მსოფლიოში მილიონობით ადამიანი ორგანოების გადანერგვაზე თავის რიგს ელოდება - მხოლოდ ჩინეთში მათი რაოდენობა 1,5 მლნ. ადამიანია, შტატებში 113 000. ყოველდღიურად ამ მოლოდინში 20 ადამიანი იმის გამო იღუპება, რომ დონორის გამოჩენა დაგვიანდა.

ყველაზე მოთხოვნადი ორგანოს , თირკმლის - მიღებას საშუალოდ 3-5 წელი სჭირდება ლოდინი.

ამ პრობლემის გადაწყვეტა 3D-პრინტერების მეშვეობითაა შესაძლებელი. მაგრამ, ამას უკეთეს შემთხვევაში 10-15 წელი დასჭირდება.

როგორ ხდება ადამიანს ორგანოების ამობეჭდვა?

პრინციპი იგივეა, რაც ჩვეულებრივ 3D-ბეჭდვაში - სპეციალური პრინტერით ჩვენ ვიღებთ 3-განზომილებიან ობიექტს, მაგრამ ამ შემთხვევაში ბიოპრინტერი მუშაობს, ხოლო მელნის ნაცვლად   - ბიომასალაა.

შექმნილი მოდელი ფენებად იბეჭდება და ძირითადად ღეროვანი უჯრედები, ღორების კოლაგენური ცილა ან ზღვის წყალმცენარეების საფუძველზე შექმნილი უჯრედოვანი მასალა გამოიყენება.

თუ უჯრედები ცოცხალია, მათ ბიოფსიის მეშვეობით იღებენ და ბიორეაქტორში მათ საჭირო რაოდენობამდე ამრავლებენ. ბეჭდვის დროს ბიოპრინტერი მასალას ულტრაიისფერი სინათლით და გაყინვით კრავს. ფენები კი ჰიდროგელით იკვრება.

შექმნილი სტრუქტურა ბიოველში თავსდება, სადაც ის გადანერგვამდე „მწიფდება“. ეს ყველაზე ხანგძლივი ეტაპია, რომელიც რამდენიმე კვირა გრძელდება. ამ დროის მანძილზე სტრუქტურა სტაბილურდება, უჯრედები კი ფუნქციონირებისთვის მზად ხდება.

შემდეგ ტრანსპლანტაცია და გადანერგილ ორგანოზე ზედამხედველობა ხდება.

დღეს მსოფლიოში ბიოპრინტერებს 100-ზე მეტი კომპანია აწარმოებს  - მათ შორის 39% შტატებშია, 35% ევროპაში (50%-ზე მეტი გერმანიაში და საფრანგეთში), 17% აზიაში 5% - ლათინურ ამერიკაში.

ყველაზე კომპაქტური და იაფი ბიოპრინტერია  ამერიკული - ის მხოლოდ 1500 დოლარი ღირს. მეორე ადგილზეა ავსტრალიური Rastrum от Inventia – 5000 დოლარი, მესამეზე ამერიკული Aether – 9000 დოლარი,

საშუალო სეგმენტი - 10 000 დოლარიდან - წარმოდგენილია ისეთი აპარატებით, როგორც

Bio X (შვედეთი), Regemat 3D (ესპანეთი) და Aspect Biosystems (კანადა).

100000 დოლარზე ძვირი გერმანული 3D Bioplotter-ი ღირს.

ყველა ძვირადღირებული ბიოპრინტერებია NovoGen MMX (აშშ) და  NGB-R (საფრანგეთი) – 200 000 დოლარი და მეტი.

პრინტერის ღირებულების გარდა, საკმაოდ ძვირია მასალის მიღება-შენახვა-მომზადება, და ბეჭდვის პროცესი.

თუმცა, ეს ინდუსტრია არათუ დასაწყისის, არამდე ჩანასახის სტადიაზეა. სავარაუდოდ, 5 წლის შემდეგ შესაძლებელი იქნება მცირე ზომის ძვლების და კანის ამობეჭდვა-გადანერგვა. ამ მიმართულებით კონკრეტული სამუშაო უკვე მიმდინარეობს.

უფრო რთული ორგანოები - მაგალითად, გული ან თირკმელი, ჯერ მხოლოდ პროტოტიპის სახით იბეჭდება.

ეს ძალიან რთული ამოცანაა  - დაბეჭდილი ორგანო ადამიანის ორგანიზმთან ერთად უნდა ფუნცქიონირებდეს და მას ისეთი თვისებები უნდა ჰქონდეს, რომელთა შექმნა ლაბორატორიული პირობებში ამ ეტაპზე შეუძლებელია.

დღეის მდგომარეობით, ექსპერტები თვლიან, რომ ადამიანების ორგანოების 3D-ბეჭდვის ტექნოლოგია დანერგვისთვის მზად 10-15 წლის შემდეგ იქნება.  სწორედ იმ დროისთვის მეცნიერები დღეს არსებულ პრობლემებს გადაწყვეტენ, ბიოპრინტერები და ამოსაბეჭდი ბიომასალები კი საყოველთაოდ ხელმისაწვდომი გახდება.

Rbc.ru

მოამზადა თენგიზ აბლოთიამ