ბელორუსიაში საპროტესტო გამოსვლების ფონზე რამდენიმე საწარმომ გაფიცვა გამოაცხადა. კერძოდ, გომელის მეტალურგიული ქარხნის თანამშრომელთა ნაწილმა სამუშაოზე გასვლაზე უარი განაცხადა. თუმცა, ექსპერტებს ნაკლებად მოსალოდნელად მიაჩნიათ მასშტაბური გაფიცვები. ჯერ კიდევ 90-იან წლებში პრეზიდენტმა ლუკაშენკომ დამოუკიდებელი პროფკავშირები გაანადგურა, ამ ტიპის ორგანიზაციების გარეშე კი საყოველთაო გაფიცვის მოწყობა ძალიან ძნელია.
ინფორმაცია ცალკეულ საწარმოებზე გაფიცვების მცდელობებზე არსებობს, თუმცა, მათ მასობრივი ხასიათი არა აქვთ. ბელორუსიის მოსალოდნელი ეკონომიკური პრობლემები რუსეთს სერიოზულ ზიანს არ შეუქმნის, რადგანაც მინსკი მოსკოვზე გაცილებით მეტადაა დამოკიდებული, ვიდრე მოსკოვი მინსკზე.
2019 წელს ბელორუსიის უმსხვილესი საექსპორტო საქონელი რუსეთში ყველი და ხაჭო იყო - 965,6 მლნ. დოლარი შეადგინა. მეორე ადგილზეა ტრაქტორები - 747,2 მლნ. დოლარით. დანარჩენ სასაქონლო კატეგორიებში ექსპორტი გაცილებით უფრო მოკრძალებულია - კარაქი (408 მლნ.), სათადარიგო ნაწილები ტრაქტორებისთვის (318 მლნ.), რძე და ნაღები (317 მლნ.). მეორე ხუთეულშია საქონელი, რომლის ექსპორტიც რუსეთში 200-290 მლნ. დოლარამდე მერყეობს - ხორცი, შესაფუთი მასალები და ავეჯი.
რუსული ექსპორტი ბელორუსიაში ძირითადად ენერგორესურსებზე და შავ მეტალურგიაზე დგას. 2019 წელს რუსეთმა ბელორუსიაში ასევე 6,5 მლრდ. დოლარის ნავთობი და 2,7 მლრდ. დოლარის გაზი გაყიდა. სხვა კატეგორიები ბევრად უფრო მცირეა - ავტომობილები (656 მლნ. დოლარი), ჯართი (298 მლნ.) და ნახშირი (170 მლნ. დოლარი). ბელორუსიაში რუსული ექსპორტის მეორე ხუთეულში -135 –168 მლნ. დოლარით მოხვდა ავტონაწილები, საბურავები და ლითონკონსტრუქციები. მთლიანობაში რუსული ბაზარი ბელორუსიის ეკონომიკისთვის გაცილებით უფრო მნიშვნელოვანია, ვიდრე პირიქით.
საერთაშორისო ბაზარზე ბელორუსიიდან დიდი რაოდენობით მხოლოდ ნავთობპროდუქტები და კალიუმის სასუქები გადის, სხვა დანარჩენი პროდუქციის ექსპორტის 90% სწორედ რუსეთზე მოდის.
ბელორუსიაში რუსეთის ექსპორტის სურათი სრულიად საპირისპიროა. მაგალითად, „როსნეფტის“ მოგების მხოლოდ 5% მოდის ბელორუსიაზე. მზგავსი სიტუაცია აქვს მეტალურგიულ კონცერნ „სევერსტალს“, რომლის მთლიანი ექსპორტიც 1,5 მლნ. ტონას, ხოლო ბელორუსიაში - მხოლოდ 165 000 ტონას შეადგენს.
ბელორუსიას ასევე სერიოზული პრობლემები ალტერნატიულ ბაზრებთანაც აქვს - უკვე ხსენებული ნავთობპროდუქტების და კალიუმის სასუქის გარდა, დანარჩენი ბელორუსული პროდუქტი თითქმის არცერთ ქვეყანაში არ გადის. ის არ შეესაბამება ევროპულ სტანდარტებს, მას საჭირო სერტიფიკატები არ გააჩნია და ევროკავშირის ბაზრისთვის ფასის და ხარისხის შეფარდების კუთხით ნაკლებად საინტერესოა.
ბოლო წლებში ბელორუსი მეწარმეები რუსეთზე ასეთი ძლიერი დამოკიდებულებისგან მომავალ საფრთხეს სულ უფრო და უფრო აცნობიერებენ. ერთ-ერთი გამოკითხვის შედეგების თანახმად, გამოკითხულ ბიზნესმენთა მხოლოდ 42% მიიჩნევს, რომ რუსეთთან ინტეგრაცია მათ საქმიანობაზე დადებითად აისახება. 5 წლის წინ კი ეს მაჩვენებელი52%-ს შეადგენდა.
წყარო Gazeta.ru
მოამზადა თენგიზ აბლოთიამ
ბელორუსი
