დღეს დილით, უკრაინის პორტები კიდევ ორმა გემმა დატოვა. ამის შესახებ RBC-Ukraine თურქეთის ეროვნული თავდაცვის სამინისტროს Twitter-ზე გამოქვეყნებულ შეტყობინებაზე დაყრდნობით იუწყება.
სააგენტოს ცნობით, გემი SACURA, რომელიც იტალიაში 11 000 ტონა სოიო მიაქვს იუჟნის პორტიდან გავიდა.
პარალელურად ჩორნომორსკის პორტიდან გემი ARIZONA გავიდა, რომელმაც ისკენდერუნში (თურქეთი) 48 458 ტონა სიმინდი უნდა ჩაიტანოს.
თურქეთის თავდაცვის სამინისტროს ინფორმაციით, ოთხი გემი, რომლებმაც უკრაინის პორტები გუშინ დატოვეს, დღეს გვიან ღამით თურქეთში იქნებიან და ხვალ შემოწმდებიან
„საქართველოს ხორბლისა და ფქვილის მწარმოებელთა ასოციაციის“ აღმასრულებელმა დირექტორმა, ლევან სილაგავამ „კომერსანტს განუცხადა, რომ მიმდინარე კვირიდან უკრაინიდან მარცვლეულის გამოტანას უკვე სისტემატიური ხასიათი უნდა მიეცეს და ყველაფერი გრაფიკით დარეგულირდეს.
„მნიშვნელოვანია, რომ უკრაინის პორტებიდან მარცვლეულით დატვირთული სტაბილური ქარავანი გამოვიდა. უკვე შეგვიძლია ჩავთვალოთ, რომ ეს არის გარკვეული საგზაო რუკა, იმისათვის, რომ მოხდეს შემდგომი სწორი და სწრაფი გამოტანა უკრაინიდან. მიმდინარე კვირა იქნება ის კვირა, როდესაც მარცვლეულის გამოტანას სისტემატიური ხასიათი მიეცემა და მსოფლიო თანამეგობრობაც დაიჯერებს, რომ გრაფიკის მიხედვით პროდუქციის გამოტანა უკვე შესაძლებელია.
ბიზნესი, ქვეყნები უკვე აეწყობიან ამ გრაფიკებზე და სრულიად შესაძლებელია, რომ ამ სტაბილურობამ მსოფლიო ფასებთან მიმართებაში შესძინოს განცდა იმისა, რომ მომავალში შესაძლოა გამოსწორდეს“, განმარტა ლევან სილაგავამ.
რაც შეეხება ხორბლის ფასს, ჯერჯერობით უკრაინიდან ხორბლის გამოტანის განახლება მასზე დადებითად არ ასახულა, რადგანაც სხვა ფუნდამენტური მოლოდინების ფონზე, ფასი ისე ერთ ნიშნულზეა გაჩერებული.
„ხორბლის ფასზე „მარცვლეულის დერეფნის ეფექტი არ ასახულა. ეს რა თქმა უნდა დადებითი ტენდენციაა, თუმცა არის სხვა ფუნდამენტალური ტენდენციები, რომლებიც მსოფლიოში მოქმედებენ ხორბლის ფასზე.
დღეისათვის ეს არის ასაღები მოსავალი იგივე რუსეთში, უკრაინიდან ხორბლის გამოტანა, შემდგომ კანადა და ყაზახეთი. ყაზახეთი არის სექტემბერში, თუმცა მანამდე კანადამ უკვე გამოაცხადა, რომ 40%-ით ნაკლები ხორბლის ექსპორტს განახორციელებს. ანალოგიურად ფიქრობს ძალიან ბევრი ქვეყანა. შესაბამისად ეს ყველაფერი ჯერ ვერ წონის უკრაინიდან ხორბლის გამოტანის ეფექტს. ერთადერთი ჯერ რუსეთმა დაანონსა დიდი მოსავალი. ევროკავშირი წელსაც იგივე მოსავალი პროგნოზირებს რაც შარშან იყო. უკრაინაში ვიცით, რომ შემცირებული იქნება მოსავალი, რადგანაც ხვნა-თესვითი სამუშაოებიც ვერ განხორციელდა დროულად, ასევე ბაღებიც იგივე მოცულობით აღარ არის რაც ადრე. ქვეყანაში წელს 50%-ით ნაკლებ მოსავალს აიღებენ“, - აცხადებს სილაგავა.
მიუხედავად იმისა, რომ “მარცვლეულის დერეფანი ამოქმედდა უკრაინული მხარე გარკვეულ რისკებს მაინც ხედავს.
„მარცვლეულის გარიგების“ წარუმატებლობის რისკი ყოველთვის არსებობს რუსეთის მხრიდან არაპროგნოზირებადი ქმედებების გამო. თურქეთმა და გაერომ უნდა გააკონტროლონ სიტუაცია და ხელი შეუშალონ კრემლის ხელმძღვანელს, ვლადიმერ პუტინს, შეთანხმების რელსებიდან გადაშლას, — ამის შესახებ უკრაინის ელჩმა თურქეთის რესპუბლიკაში ვასილი ბოდნარმა RBC-Ukraine-თან ინტერვიუში ისაუბრა.
ელჩმა, მაგალითად, გაიხსენა რუსეთის დარტყმა ოდესის პორტზე შეთანხმების ხელმოწერიდან მეორე დღეს. მისი თქმით, აღნიშნული ქმედება იყო მოსკოვის მხრიდან სახეში სილის გარტყმა.
ჩვენ არ ვიცით, რა არის პუტინის გონებაში. ეს არის ახლა მთავარი საფრთხე. გარდა ამისა, არ არის გამორიცხული ზღვაში მათი ხელში ჩაიგდება ან მათზე თავდასხმა სცადოს, - დასძინა ბოდნარმა.
„მარცვლეულის დერეფანი“, რომელზედაც მხარეები: უკრაინა, რუსეთი, თურქეთი და გაერო შეთანხმდნენ, ამუშავდა. სწორედ ამ დერეფნის წყალობით დატოვეს გემებმა უკრაინის საზღვაო აკვატორია.
უკრაინა გეგმავს თვეში 100-ზე მეტი გემის მომსახურება/ჩატვირთვა უზრუნველყოს.
უკრაინამ და რუსეთმა თურქეთის და გაეროს შუამავლობით, 22 ივლისს, სტამბოლში მიაღწიეს შეთანხმებას შავი ზღვით, უკრაინიდან სოფლის მეურნეობის პროდუქციის ექსპორტის განახლების შესახებ. გემებს და მათ უსაფრთხო ნაოსნობას სტამბოლიდან აკონტროლებს საგანგებოდ შექმნილი საკოორდინაციო ცენტრი.
როგორც ცნობილია, ომის დაწყებიდან რუსეთმა შავი ზღვის პორტების ბლოკირება მოახდინა, აზოვის ზღვის პორტებს კი, თავად აკონტროლებს. უკრაინიდან ვეღარ ხერხდებოდა საზღვაო გზით ხორბლის და სოფლის მეურნეობის სხვა პროდუქციის ექსპორტი, რაც გლობალური კრიზისის საწყისიც კი გახდა.