8 წლიანი მმართველობის დასასრულს „ქართული ოცნება“ მესამე ვადით ცდილობს ხელისუფლებაში დარჩენას. მთავარ ორიენტირად ისევ მემარცხენე მიმართულება რჩება. საარჩევნო პროგრამაში პირველივე გვერდზე ვკითხულობთ სიტყვებს „მზრუნველი ხელისუფლება.“
პროგრამის ეკონომიკურ ნაწილში აღნიშნულია, რომ ქართულმა ოცნებამ მმართველობის პირველივე წლებიდან „ეკონომიკის ხარისხობრივი განვითარებისთვის ფუნდამენტური ინსტიტუტების მშენებლობა“ დაიწყო, რის შედეგადაც ეკონომიკური ზრდის ტემპი დაჩქარდა და 2020 წელსაც მაღალი იქნებოდა რომ არა პანდემია - „2013-2019 წლებში მშპ-ს ზრდის ტემპის საშუალო მაჩვენებელი 3.6%-ს შეადგენდა. ამ მოცემულობით ერთ სულ მოსახლეზე შემოსავლების გაორმაგებას და ევროკავშირის ერთ-ერთი ყველაზე ღარიბი სახელმწიფოს - რუმინეთის ამჟამინდელი დონის მიღწევას 20 წელი დასჭირდება“. რატომაა ზრდის ასეთი ტემპი პოზიტიური, დოკუმენტში არაფერია ნათქვამი. ყურადღება გამახვილებულია მხოლოდ იმაზე, რომ 2019 წელს წინა წლებთან შედარებით ზრდის ტემპი დაჩქარდა და 5.1%-ს მიაღწია, ასევე იმაზე, რომ 2014-2016 წლებში რეგიონში სახელმწიფოთა ნაწილში, უფრო დაბალი ზრდა ან სულაც რეცესია შეინიშნებოდა. მთლიანობაში იქმნება შთაბეჭდილება, რომ მმართველი პარტია საქართველოში არსებული მდგომარეობის სხვების ფონზე უკეთ წარმოჩენას ცდილობს.
მაკროეკონომიკური მიმართულებით ოცნება რამდენიმე დაპირებას გასცემს, რომლებიც ძირითადად პანდემიამდელი პერიოდის მაჩვენებლების დაბრუნებას გულისხმობს. კერძოდ მმართველი პარტიის დაპირებით:
- ბიუჯეტის დეფიციტი 3%-იან მაჩვენებელზე დაბრუნდება;
- მთავრობის ვალის მაჩვენებელი მშპ-ს 55%-იან ნიშნულზე შენარჩუნდება;
- უცხოურ ვალუტაში აღებული ვალის წილი 2019 წლის დონესთან შედარებით 15%-ით შემცირდება;
- კაპიტალური ხარჯები 8%-ზე შენარჩუნდება;
- გაგრძელდება ბიუჯეტის გამჭვირვალობის მიმართულებით მუშაობა;
- გაუმჯობესდება ქვეყნის საინვესტიციო რეიტინგი...
ბიზნესგარემოზე საუბრისას ოცნება საერთაშორისო რეიტინგებში წინსვლასა და ლარში დათვლილი ბიზნესბრუნვის მაჩვენებლებზე აკეთებს აქცენტს. რაც შეეხება დაპირებებს ის შემდეგნაირად გამოიყურება:
- საკუთრების უფლების დაცვა;
- კონკურენტული გარემოს ხელშეწყობა;
- სახემწიფო შესყიდვების პროცესის გამჭვირვალობის გაუმჯობესება;
- საგადასახადო ავტომატური დეკლარირების სისტემის დანრეგვა
- გადასახადების დაბალ დონეზე შენარჩუნება (2029 წლამდე აქციზის გარდა სხვა გადასახადის რეფერენდუმის გარეშე გაზრდას კონსტიტუცია ისედაც კრძალავს)...
დასაქმების თემის განხილვისას ქართული ოცნება აღნიშნავს, რომ მათი მმართველობის პირობებში, უმუშევრობა 17.2%-დან 11.6%-მდე შემცირდა, ხოლო დასაქმებულთა რაოდენობამ პირველად გადააჭარბა თვითდასაქმებულთა რაოდენობას. მმართველ გუნდს არც ხელფასებზე საუბარი დავიწყდება და აღნიშნავს, რომ დაქირავებით დასაქმებულთა საშუალო ყოველთვიური ხელფასი 2012-2019 წლებში 712-დან 1130 ლარამდე გაიზარდა. ორივე მათგანი დარიცხულ ხელფასს აღრიცხავს და ხელზე ასაღები ხელფასის ოდენობის დასადგენად მათ საშემოსავლო, 2019 წლის შემთხვევაში საპენსიო შენატანიც უნდა დავაკლოთ რის შემდეგაც შესაბამისად 570 და 886 ლარს მივიღებთ. ინფლაციის კორექტირებით 2019 წლის 886 ლარი მსყიდველობითუნარიანობით 2012 წლის 715 ლარს უდრის, რაც იმას ნიშნავს, რომ რეალური ხელზე ასაღები საშუალო ხელფასი 2012-დან 2019 წლამდე გაზრდილია 25%-ით და არა 59%-ით. რაც შეეხება დაპირებებს ამ მიმართულებით. ქართული ოცნება გვპირდება რომ:
- გაგრძელდება კერძო სექტორის მხარდამჭერი პროექტების დაფინანსება;
- გაიზრდება შრომის ინსპექციის უფლებები;
- მოხდება დაბაკვალიფიციური კადრების გადამზადება;
- გადამზადდებიან შშმ პირები და დასაქმების შემთხვევაში შეუნარჩუნდებათ პენსიები;
- ხელი შეეწყობა სოციალურად დაუცველი პირების დასაქმებას
- 2024 წლისთვის ეკონომიკა გაიზრდება 40%-ით, ანუ 20 მილიარდით, ერთ სულ მოსახლეზე 5400 ლარით (ოცნება ისევ ნომინალურ ზრდას ითვლის და ინფლაციას არ ითვალისწინებს, 4 წელიწადში რეალური 40%-იანი ზრდის მისაღწევად საჭიროა საშუალოწლიური 8.8%-იანი ზრდა, 5.1%-იანი ზრდის პირობებში 4 წელიწადში რეალური ეკონომიკა მხოლოდ 22%-ით გაიზრდება).
საარჩევნო პროგრამაში ოცნება ცალკე გამოყოფს წარმოებისა და ტექნოლოგიების განვითარების შესაძლებლობებს, რომლის ფარგლებშიც ახალი ტექნოპარკებისა და 3000-მდე IT სპეციალისტის გადამზადების პირობას დებს.
მაკროეკონომიკურურ ნაწილში საგარეო ვაჭრობის მიმართულებით მმართელი გუნდი აშშ-სთან, ინდოეთთა, ისრაელთან და სამხრეთ კორეასთან თავისუფალი ვაჭრობის შესახებ შესაძლებლობების განხილვასა და კოსულტაციების დაწყების პირობას დებს.
რაც შეეხება ინფრასტრუქტურულ პროექტებს. ქართული ოცნების დაპირებით აშენდება:
- 200 კმ-მდე ავტობანი;
- 200-მდე ხიდი;
- 70-მდე გვირაბი;
- ქვეშეთი-კობის 9 კმ სიგრზის გვირაბი;
- ნატახტარი-ჟინვალის 27 კმ-იანი ჩქაროსნული გზა;
- გურჯაანის შემოვლითი 15 კმ-იანი გზა;
- ბარათი-აბასთუმნის, საჩხერე-ონის, თბილისი-შატილის, ბათუმი-ახალციხისა და სხვა მნიშვნელოვანი გზის მონაკვეთები;
- 1500 კმ-მდე შიდასახელმწიფოებრივი და საერთაშორისო მნიშვნელობის გზა;
- 2024 წლისთვის საერთაშორისო მნიშვნელობის გზების 95% და შიდასახელმწიფოებრივი მნიშვნელობის გზების 85% იქნება მოწესრიგებული;
- თბილისიდან ბათუმამდე ჩასასვლელი დრო 3.5 სთ-მდე შემცირდება.
ქართული ოცნებისვე დაპირებით 2024 წლისთვის 24 საათიანი წყალმომარაგებით უზრუნველყოფილი იქნება მოსახლეობის 77%.
გიორგი ელიზბარაშვილი