ლომბარდებს, ანუ „სესხის გამცემ სუბიექტებს“ აქვთ ვალდებულება 1-ელი აპრილისთვის უკვე იყვნენ დარეგისტრირებული შსს-ს მიერ შექმნილ სპეციალურ ელექტრონულ პორტალზე, სადაც თითოეული ნივთის ჩამბარებლის და მიღებული ნივთის შესახებ ინფორმაცია ავტომატურად უნდა წარადგინონ.
შინაგან საქმეთა მინისტრის ვახტანგ გომელაურის ბრძანების მიხედვით, არსებულ ორგანიზაციებთან ერთად ინფორმაციის წარდგენის ვალდებულება ამ ბრძანების ძალაში შესვლის შემდგომ რეგისტრირებულ სესხის გამცემ სუბიექტებსაც აქვთ. ცვლილება კი ლომბარდების სექტორში არალეგალური და ზოგჯერ მოპარული საქონლის ბრუნვის შემცირებას ისახავს მიზნად.
„სესხის გამცემი სუბიექტი ვალდებულია, სპეციალურ ელექტრონულ პროგრამაში სამინისტროს მიერ შემუშავებული ელექტრონული სერვისის ინტეგრაცია განახორციელოს სამინისტროსთვის მიმართვიდან ორი თვის ვადაში. აღნიშნულ ვადაში სუბიექტის სპეციალური ელექტრონული პროგრამის სამინისტროს მონაცემთა ბაზასთან ქსელურ კავშირს ერთობლივად უზრუნველყოფენ სუბიექტი და სამინისტრო,“ - ნათქვამია შინაგან საქმეთა მინისტრის ბრძანებაში.
„საქართველოში არასაბანკო ფინანსურ დაწესებულებათა ასოციაციის“ დამფუძნებელი გივი კორინთელი ამბობს, რომ ახალი რეგულაციის შედეგად დანახარჯი პროგრამული უზრუნველყოფისთვის გაიზრდება, თუმცა ცვლილება დარგში საეჭვო გარიგებების მოცულობას შეამცირებს.
„ახალი ვალდებულების შედეგად, ლომბარდებს პროგრამული უზრუნველყოფის მხრივ ხარჯები გაეზრდებათ, განსაკუთრებით მცირე ზომის ლომბარდებისთვის იქნება ეს დამატებითი წნეხი, მაგრამ რადგან ეს შსს-ს და არა უშუალოდ რეგულატორის ანუ ეროვნული ბანკის ინიციატივაა, სავარაუდოდ უფრო გლობალური საკითხია, რომელიც ფულის გათეთრებასთან და უსაფრთხოებასთანაა კავშირში. შსს ძირითადად არა ლოკალური, არამედ გლობალური საფრთხიდან გამომდინარე მოქმედებს, შესაბამისად ვთვლი, რომ ეს მარტო ჩვენთან არ ხდება, არამედ მსოფლიო მიდის იმისკენ რომ პროცესები უფრო გამჭვირვალე იყოს და მსესხებლების შესახებ ინფორმაცია უფრო მეტად მრავლისმომცველი გახდეს. ეს ცვლილება დარგში საეჭვო გარიგებების მოცულობას შეამცირებს, ლომბარდებში არაკეთილსინდისიერად მოპოვებული ქონება თუ ძვირფასეულობა პრაქტიკულად გამოირიცხება.
გარდა იმისა, რომ დანახარჯი პროგრამული უზრუნველყოფისთვის გაიზრდება, ეს საკითხი ვფიქრობ ასე მარტივად არ მოგვარდება და დროშიც გაიწელება.
მარეგულირებლისგან განსხვავებით, რომლის რეგულაციები ხშირ შემთხვევაში კაბალურია და სფეროს მოთამაშეეების შემცირებას იწვევს, ეს ინიციატივა არ იქნება ასეთი მტკივნეული სესხის გამცემი სუბიექტებისთვის. არსებობენ დიდი ლომბარდები, რომლებიც ამას აქამდეც აკეთებდნენ, უფრო მცირე ორანიზაციებს კი მოუწევთ გადაწყობა და ყველაფრის მკაცრად დაცვა. ეს დამატებითი, ზედმეტი პროცედურაა, რომელსაც უნდა შეეგუონ, სხვა გზა არ არის“, - განმარტა გივი კორინთელმა.
აღსანიშნავია, რომ 1-ელი თებერვლიდან 1-ელ მარტამდე კომპანიებს აღნიშნულ პორტალზე რეგისტრაცია დაევალათ, 1-ელი მარტიდან 1-ელ აპრილამდე კი ვებ-გვერდზე სესხის გამცემმა სუბიექტებმა საკუთარი პროცესების ინტეგრაცია უნდა მოახდინონ. ახალი ვალდებულება ლომბარდებს 2019 წელს მიღებული საკანონმდებლო ცვლილებებით დაეკისრათ, როდესაც სესხის გამცემი ობიექტებისთვის რეგულაციები შეიცვალა. მაშინდელი ფინანსთა მინისტრი მამუკა ბახტაძე მიზეზად აცხადებდა, რომ ლომბარდების საქმიანობა არ არის გამჭვირვალე და ხშირია, როცა მოპარული ნივთები სწორედ მათი მეშვეობით იყიდება.
ნინო თამაზაშვილი