდებით დამოკდიებული“, - აცხადებს არაბიძე.
რაც შეეხება კომპენსაციას, რის გადახდაც საქართველოს შეიძლება დაეკისროს, პირველ რიგში ეს არის 34 მილიონი ლარი, რაც თურქულ კომპანიას ხეობაში მცხოვრებ მოსახლეობაზე აქვს გაცემული.
,,კომპენსაციის გარდა, ,,ენკას“ გადახდილი აქვს დიდი რაოდენობის ფული მოსამზადებელი სამუშაოებისთვის, კვლევებისთვის და სხვა, ამ თანხის მოცულობა ჩვენთვის რეალურად უცნობია. თუ გაჩერდება პროექტი და მოლაპარაკება გაგრძელდება, საუთკეთესო ვარიანტია, ,,ენკამ“ წაიღოს ის თანხა, რაც თვითონ დახარჯა. თუმცა დიდი ალბათობაა, რომ მან გვიჩივლოს საერთაშორისო არბიტრაჟში, სადაც, სავარაუდოდ, მოუგებს საქართველოს. მან თუ მოითხოვა ის თანხა, რამდენითაც პროექტის გაჩერების გამო იზარალა, შეიძლება სადგურის ღირებულებამდე ავიდეს, ეს შეიძლება იყოს 400 მილიონ დოლარამდეც, ამ არასახარბიელო სიტუაციაში ვართ დღეს“, - აცხადებს ენერგეტიკოსი.
როგორც ცნობილია, ENKA Renewables საქართველოს სახელმწიფოსთან არსებულ ხელშეკრულებას წყვეტს - $800 მილიონიანი ჰიდროელექტროსადგური აღარ აშენდება.
ამის შესახებ Enka Renewables-ის მშობელი კომპანიის - ENKA İNŞAAT-ის მიერ სტამბოლის საფონდო ბირჟაზე ოთხშაბათს, 22 სექტემბერს გამოქვეყნებული განცხადებიდან ხდება ცნობილი.
შეგახსენებთ, რომ რიონის ხეობაში ადგილობრივი მოსახლეობის ნაწილი ჰესის მშენებლობას 2018 წლიდან ეწინააღმდეგებოდა. აქტიური პროტესტი, დაახლოებით, ნახევარი წელი მიმდინარეობდა.
მარი ჩიტაია