საქართველოს ეროვნულმა ბანკმა ფიზიკური პირების დაკრედიტების რეგულაციის გამარტივებისა და მისი პრინციპებზე დაფუძნებული მიდგომის განმტკიცების გადაწყვეტილება მიიღო. აღნიშნული გულისხმობს, რომ სესხის გამცემ სუბიექტებს მომხმარებლების დაკრედიტებასთან დაკავშირებული ადმინისტრაციული ტვირთი შეუმცირდებათ და რისკების მართვაში მეტი მოქნილობა მიეცემათ. შემცირდება, მათ შორის, სესხის მომსახურების კოეფიციენტისთვის განსაზღვრული შემოსავლის ზღვრების რაოდენობაც.
საქართველოს ბანკის გენერალური დირექტორის მოადგილე სულხან გვალია „კომერსანტთან“ საუბრისას აცხადებს, რომ ეს ცვლილებები მომხმარებლების დაკრედიტების კუთხით სურათის არსებითად შეცვლას არ გამოიწვევს.
„პირველ რიგში, მივესალმებით სებ-ის გადაწყვეტილებას, რომელიც მეტ შესაძლებლობებს მოგვცემს უფრო კარგად მოვემსახუროთ ჩვენს მომხმარებლებს. თვითონ ეს ცვლილებები მომხმარებლების დაკრედიტების კუთხით არ გამოიწვევს არსებითად სურათის შეცვლას“, - განაცხადა სულხან გვალიამ.
„თიბისი ჯგუფის“ მთავარი ეკონომისტი ოთარ ნადარაიაც მიიჩნევს, რომ სებ-ის მიერ რეგულაციების შერბილება დადებითი მოვლენაა, თუმცა დიდ ცვლილებებს არ ელოდება.
„საბანკო რეგულაციების შერბილება გარკვეულ დადებით ზეგავლენას გამოიწვევს, თუმცა, დრამატულ ცვლილებებს არ ველით. უფრო გამარტივებული იქნება სესხების აღება და ფინანსებზე წვდომა უფრო მეტად გაიზრდება ზედმეტი რისკების გარეშე, თუმცა ძალიან დიდ ცვლილებებს ეს არ გამოიწვევს. ამასთან, რეალურად შიდა განვადებების სეგმენტია ძალიან მზარდიდა დამატებით ცვლილებებს იპოთეკურ დაკრედიტებაში არ გამოვრიცხავ“, განმარტავს ოთარ ნადარაია.
საბანკო რეგულაციების შედეგებზე და მის შერბილებაზე საუბრისას საქართველოს ეროვნული ბანკის ვიცე–პრეზიდენტმა არჩილ მესტვირიშვილმა „კომერსანტთან“ განმარტა, რომ რეგულაციის ტექნიკური გამარტივება, მეტ საშუალებას და მოქნილობას შესძენს სესხის გამცემებს.
„2019 წელს დაკრედიტება გაზრდილია 16%-ით, შესაბამისად საბანკო რეგულაციებთან დაკავშირებული შიშები გადაჭარბებული იყო. გვქონდა 5.2%-იანი ეკონომიკური ზრდა. ფიზიკური პირების დაკრედიტება გაზრდილია 11%-ით, ხოლო იურიდიული პირების 23%-ით. ბიზნესის დაკრედიტება კი უფრო ჯანსაღია, რადგან ზრდის სამუშაო ადგილებს და უფრო მდგრადი დაკრედიტებაა. რეგულაციამ სექტორის გაჯანსაღებისთვის კარგად იმუშავა, თუმცა რეგულაციის ტექნიკური გამარტივება, მეტ საშუალებას და მოქნილობას შესძენს სესხის გამცემებს, როგორც კომერციულ ბანკებს, ასევე მიკროსაფინანსო ორგანიზაციებს“, - განაცხადა არჩილ მესტვირიშვილმა.
აღსანიშნავია, რომ სებ-ის ინფორმაციით, 2020 წლის იანვარში ბანკების მიერ შინამეურნეობების დაკრედიტების წლიურმა ზრდამ 10.8% შეადგინა. შინამეურნეობებზე გაცემული სესხების წლიურ ზრდაში მნიშვნელოვანი წვლილი იპოთეკურმა და ინდივიდუალურ მეწარმეებზე გაცემულმა სესხებმა შეიტანა. გარდა ამისა, 2019 წლის დასაწყისიდან შემცირდა ისეთი იპოთეკური სესხების წილი, რომელთა მომსახურების კოეფიციენტი (PTI) 50 პროცენტზე მეტია. ამასთან, გაიზარდა ფინანსური რესურსი იურიდიული პირების დასაფინანსებლად. 2020 წლის იანვარში იურიდიული პირების დაკრედიტების წლიური ზრდა 22.9 პროცენტამდე გაიზარდა.
ნინო თამაზაშვილი