საქართველოში რეგისტრირებულ კომერციულ იურიდიულ პირთა რაოდენობამ 2021 წლი 1-ლი იანვრისთვის 293 186-ს მიაღწია, თუმცა მათგან მოქმედი მხოლოდ 26.4% - 77 388 იყო, ინდმეწარმეთა ჩათვლით რეგისტრირებულ ბიზნესსუბიქტთა რაოდენობა 761 622-მდე იზრდება, საიდანაც მოქმედი მეოთხედზე ნაკლები - 24.7% სულ 188 448 ობიექტია.
მოქმედ კომერციულ პირთა აბსოლუტური უმრავლესობა - 98%-ზე მეტი 76 108 შეზღუდული პასუხისმგებლობის საზოგადოებაა, 1%-ზე ოდნავ მეტი - 881 სააქციო საზოგადოება. დანარჩენების წილი მინიმალურია: 184 სოლიდარული პასუხისმგებლობის საზოგადოება, 18 კომანდიტური საზოგადოება და 197 კოოპერატივი. რეგისტრირებულ და მოქმედ საწარმოებს შორის ყველაზე დიდი სხვაობა კოოპერატივებშია. თუ შპს-ებიდან 27%-ა მოქმედი, სააქციო საზოგადოებებიდან 30%-ზე მეტი, კოოპერატივებში ეს წილი 3.6%-ს არ აღემატება.
შპს-ს პოპულარობას მისი მარტივი რეგისტრაცია და სამართლებრივი მოწყობის ფორმა განაპირობებს, ქონებრივი პასუხისმგებლობა მის დამფუძნებლებზე და მეწილეებზე არ გადადის. ანალოგიურ პრინციპზეა დაფუძნებული სააქციო საზოგადოებაც, თუმცა ის სამართავად უფრო რთულია და მხოლოდ დიდი კომპანიების ნაწილი რეგისტრირდება ამ ფორმით. ბანკებს სააქციო საზოგადოებებად ოპერირებას კანონი ავალდებულებს.
აქტიურ ინდმეწარმეთა რაოდენობა, რომელიც იურიდიულ პირს წარმოადგენს, მაგრამ მოქმედებს როგორც ფიზიკური პირი 111 060-ს შეადგენს. შპს-სგან განსხვავებით ინდმეწარმე პასუხს მთელი თავისი ქონებით აგებს.
2020 წელს ახლადრეგისტრირებულ ბიზნსსუბიექტთა რაოდენობამ 40.3 ათასი შეადგინა, რაც ბოლო 9 წლის მინიმუმია.
გიორგი ელიზბარაშვილი
ბიზნესსუბიექტი
